Της Μυρτώς Κατσούλη,
Με αφορμή τη 19η Μαΐου, η οποία έχει ανακηρυχθεί από το 1994 επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου ως η «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στον Μικρασιατικό Πόντο», ήταν καίριο για το έθνος να αποδοθεί, για ακόμα μία χρονιά φόρος τιμής σε όλους όσους βίωσαν την απανθρωπιά του διωγμού, τη φρικαλεότητα του εκτοπισμού και έζησαν τον θάνατο από το χέρι του άκρατου σοβινισμού και της ιδεολογίας της εθνοκάθαρσης των Νεότουρκων. Έτσι λοιπόν, και με ελατήριο Ημέρες Τιμής προς το έθνος, είναι χρέος κάθε Έλληνα να γνωρίζει και να κρατά ζωντανή τη μνήμη των ανθρώπων που χάθηκαν άδικα και που θυσιάστηκαν στο όνομα της πατρίδας.
Ίσως, διανύουμε μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας για τις έννοιες «έθνος», «χώρα» και «δημοκρατία». Ζούμε βαθιά μέσα σε μια «αμερικανοποιημένη» χώρα, τα ήθη και τα έθιμα της οποίας έχουν χωνευτεί από το τέρας της παγκοσμιοποίησης, αξίες και σταθερές έχουν γίνει μια συμπαγής και άμορφη μάζα πολυκουλτουραλισμένη και απρόσωπη. Ο πατριωτισμός έχει αναχθεί ως το αντίπαλο δέος της δημοκρατίας και το μεγαλύτερο φόβητρο των δικαιωματιστών. Οι σχολικές και στρατιωτικές παρελάσεις γίνονται αντιληπτές ως εξύμνηση του μιλιταρισμού των δεξιών πολεμοχαρών. Ο Χριστιανισμός και η Ορθοδοξία θεωρούνται ως το μένος των συντηρητικών επιφανειακών θρησκόληπτων. Και η χρόνια εμπεδωμένη ελληνική ηθική αλλοιώνεται και ισοπεδώνεται μπροστά σε μια επίσης επιφανειακή και αβαθή πρόοδο.
Είναι μεγάλο ατόπημα σαν λαός να μην αποδίδουμε στο έθνος που μας γέννησε, μας μεγάλωσε και μας διαμόρφωσε τον σεβασμό που του αρμόζει μέσα από νεωτεριστικές ιδεολογικές υπεκφυγές, του τύπου «δεν άπτομαι των στερεοτυπικών εθνικών κατεστημένων, όσον αφορά στην παράδοση, τη χώρα και τα ήθη της. Αγαπώ την πατρίδα μόνο κατόπιν εορτής και εξυμνώ τη θρησκεία της, όταν αυτή συνοδεύεται από κάποιο εθιμοτυπικό και ευχάριστο γεγονός. Ενθυμούμαι την Ιστορία με το ημερολόγιο και άπτομαι της αντίληψης της εν γένει απελευθέρωσης της απλής καθημερινής ηθικής. Προσαρμόζω τον νόμο στα μέτρα μου και φασίζω εκβιαστικά τα ανθρώπινα δικαιώματα». Και, δυστυχώς, η εγγενής και ατόφια αγάπη προς τη χώρα είναι –εκτός από σπάνια και αληθινή– ο μεγαλύτερος «κίνδυνος» των ρηξικέλευθων.
Βλέπουμε ανθρώπους να αδιαφορούν για την ελληνικότητα στον λόγο τους, να αφήνουν την «ξενιά» να υπερκεράσει την κουλτούρα και να προτιμούν το οτιδήποτε άλλο εκτός από το γνήσιο προϊόν της πατρίδας τους. Οι δεσμοί χαλαρώνουν, τα έθιμα λησμονούνται και όλα θυσιάζονται μπροστά στην επιβολή του διαφορετικού και του καινούριου. Και μέσα στον κόσμο του διαδικτύου και της άμεσης κοινωνικότητας, δημιουργούνται τάσεις και μόδες που εμμέσως προωθούνται ως το «πρότυπο» ζωής, ως το πρέπει ακολουθείν και ως το μεγαλύτερο μέσο επιβολής της δικτατορικής δημοκρατίας.
