Της Κατερίνας Μακράκη,
Το σχολείο θεωρείται – ή τουλάχιστον θα έπρεπε να θεωρείται – ένα ασφαλές περιβάλλον για τα παιδιά, τα οποία περνούν τουλάχιστον το 1/3 της ημέρας τους εκεί. Δυστυχώς όμως, αντί αυτού, το σχολείο έχει καταλήξει για πολλά παιδιά να είναι ένα μέρος φόβου και ανασφάλειας. Αν μπούμε στη θέση αυτών των παιδιών, γιατί δεν νομίζω πως το έχουμε κάνει μέχρι τώρα, θα καταλάβουμε πόσο τρομακτικό και αγχώδες είναι αυτό που βιώνουν. Παιδιά τα οποία χλευάζονται, γίνονται αντικείμενα ξεσπάσματος σωματικά και λεκτικά, παιδιά τα οποία εμείς δεν καταφέραμε να προστατεύσουμε. Ναι, εμείς, εμείς γιατί τα παιδιά, κατά την πλειοψηφία τους, όπως τα μεγαλώσεις φέρονται και τις αρχές που θα τους δώσεις δίνουν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, φαίνεται ότι ο εκφοβισμός έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις στη χώρα μας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να κλείνονται στον εαυτό τους, να μην μιλούν και να αποκτούν ψυχολογικά προβλήματα. Το πιο χαρακτηριστικό δεδομένο που δίνει είναι ότι 1 στους 5 εφήβους –ποσοστό που αγγίζει το 19,1%– έχει υποστεί εκφοβισμό εντός και εκτός του σχολείου. Ταυτόχρονα, 1 στους 7 εφήβους –δηλαδή ποσοστό 14,2– έχει πάρει τη θέση του θύτη. Το τελευταίο διάστημα γινόμαστε μάρτυρες και, δυστυχώς, επιλέγουμε να μένουμε απλοί θεατές σε περιστατικά εκφοβισμού, τα οποία έχει συμβεί να έχουν και μη αναστρέψιμα αποτελέσματα.
Μέσα από αυτά τα στοιχεία, δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί τα παιδιά αντιμετωπίζουν το σχολείο σαν μία απειλή. Βέβαια, θα πει κάποιος ότι αυτά πάντα υπήρχαν μέσα στα σχολεία, είτε ήταν σωματική είτε λεκτική βία. Σήμερα, όμως, υπάρχει και κάτι που λέγεται διαδίκτυο, ένα εργαλείο με το οποίο κάποιος μπορεί να ξεκινήσει τον εκφοβισμό ή να τον διευρύνει. Αντί να είμαστε επικριτικοί, καλό θα ήταν να έχουμε τα αυτιά μας και τα μάτια μας ανοικτά και να είμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε ένα παιδί ή έναν έφηβο που θέλει να μας μιλήσει. Δυστυχώς, αρκετά παιδιά έχουν χαθεί, επειδή δεν μπορούσαν να μιλήσουν ή επειδή δεν υπήρχε κάποιος εκεί, για να τα ακούσει.
Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά που δέχονται εκφοβισμό να μιλούν, καθώς και ότι εκείνα δεν έκαναν κάτι λάθος και ότι αν μιλήσουν, μπορεί να σώσουν κι άλλα παιδιά από αυτό το φαινόμενο. Αντίστοιχα, στα παιδιά τα οποία έχουν τον ρόλο του θύτη, πρέπει να κοιτάξουμε τι κάναμε λάθος σαν κοινωνία, σαν γονείς και ως σχολείο. Μην ξεχνάμε ότι, σε πολλές περιπτώσεις, ο θύτης μπορεί να είναι ένα άτομο που έχει πέσει θύμα και ο ίδιος στο παρελθόν και απλά το θέμα του δεν έλαβε την προσοχή, την οποία θα έπρεπε. Όλοι είμαστε εν δυνάμει θύτες ή θύματα βίας, για αυτό και μας αφορά όλους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Εκφοβισμός (bullying) μεταξύ των εφήβων-μαθητών στην Ελλάδα, epipsi.gr, διαθέσιμο εδώ
