Της Ευστρατίας Καραμπατζάκη,
Μετά την επιθετική θέση της Ρωσίας στο άκουσμα της ενδεχόμενης ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, οι δύο χώρες προετοιμάζονται για όλα τα σενάρια αντιμετώπισης των κινήσεων της τελευταίας, συμπεριλαμβανομένου φυσικά και του ενδεχόμενου της πολεμικής συμπλοκής. Και οι δύο, φαίνονται έτοιμες να υπερασπιστούν την ακεραιότητά τους, τονίζοντας με κάθε ευκαιρία πως οι πιέσεις της Ρωσίας σε καμία περίπτωση δεν γίνεται να μεταβάλλουν τις αποφάσεις και να ελέγξουν τις κινήσεις τους.
Οι δύο, λοιπόν, πιο βόρειες γεωγραφικά χώρες της Ευρώπης, ήδη από τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, επιλέγουν να κρατούν ουδέτερη θέση σε ζητήματα άμυνας και ασφάλειας, δίχως παρόλα αυτά να αποκλείουν το ενδεχόμενο καμίας επωφελούς συμμαχίας. Ήδη από το 2014, με την εισβολή στην Κριμαία, διαταράχθηκαν οι ισορροπίες μεταξύ τους, δίχως όμως να έχουν προβεί σε πιο ριζικές μεταβολές. Όμως, ο πρόσφατος πόλεμος στα νότιά τους σύνορα δεν μπορεί να αφήσει ασυγκίνητη καμία κυβέρνηση και έτσι έχουν αρχίσει να συσπειρώνουν τις δυνάμεις τους και να σχεδιάζουν τα επόμενα πιθανά βήματά τους. Καθημερινά πραγματοποιούνται ασκήσεις στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις της κάθε μίας, με την συμβολή τόσο επαγγελματιών στρατιωτών, όσο και εθελοντών. Παράλληλα, έχουν ενισχυθεί και οι μεταξύ τους συνεργασίες, αλλά και οι επαφές με τις διοικητικές επιτροπές του ΝATO. Μάλιστα, προχωρούν συχνά σε διαβουλεύσεις, παρέχοντας υπηρεσίες ανταλλαγής πληροφοριών για σενάρια υβριδικού πολέμου και κοινών ασκήσεων.
Ήδη από το διάστημα που ξεκίνησε να ενισχύει η Ρωσία τον στρατό της στα σύνορα με την Ουκρανία, οι δύο χώρες ξεκίνησαν να αναθεωρούν τα σχέδια τους και να δίνουν έμφαση στον στρατιωτικό μηχανισμό στα σύνορα. Ενδεικτικά, με την έναρξη της ρωσικής εισβολής, οι Σουηδοί αξιωματούχοι επάνδρωσαν με αρκετές χιλιάδες στρατό το νησί Gotland, που από τους ίδιους θεωρείται γεωστρατηγικό σημείο, αφού αποτελεί την μεγαλύτερη νησιωτική κτήση της Σουηδίας στη Βαλτική, και προέκτασή της προς την Ρωσία. Το νησί είχε αποστρατικοποιηθεί το 2005, όμως, με την Ρωσική εισβολή στην Κριμαία το 2014, άλλαξαν άρδην οι βλέψεις των Σουηδών. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία, φυσικά, αυξήθηκαν οι διμοιρίες του σουηδικού στρατού, ενώ ξεκίνησε και ευρύτερο πλαίσιο συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών και με την Φινλανδία και με το ΝΑΤΟ.
Από την άλλη μεριά, οι Φινλανδοί, αν και διαθέτουν μικρότερη πολεμική ισχύ, λόγω της γειτονικής τους θέσης, εμφανίζονται πολύ ένθερμοι στην περίπτωση που χρειαστεί να αμυνθούν για την ακεραιότητα της χώρας τους. Προκαταβολικά, να αναφέρουμε πως, ήδη από το 2017, στη χώρα πραγματοποιείται η στρατιωτική άσκηση “AURORA”, η οποία συγκεντρώνει συνολικά το ενδιαφέρον του φινλανδικού λαού. Ειδικά φέτος, λόγω των έκτακτων συνθηκών, συμμετέχουν περίπου 2.500 χιλιάδες μάχιμοι στρατιώτες, υπό το βλέμμα Βρετανών, Αμερικάνων, Εσθονών και Λετονών αξιωματικών.
