Η 28η Μαΐου στην Ιστορία

Της Κωνσταντίνας Στάμου, 

1926׃ Τελείται το πραξικόπημα της 28^ης Μαΐου στην Πορτογαλία. Την ημέρα εκείνη πραξικοπηματίες στρατιωτικοί επέβαλλαν στην Πορτογαλία μια φασιστική δικτατορία με ηγετική φιγούρα τον Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ. Το αναφερόμενο καθεστώς ονομάστηκε “Estado Novo’’ («Νέο Κράτος») και παρέμεινε στην εξουσία έως το 1974. Πιο συγκεκριμένα, για μεγάλο διάστημα το δικτατορικό αυτό καθεστώς διεξήγαγε πολέμους για τον πλήρη έλεγχο των Πορτογαλικών αποικιών της Αφρικής. Φυσικά, μια κίνηση τόσο αντιειρηνική και δαπανηρή προκάλεσε τις αντιδράσεις των δημοκρατικών. Αποτέλεσμα υπήρξε η δημιουργία ενός άλλου κόμματος, ονόματι «Ένοπλες Δυνάμεις», που αντιπαρατάχθηκε στην πορτογαλική Χούντα. Τα ξημερώματα της 25ης Απριλίου 1974 έλαβε χώρα η πολυαναμενόμενη εξέγερση. Προάγγελμα της επανάστασης αποτέλεσε το άκουσμα του τραγουδιού “Grandola, Vila Morena” («Γκράντολα, μελαψή πόλη») του επαναστάτη τραγουδιστή Ζέκα Αφόνσο. Παρόλο που υπήρξε έκκληση από τους στρατιώτες ο κόσμος να παραμείνει στα σπίτια του, χιλιάδες πολίτες ξεχύθηκαν να βοηθήσουν. Η Χούντα άντεξε μόνο έξι ώρες. Ακολούθησε απελευθέρωση κρατουμένων σε εγχώριες φυλακές και στην Αφρική, καταλήψεις εργοστασίων από τους εργάτες κ.ά. Τα χρόνια που ακολουθούν, τη διακυβέρνηση της χώρας ανέλαβε η «Χούντα Εθνικής Σωτηρίας». Την 25η Απριλίου του 1975 διοργανώθηκαν στη χώρα οι πρώτες ελεύθερες εκλογές για την ψήφιση νέου συντάγματος, ενώ το 1976 τελέστηκαν νέες εκλογές και η πρώτη συνταγματική κυβέρνηση ανέλαβε επισήμως καθήκοντα.

1937׃ Ιδρύεται η αυτοκινητοβιομηχανία “Volkswagen”. Αποτελεί μια από τις πιο γνωστές Γερμανικές εταιρείες που παρατηρεί σε γενικό βαθμό μεγάλα νούμερα στο ισοζύγιό της εδώ και πολλές δεκαετίες. Το όνομά της είναι σύνθεση των Γερμανικών λέξεων “Volk”, που σημαίνει «Λαός», και “Wagen”, που μεταφράζεται ως «Αυτοκίνητο», διαμορφώνοντας, δηλαδή, το «Αυτοκίνητο του λαού», καθώς στα πρώιμα χρόνια της εταιρείας οι τιμές της απευθύνονταν κυρίως σε χαμηλές κοινωνικές τάξεις. Την ίδρυσή της οφείλει στη Ναζιστική οργάνωση «Γερμανικό Μέτωπο Εργασίας» και σήμερα έφτασε να τιμάται με τον τίτλο της πιο πετυχημένης αυτοκινητοβιομηχανίας στη Γερμανία, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση παγκοσμίως μετά την Toyota. Το 2016, ωστόσο, της αποδόθηκε η πρώτη θέση παγκοσμίως. Ως επίσημό της σλόγκαν δηλώνει το “Das Auto”, δηλαδή «Το Αυτοκίνητο». Ανάμεσα στα μοντέλα της ξεχωρίζουν ως τα τρία με τις περισσότερες πωλήσεις το “Volkswagen Golf”, το “Volkswagen Beetle” («Σκαθάρι») και το “Volkswagen Passat”. Σύμφωνα με στατιστικές μετρήσεις του 2011, η “Volkswagen” αποτελεί την εταιρεία με τις μεγαλύτερες δαπάνες για την ανάπτυξή της και για επιστημονική έρευνα. Τον Σεπτέμβριο του 2015, εντούτοις, η οργάνωση γνώρισε ένα μεγάλο σκάνδαλο. Γίνεται λόγος για τις αποδεδειγμένες τοποθετήσεις παράνομων λογισμικών στα οχήματά της με κινητήρες ντίζελ, με σκοπό να φανούν πιο οικολογικά σε σύγκριση με τα υπόλοιπα αυτοκίνητα. Το συμβάν έληξε με την παραίτηση του Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας, αλλά έπληξε σημαντικά το γόητρο της εταιρείας στις αγορές που δραστηριοποιείται.

1940׃ Το Βέλγιο παραδίδεται στη Ναζιστική Γερμανία. Μεταφερόμαστε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και, συγκεκριμένα, στη στρατιωτική τακτική της Γερμανίας έναντι των υπόλοιπων χωρών. Βασικός υπαίτιος των εκτεταμένων κατακτήσεών της θεωρείται η τακτική “Blitzkrieg” («Πόλεμος Αστραπή»), η οποία περιλάμβανε χρήση μεγάλου αριθμού αεροσκαφών, τεθωρακισμένων και πυροβόλων. Για την τελική επίθεση οι Ναζί προτιμούσαν ένα στενό μέτωπο. Η πολεμική αεροπορία απέκρουε τον εχθρό, όταν γινόταν κάποια προσπάθεια για «κλείσιμο» του αμυντικού ρήγματος. Απώτερος σκοπός ήταν οι Γερμανικές δυνάμεις να περικυκλώσουν τους αντιπάλους, ώστε αυτοί να παραδοθούν. Η συγκεκριμένη τακτική πρόσφερε στη Ναζιστική Γερμανία πολλές νίκες, όπως στην Πολώνια (1939), τη Δανία και τη Νορβηγία (1940), αλλά και το Βέλγιο στις 28 Μαΐου του 1940. Η πρώτη επίθεση έγινε την 10η Μαΐου του 1940, με την παραβίαση από πλευράς της Γερμανίας (με εισβολή) της ουδετερότητας του Βελγίου και της Ολλανδίας. Ακολούθησαν βομβαρδισμοί σε αεροδρόμια από τη Γερμανική αεροπορία, στοχεύοντας σε μια αποφασιστική επίθεση στη Γαλλία, σε δεύτερο στάδιο. Το Βέλγιο εφοδίασαν με στρατιωτικές δυνάμεις η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία ήδη από το πρώτο κάλεσμα βοηθείας του Βελγίου. Η μικρή χώρα, όμως, άντεξε μόλις 18 μέρες. Στις 28 Μαΐου 1940 ο βασιλέας του Βελγίου ξεκίνησε διαδικασία συνθηκολόγησης με τη Γερμανία και, εν τέλει, παραδόθηκε.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Στις 28 Μαΐου 1926, με πραξικόπημα στην Πορτογαλία εγκαθίσταται δικτατορικό καθεστώς, kar.org.gr, διαθέσιμο εδώ
• Volkswagen, Wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
• 10 Μάη 1940: Η Γερμανία εισβάλει στη Δυτική Ευρώπη. Η Αντίσταση στο Βέλγιο, imerodromos.gr, διαθέσιμο εδώ
• Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στην Ευρώπη, encyclopedia.ushmm.org, διαθέσιμο εδώ