Της Χριστίνας Τάτση,
Αναμφίβολα, η υγεία συνιστά το πολυτιμότερο αγαθό της ζωής μας. Προκειμένου, λοιπόν, να διατηρήσουμε ακέραιο και υγιή τον οργανισμό μας, οφείλουμε να τον φροντίζουμε καθημερινά (σωστή διατροφή, υγιεινή, άσκηση) και να του προσφέρουμε όλα όσα χρειάζεται. Έτσι, και η υγεία των δοντιών και του στόματος είναι πολύ σημαντική, καθώς αυτή μας εξασφαλίζει, εκτός από γενικότερα υγεία, τη δυνατότητα τεμαχισμού των τροφών, την ομιλία και την ομορφιά εφόρου ζωής. Η σύγχρονη οδοντιατρική είναι ένας επιστημονικός τομέας, ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιήσει αλματώδη πορεία, αφού προσφέρει διάφορες λύσεις, όχι μόνο για την αποκατάσταση της υγείας, αλλά και για τη βελτίωση της όψης των δοντιών.
Ωστόσο, επειδή η πρόληψη είναι πάντοτε προτιμότερη της θεραπείας, είναι απαραίτητο το ίδιο το άτομο, από την παιδική ηλικία, να ακολουθεί τους βασικούς κανόνες στοματικής υγιεινής, ώστε να μην αντιμετωπίσει στην πορεία της ζωής του σοβαρά προβλήματα οδοντιατρικής ή γενικότερα ιατρικής φύσης. Με την καθημερινή, λοιπόν, φροντίδα των δοντιών, απομακρύνονται τα υπολείμματα των τροφών που καταναλώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ παράλληλα αφαιρείται ένα ποσοστό της οδοντικής μικροβιακής πλάκας. Αυτή είναι ένα κολλώδες, διαφανές ή λευκωπό ή υποκίτρινο επίχρισμα, το οποίο σχηματίζεται στις οδοντικές επιφάνειες, είτε όταν αυτές δεν καθαρίζονται καθόλου, είτε όταν δεν καθαρίζονται αποτελεσματικά.
Μάλιστα, τα συστατικά που απαρτίζουν την οδοντική μικροβιακή πλάκα είναι μικρόβια, υπολείμματα τροφών και διάφορα συστατικά του σάλιου και στην περίπτωση που αυτή δεν απομακρύνεται, μέσα σε 2-3 ημέρες ενασβεστιώνεται και μετατρέπεται σε μία αδρή εναπόθεση, την ονομαζόμενη τρυγία ή αλλιώς «πέτρα». Συνεπώς, επειδή αυτή είναι η κύρια αιτία εμφάνισης της ουλίτιδας και των τερηδονικών βλαβών είναι αναγκαίο το άτομο να μεριμνά για την καθημερινή εφαρμογή της στοματικής υγιεινής και τη συνακόλουθη αφαίρεση της οδοντικής μικροβιακής πλάκας (Ο.Μ.Π).
Πιο συγκεκριμένα, η στοματική υγιεινή ορίζεται ως η με μηχανικά ή και με χημικά μέσα αποτελεσματική, καθημερινή απομάκρυνση της πλάκας και των προϊόντων της από τη στοματική κοιλότητα. Κάποιες από τις παραμέτρους της αποτελεσματικότητας την υγιεινής είναι τα μέσα (χημικά, όπως το φθόριο και αντιμικροβιακοί παράγοντες/μηχανικά, όπως οι οδοντόβουρτσες και τα μέσα μεσοδόντιου καθαρισμού) που χρησιμοποιούνται, ο τρόπος και η συχνότητα χρήσης τους, η δραστηριοποίηση του ασθενούς, καθώς και η μέθοδος διδασκαλίας της στοματικής φροντίδας.