Κάθε έθνος, και ειδικά εν καιρώ μεγάλης διασποράς, δεν νοείται μόνο στο εύρος μιας συγκεκριμένης εδαφικής επικράτειας· είναι η γλώσσα, η παράδοση, τα θρησκευτικά έθιμα, που δεν αλλοιώνουν την έννοια της κατοχυρωμένης ανεξιθρησκείας, αλλά δημιουργούν έναν συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους πανταχόθεν ομοεθνείς. Δεν είναι κατάλοιπα του συντηρητισμού, ούτε συνιστούν κωλύματα απέναντι στην ανέλιξη την κοινωνίας. Αντιθέτως, διαμορφώνουν χαρακτήρες, τονίζουν την ιστορία του λαού και διαφοροποιούν την όποια εθνική ενότητα μέσα από τη διασάλευση της ταυτότητας κυρίως των δυτικών πολιτισμών.
Επομένως, είναι χρέος κάθε κυβέρνησης, κάθε αντιπολίτευσης και κάθε Έλληνα που τιμά και σέβεται τα εθνικά του ιδεώδη να μην απεκδύεται της ευθύνης που τού έχει ανατεθεί απέναντι στη χώρα. Ορθώς στάθηκε και ορθώς θα πρέπει να σταθεί η επόμενη πολιτική εξουσία σε κάθε αφορμή που αναδεικνύει τους ιστορικούς αγώνες των προγόνων μας. Είναι το λιγότερο που δύναται να ανταποδώσουμε στην πατρίδα, η οποία σχηματίστηκε και ενυπάρχει χάρη στο αείμνηστο και αξιομνημόνευτο πατριωτικό παρελθόν.
Θα ήθελα να κλείσω αυτό το κείμενο με μια αγαπημένη μου φράση, την οποία κρίνω αναγκαίο να παραθέσω για ακόμα μία φορά: «Δημοκρατία δεν σημαίνει αυθαιρεσία της πλειοψηφίας ούτε απλώς ένα τυπικό σύνολο εκλογικών διαδικασιών, αλλά επιδίωξη της μεγαλύτερης δυνατής συναινέσεως βασιζόμενης στη δύναμη των επιχειρημάτων, συνεπώς ότι έχει και η ίδια μια ηθική βάση, διότι συνδέεται άρρηκτα με τον σεβασμό και του τελευταίου πολίτη ως αυτοκαθοριζόμενου ηθικού και πολιτικού υποκειμένου και ως φορέα απαραβίαστων θεμελιωδών δικαιωμάτων».
Φτάνοντας στο τέλος, λοιπόν, αυτής της διαδρομής, θεωρώ καθήκον μου να μάχομαι και να διεκδικώ όχι μόνο τη δημοκρατία στην πιο ανθρωπιστική της εκδοχή, αλλά και να μην ξεχνώ τη σημασία των ηθικών σταθερών που προσφέρει η οικογένεια, η εκπαίδευση και η έννοια της πατρίδας. Διότι, εστιάζοντας στα στοιχεία που μας διαμορφώνουν σαν ανθρώπους, τότε μόνο θα μπορέσουμε να αποβάλουμε τη μισαλλοδοξία και να οικοδομήσουμε εξ αρχής μια δημοκρατική κοινωνία ανθρώπινου πλούτου, που διαβλέπει προς την άνοδο και τη διορατικότητα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μηνύματα μνήμης για τη Γενοκτονία των Ποντίων, Γιώργος Σ. Μπουρδάρας, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τσίπρας για Γενοκτονία Ποντίων: Η διεθνής αναγνώριση απάντηση στον αναθεωρητισμό, Γιάννης Συμεωνίδης, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- Παύλος Κ. Σούρλας, Justi atque injusti Scientia, Μια εισαγωγή στην επιστήμη του δικαίου, Εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα Ε.Ε., σελ. 94-95.
