Της Άννας – Μαρίας Τοκμακίδου,
Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι κατά τη διάσκεψη της Ολομέλειας του ΣτΕ κρίθηκε, με μειοψηφία μόνο έξι μελών, ότι είναι συνταγματική η ίδρυση με τον Ν. 4777/2021 της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, γιατί οι προσβαλλόμενες διοικητικές πράξεις, που εκδόθηκαν σε εκτέλεση του νόμου αυτού, δεν παραβιάζουν τις αρχές της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της πλήρους αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ (άρθρο 16 παρ. 1 και 5 Συντάγματος). Η απόφαση αυτή αναμένεται να δημοσιευθεί τον Σεπτέμβριο.
Το μόνο που απομένει είναι η ολοκλήρωση της εκπαίδευσης των αστυνομικών που θα στελεχώσουν τις Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ) και η τοποθέτησή τους θα είναι γεγονός. Το νέο αυτό σώμα θα υπάγεται επιχειρησιακά στην ΕΛ.ΑΣ και δεν θα φέρει πυροβόλο όπλο, ενώ θα πρέπει, παράλληλα, να συνεργάζεται με τις πανεπιστημιακές αρχές και όργανα. Με την ίδρυση της πανεπιστημιακής αστυνομίας επιδιώκεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος που αποτελεί η ακώλυτη παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης, η προστασία της δημόσιας τάξης και ασφάλειας εντός των πανεπιστημιακών χώρων, η διασφάλιση της ακώλυτης άσκησης της ακαδημαϊκής ελευθερίας και η προστασία του προσωπικού και της περιουσίας των ΑΕΙ.
Είναι γεγονός ότι εντός των ΑΕΙ διαπράττονται περιοδικά εγκλήματα σχετικά με τα ναρκωτικά, το λαθρεμπόριο διαφόρων ειδών, τη σωματική ακεραιότητα των εργαζομένων και των φοιτητών και την περιουσία αυτών και του Δημοσίου. Η αντιμετώπιση της παραβατικότητας ήταν μέχρι πρότινος δουλειά των πανεπιστημιακών, των διοικητικών υπαλλήλων και των εταιριών security που υπάρχουν στις εισόδους μερικών ΑΕΙ, χωρίς, όμως, αποτέλεσμα.
Ωστόσο, κανείς δεν θα ήθελε τη διαρκή παρουσία αστυνομικών στον χώρο εργασίας του, πόσω μάλλον αν εργάζεται στο πανεπιστήμιο, δηλαδή σε μια κοινότητα ελεύθερης έκφρασης, κριτικής και έρευνας, χωρίς την επιτήρηση της πολιτείας, με συνταγματικά κατοχυρωμένη την αυτοδιοίκησή της (άρθρο 16 παρ. 5 Συντάγματος). Η καλλιέργεια της επιστήμης δεν είναι συμβατή με τη μόνιμη παρουσία κάποιου σώματος αστυνόμευσης. Μια πιο ήπια λύση θα ήταν το μέτρο αυτό να εφαρμοστεί μόνο σε χώρους, όπου παρουσιάζονται οξυμένα τα παραπάνω προβλήματα και να έχει ημερομηνία λήξης. Έπειτα από ένα διάστημα προληπτικής παρουσίας των ομάδων εντός των ΑΕΙ, η πολιτεία θα μπορούσε να ζητήσει από τους εργαζομένους να αποφανθούν για τη διατήρηση ή απόσυρση των ομάδων αυτών.
Η εγκατάσταση των αστυνομικών δυνάμεων εντός των ΑΕΙ έχει ως σκοπό, όπως προαναφέρθηκε, να νιώθουν περισσότερη ασφάλεια οι εργαζόμενες και εργαζόμενοι, οι φοιτήτριες και φοιτητές εντός του πανεπιστημιακού χώρου. Ωστόσο, δεν είναι λίγα τα παραδείγματα που οι αστυνομικές δυνάμεις κάνουν χρήση βίας, πολλές φορές απρόκλητης, σε βάρος άοπλου πληθυσμού κατά κατάχρηση της εξουσίας τους. Οι αναίτιες προσαγωγές, οι ρατσιστικές επιθέσεις, η χρήση δακρυγόνων, αύρας και κρότου λάμψης κατά τη διάρκεια πορειών και διαδηλώσεων δεν είναι καθόλου σπάνιες. Φυσικά, ας μην λησμονούμε τα θύματα από την υπέρμετρη βία και αυθαιρεσία των αστυνομικών: Σταματίνα Κανελλοπούλου, Ιάκωβος Κούμης, Μιχάλης Καλτεζάς, Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, Ζακ Κωστόπουλος, Βασίλης Μάγγος είναι μόνο μερικά από τα ονόματα.
Για όλους αυτούς τους λόγους, πολλοί φοιτητές είναι αρνητικοί στην είσοδο των αστυνομικών δυνάμεων εντός των ΑΕΙ, αφού κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι τα φαινόμενα αστυνομικής βαρβαρότητας δεν θα συνεχιστούν και εντός του πανεπιστημιακού χώρου, μετατρέποντάς τον από χώρο ελευθερίας σε εμπόλεμη ζώνη.
Ήδη από τις πρώτες μέρες μετά την κρίση περί συνταγματικότητας της πανεπιστημιακής αστυνομίας, σημειώθηκαν επεισόδια εντός του ΑΠΘ, με αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές που βρίσκονταν ήδη στο πανεπιστήμιο και παρακολουθούσαν μαθήματα να εγκλωβιστούν μέσα στις αίθουσες της σχολής τους και να μην μπορούν να βγουν από τα δακρυγόνα και τα ΜΑΤ που τους είχαν περικυκλώσει. Μάλιστα, δεδομένου ότι η έκρυθμη κατάσταση κράτησε αρκετές μέρες, δόθηκε εντολή στους φοιτητές να μην επιχειρήσουν να προσέλθουν στις σχολές τους τις επόμενες μέρες, καθώς θα ετίθετο σε κίνδυνο η σωματική τους ακεραιότητα.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι έτσι δεν εμπνέεται ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Η βία δεν λύνεται με βία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η Πανεπιστημιακή Αστυνομία και οι προοπτικές της, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αστυνομία και ελευθερίες στα ΑΕΙ, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- ΣτΕ: Συνταγματική η πανεπιστημιακή αστυνομία, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