Στο σημείο αυτό, το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: «Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει μία οδοντόβουρτσα και ποιες είναι οι ορθές τεχνικές βουρτσίσματος;»
Καταρχάς, είναι σημαντικό να επισημανθεί πως ο μοναδικός τύπος ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας που υπερέχει των μηχανικών, είναι αυτός που εκτελεί κίνηση περιστροφής-ταλάντωσης. Ωστόσο, μεγαλύτερη βαρύτητα δίνεται στην τεχνική του βουρτσίσματος και όχι τόσο στον τύπο της οδοντόβουρτσας (ηλεκτρική ή μηχανική). Ειδικότερα, η σκληρότητα συνιστάται να είναι μέτρια ή μαλακή, ώστε να μη φθείρονται σε μεγάλο βαθμό οι οδοντικοί και περιοδοντικοί ιστοί (υφίζηση, τραυματισμός ούλων και οδοντική διάβρωση), ενώ η αλλαγή της οδοντόβουρτσας πρέπει να πραγματοποιείται ανά 2-3 μήνες, λόγω απώλειας της ελαστικότητας, θραύσης και αλλαγής του σχήματος των θυσάνων, οι οποίοι πρέπει να είναι αποστρογγυλεμένοι και να αποτελούνται από νάιλον. Επίσης, το μέγεθος της κεφαλής της οδοντόβουρτσας εξαρτάται άμεσα από τη στοματική κοιλότητα κάθε ανθρώπου, ενώ συγχρόνως η λαβή και η κεφαλή της πρέπει να βρίσκονται σε ένα επίπεδο για την καλύτερη προσέγγιση της ουλοδοντικής σχισμής.
Όσον αφορά τον τρόπο του βουρτσίσματος, προτείνεται η τοποθέτηση της οδοντόβουρτσας υπό γωνία 45 μοιρών, κατά τέτοιον τρόπο, ώστε η μισή επιφάνεια να βρίσκεται στο δόντι και η άλλη μισή στα ούλα με ελαφριά ώθηση. Η κίνηση της οδοντόβουρτσας πρέπει να είναι παλινδρομική, με ήπια δύναμη, ενώ η τοποθέτησή της στις γλωσσικές/υπερώιες επιφάνειες των προσθίων δοντιών να είναι κάθετη. Η τελευταία κίνηση, για την πλήρη απομάκρυνση των υπόλοιπων τροφών, γίνεται με φορά από την αυχενική προς την κοπτική επιφάνεια των δοντιών. Τέλος, αυτό που δεν πρέπει να αμελείται είναι το βούρτσισμα της γλώσσας. Συνολικά, υπολογίζεται ότι η διάρκεια βουρτσίσματος είναι τουλάχιστον 2 λεπτά και η διαδικασία αυτή πρέπει να επαναλαμβάνεται τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα, μισή ώρα μετά τα γεύματα, απαραίτητα το βράδυ πριν την κατάκλιση.
Το βούρτσισμα των δοντιών, λοιπόν, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή στοματική υγιεινή. Αν θέλουμε, όμως, να προσφέρουμε στα δόντια και το στόμα μας ολοκληρωμένη φροντίδα, τότε αξίζει να εντάξουμε στη ρουτίνα της στοματικής μας φροντίδας το οδοντικό νήμα ή το μεσοδόντια βουρτσάκια, αφού, σύμφωνα με μελέτες, με το βούρτσισμα αφαιρείται μόνο το 50% της οδοντικής μικροβιακής πλάκας, σε σχέση με το 70% της απομάκρυνσης της οδοντικής μικροβιακής πλάκας με την παράλληλη χρήση του μεσοδόντιου καθαρισμού. Τέλος, η χρήση στοματικών διαλυμάτων είναι προαιρετική και συστήνεται κυρίως σε άτομα υψηλού τερηδονικού κινδύνου.
EΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στοματική υγιεινή, eclass.uoa.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Οδοντική Μικροβιακή πλάκα, eclass.uoa.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Elizabeth Kay (2019), Η Οδοντιατρική με μία ματιά, Εκδόσεις Παριζιάνου Α.Ε.
