Του Βασίλη Βασιλάκη,
Το προηγούμενο Σάββατο, η Λίβερπουλ αναδείχθηκε νικήτρια του 150ου Κυπέλλου Αγγλίας, ή όπως αποκαλείται στη Μεγάλη Βρετανία, του FA Cup, ήτοι “The Football Association Challenge Cup”. Η ομάδα του Γιούργκεν Κλοπ επικράτησε στα πέναλτι με 6-5 επί της Τσέλσι (0-0 καν. διάρκεια). Την τύχη της αναμέτρησης έκρινε ο δικός μας Κώστας Τσιμίκας, με την τελευταία εύστοχη εκτέλεση πέναλτι της διαδικασίας. Με αφορμή την κατάκτηση της μακροβιότερης διοργάνωσης του κόσμου από έναν Έλληνα ποδοσφαιριστή, θα κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση για τη σημασία του Κυπέλλου Αγγλίας στη σφαίρα του λαοφιλέστερου αθλήματος του κόσμου.
Το Κύπελλο Αγγλίας μετρά παράδοση ενός και μισού αιώνα και πρόκειται για τη μακροβιότερη ποδοσφαιρική διοργάνωση στον κόσμο. Είναι γνωστό πως άνοιξε τον δρόμο για όλες τις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις και τον τρόπο που διεξάγονται ως και σήμερα, καθώς και τον δρόμο για την «επαγγελματοποιήση» του αθλήματος. Έχει αλλάξει μορφές μέσα στα χρόνια, αλλά η κοινή συνισταμένη, δηλαδή της συμμετοχής σωματείων από όλες τις άκρες τις χώρας, ανεξαρτήτως της κατηγορίας που αγωνίζονται, είναι αναλλοίωτη. Η απόφαση για τη δημιουργία του λήφθηκε την 20η Ιουλίου 1871, στα γραφεία του λονδρέζικου περιοδικού “The Sportsman”, κατόπιν πρότασης του Τσαρλς Άλκοκ, επίτιμου γραμματέα της Αγγλικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Ο Άλκοκ πρότεινε πως τα μέλη της Ομοσπονδίας θα πρέπει να διαγωνίζονται μεταξύ τους. Την ιδέα την πήρε από μερικά τουρνουά με την μορφή νοκάουτ που συμμετείχε ο ίδιος στην πόλη Χάροου. Την εποχή εκείνη, οι πόλεις της Βρετανίας ξεκίνησαν να συνδέονται σιδηροδρομικώς, όποτε πίστευε πως θα ήταν εύκολο να αγωνιστούν και ομάδες από διαφορετικές πόλεις.
Κατά την εναρκτήρια εκείνη διοργάνωση, από τα 50 τότε μέλη της FA δήλωσαν συμμετοχή μόνο τα 15, με δύο να αποσύρονται στον Α’ γύρο και ακόμη ένα στον Β’. Ο πρώτος τελικός διεξήχθη στις 16 Μαρτίου του 1872 στο Κένινγκτον Όουβαλ του Λονδίνου, παρουσία 2.000 θεατών, άναμεσα στους Wanderers και τους Royal Engineers, με τους πρώτους να αναδεικνύονται νικητές και να κατακτούν άλλες 4 φορές τον θεσμό, στα πρώτα 10 χρόνια διεξαγωγής του. Ιστορική ομάδα που αναδείχθηκε στον θεσμό είναι η Blackburn και η Tottenham, που γίνεται η πρώτη ερασιτεχνική ομάδα που κατακτάει τον θεσμό το 1901 επί της Sheffield United στον επαναληπτικό αγώνα με 3-1. Αυτό θα συμβεί άλλες 12 φορές. Στον συγκεκριμένο τελικό παραβρέθηκαν 100 χιλιάδες στον πρώτο αγώνα, στο στάδιο Κρίσταλ Πάλας Νάσιοναλ Σπορτς Σέντερ.
Στοιχεία για το FA Cup
Στα σημερινά χρόνια του θεσμού συμμετέχουν περίπου 700 και πλέον ομάδες των 9 πρώτων κατηγοριών της Αγγλίας και ορισμένες από την 10η. Ρεκόρ αποτελούν οι 763 σύλλογοι που συμμετείχαν την σεζόν 2011-2012. Οι αγώνες για τον πρώτο γύρο ξεκινούν από τον Νοέμβρη, ενώ οι ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ αγωνίζονται από τον Γενάρη και μετά στον 3ο γύρο. Ομάδες που προκρίνονται από τον πρώτο γύρο έχουν την δυνατότητα να βρεθούν αντιμέτωπες με τις κορυφαίες ομάδες του νησιού στα μικρά τους επαρχιακά γήπεδα.
Διεξάγεται από το 1871 ανελλιπώς, με εξαίρεση τις 2 τετραετίες των Παγκοσμίων Πολέμων. Από το 1923 και έπειτα ο τελικός διεξάγεται στο Στάδιο Γουέμπλεϊ (παλαιό και νέο) του Λονδίνου, εκτός από το 2000-2006, οπότε και διεξάχθηκε στο Στάδιο Μιλένιουμ του Κάρντιφ.
Παρότι το Πρωτάθλημα Αγγλίας εγκαινιάστηκε το 1885, το Κύπελλο ήταν η διοργάνωση με το μεγαλύτερο κύρος μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.
Η Άρσεναλ είναι η πολυνίκης του θεσμού με 15 κατακτήσεις. Ακολουθεί η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 12 και η Τσέλσι με 8. Το θεσμό έχουν κατακτήσει συνολικά 24 ομάδες, ανάμεσά τους και σωματεία που είτε δεν υφίστανται είτε αγωνίζονται χαμηλότερα και από την Τσάμπιονσιπ.
Ο προπονητής με τις περισσότερες κατακτήσεις είναι ο Αρσέν Βενγκέρ, με τον Αλσάτο τεχνίκο να έχει 7 με την ομάδα των Κανονιέρηδων. Ο Άσλει Κόουλ είναι ο παίκτης με τις περισσότερες κατακτήσεις (3 με την ομάδα του Βενγκέρ το 2002, 2003 και 2005 και 4 με την Τσέλσι, το 2007, 2009, 2010 και το 2012).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κύπελλο Αγγλίας, Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- The Early Years of The FA Cup, AFC Finners on Youtube, διαθέσιμο εδώ
- FA Cup History – all finals and winners, Football History, διαθέσιμο εδώ