Βάσει πρόσφατων δημοσκοπήσεων, τα τρία τέταρτα των Φινλανδών, ανεξαρτήτως φύλου ή ηλικίας, προτίθενται να αμυνθούν στρατιωτικά. Στην χώρα, η στράτευση είναι υποχρεωτική για τους άντρες, ενώ οι γυναίκες συμβάλλουν εθελοντικά. Μάλιστα, εντύπωση έχουν προκαλέσει οι δηλώσεις της Anna Laatunen, μιας 20χρονης φοιτήτριας Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας, που οδηγεί θωρακισμένο όχημα στις υπηρεσίες του φινλανδικού στρατού. Η ίδια και η δίδυμη αδερφή της αποφάσισαν να προσφέρουν εθελοντικά, τονίζοντας πως στο ενδεχόμενο μίας πολεμικής συμπλοκής επιθυμούν να προσφέρουν τα μέγιστα και να είναι σε θέση να αντικρούσουν κάθε πιθανό κίνδυνο.
Ποια είναι, όμως, με απλά λόγια η δύναμη που συγκεντρώνουν και οι δύο χώρες και πόσο αποτελεσματικός μπορεί να είναι ο στρατιωτικός τους μηχανισμός;
Και οι δύο θεωρούνται, οικονομικά, αρκετά ισχυροί εταίροι, καθώς η Σουηδία μπορεί να διαθέσει 8,6 δισεκατομμύρια σουηδικές κορόνες, ενώ η Φινλανδία 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ για τον αμυντικό προϋπολογισμό τους. Αναφορικά με το έμψυχο δυναμικό, οι δυνάμεις τους δεν παρουσιάζονται ιδιαίτερα ενισχυμένες, καθώς αντίστοιχα διαθέτουν περίπου 24.000 μάχιμους στρατιώτες, αριθμός όχι ιδιαίτερα υψηλός, αν σκεφτεί κανείς πως η Σουηδία αριθμεί περίπου 10,2 εκατομμύρια και η Φινλανδία 5,5 εκατομμύρια πληθυσμό. Όμως με μία σφαιρική ματιά, θα μπορούσε κανείς να τις χαρακτηρίσει «δυνατό χαρτί» στην διεθνή σκηνή, καθώς η στρατιωτική μηχανή της κάθε μίας είναι ιδιαιτέρως ανεπτυγμένη. Πιο συγκεκριμένα, η Σουηδία διαθέτει το πέμπτο ισχυρότερο πολεμικό ναυτικό του πλανήτη, ενώ συνολικά θεωρείται η 25η καλύτερη «πολεμική οντότητα», σε ένα γενικό σύνολο 142 κρατών. Από την άλλη πλευρά, το πολεμικό ναυτικό της Φινλανδίας είναι εξ ίσου ισχυρό, έχοντας καταλάβει την 11η θέση στην κατάταξη, ενώ η Φινλανδία με μία ολιστική προσέγγιση, δεν είναι τόσο ισχυρή όσο η γείτονά της αν και βρίσκεται κοντά στις 50 πιο δυνατές στρατιωτικές μηχανές (βρίσκεται στην 53η θέση από 142 κράτη).
Σίγουρα, η Ρωσία θα σκεφτεί εις διπλούν το αν θα ξεκινήσει πόλεμο με άλλα δύο μέτωπα, με την υποστήριξη της Ε.Ε και των ΗΠΑ. Θα εξαρτηθεί από τις κινήσεις των Σουηδών και των Φινλανδών διπλωματών καθώς και από τις επερχόμενες κινήσεις του ΝΑΤΟ, το αν εν τέλει θα έρθουμε αντιμέτωποι με ένα δεύτερο κύμα πολεμικών αναμετρήσεων, αυτή την φορά με «άρωμα σκανδιναβικό».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “In the muddy woodlands of a Baltic island, Sweden’s soldiers are getting ready for Russian attack”, www.euronews.com, διαθέσιμο εδώ
- “I want to be able to defend my country’: Finland prepares for possible Russian invasion”, www.lemonde.fr, διαθέσιμο εδώ
- Finland and Sweden bring military might to NATO, www.axios.com, διαθέσιμο εδώ
- «Γιατί η Ρωσία αντιτίθεται στην πιθανή ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ;», www.offlinepost.gr, διαθέσιμο εδώ
