Της Δήμητρας Στρόμπολα,
Η σημασία της εκπαίδευσης για την ανάπτυξη της προσωπικότητας, για την καλλιέργεια κριτικής σκέψης και για την ανάπτυξη και ευημερία μιας κοινωνίας είναι αδιαμφισβήτητη. Η ισότητα στην εκπαίδευση αγοριών και κοριτσιών είναι αναγκαία. Δυστυχώς όμως, σύμφωνα με έρευνα της UNESCO, υπολογίζεται ότι μετά την κρίση της πανδημίας COVID-19, περίπου 11 εκατομμύρια κορίτσια δεν θα γυρίσουν στα σχολικά θρανία. Ειδικότερα, μεγάλη πιθανότητα να αφήσουν το σχολείο έχουν τα κορίτσια ηλικίας 12-17 ετών στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Οι επιπτώσεις, όταν τα κορίτσια απέχουν από τα σχολεία, είναι πολλές. Η μη εκπαίδευση των κοριτσιών είναι επιζήμια, διότι αυξάνονται τα ποσοστά του παιδικού γάμου και της πρόωρης τεκνοποίησης, καθώς και των κινδύνων που συνεπάγονται για τις νεαρές μητέρες και τα παιδιά τους. Αντίθετα, όπως αναφέρεται σε έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας, κάθε επιπλέον έτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο να παντρευτεί κάποια ως παιδί και να αποκτήσει παιδί πριν από την ηλικία των 18 ετών κατά μέσο όρο κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες. Εάν, καθολικά, τέλειωναν τα κορίτσια τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι γάμοι τους θα μπορούσαν να μειωθούν ουσιαστικά και η συχνότητα της πρόωρης τεκνοποίησης θα μειωνόταν έως και κατά 80%, δεδομένου ότι η πρόωρη τεκνοποίηση συμβαδίζει με τον γάμο παιδιών.
Πολλαπλές επιπτώσεις για τις γυναίκες που δεν πήγαν σχολείο παρατηρούνται στο εισόδημά τους, καθώς και στη δυνατότητα κοινωνικής κινητικότητας. Γυναίκες, όμως, με δευτεροβάθμια εκπαίδευση κερδίζουν σχεδόν τα διπλάσια χρήματα και γυναίκες με τριτοβάθμια εκπαίδευση σχεδόν τα τριπλάσια σε σχέση με τις γυναίκες χωρίς εκπαίδευση. Αντίστοιχα, η δευτεροβάθμια και η τριτοβάθμια εκπαίδευση συνδέονται, επίσης, με υψηλότερη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό και ιδίως με πλήρη απασχόληση, γεγονός που επιφέρει και υψηλότερο βιοτικό επίπεδο, σε σύγκριση με εκείνες με πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Συνεπώς, τα κορίτσια που λαμβάνουν εκπαίδευση έχουν όχι μόνο λιγότερες πιθανότητες να παντρευτούν νέα, αλλά και περισσότερες πιθανότητες να ζήσουν μια υγιή και παραγωγική ζωή. Έχουν υψηλότερα εισοδήματα, συμμετέχουν στις αποφάσεις, που τους επηρεάζουν περισσότερο, και οικοδομούν καλύτερο μέλλον για τις ίδιες και τις οικογένειές τους.
Πέραν, όμως, των πλεονεκτημάτων για τις ίδιες, τα οφέλη είναι πολλαπλά και για την ανάπτυξη της κάθε κοινωνίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με μελέτη της ομάδας δικαιωμάτων Plan International και της ομάδας Global Insights του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος Citi, η επένδυση στην εκπαίδευση των κοριτσιών θα μπορούσε να αυξήσει το Α.Ε.Π. των αναπτυσσόμενων χωρών περίπου κατά 10% μέχρι το 2030. Κάθε 1 δολάριο που δαπανάται για τα δικαιώματα των κοριτσιών και την εκπαίδευση μπορεί να αποφέρει απόδοση 2,80 δολάρια, πράγμα που ισοδυναμεί με δισεκατομμύρια δολάρια σε επιπλέον Α.Ε.Π. Είναι, επομένως, φανερή η σπουδαιότητα της εκπαίδευσης των κοριτσιών για την ενίσχυση της οικονομίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και για την άμβλυνση των οικονομικών ανισοτήτων.
Είναι αδιαμφισβήτητο, ότι η επένδυση στην εκπαίδευση των κοριτσιών μπορεί να μεταμορφώσει τις κοινότητες, τις χώρες, τον κόσμο. Η εκπαίδευση συμβάλλει σε πιο σταθερές, ανθεκτικές κοινωνίες, που δίνουν σε όλα τα άτομα την ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους. Όπως λέει και μια κινέζικη παροιμία: «Αν θες να χορτάσεις έναν άνθρωπο για μία μέρα, δώσε του ένα ψάρι. Αν θες να τον χορτάσεις για μια ζωή, μάθε τον να ψαρεύει». Το εφόδιο της εκπαίδευσης είναι απαραίτητο, λοιπόν, για κάθε άνθρωπο. Επιπλέον, σχετικά με τα οφέλη για την ίδια την κοινωνία, ο φιλόσοφος Αριστοτέλης αναφέρει χαρακτηριστικά: «Αυτοί που μελέτησαν προσεκτικά τον τρόπο διακυβέρνησης των ανθρώπων, πρέπει να έχουν πεισθεί πως η τύχη των εθνών εξαρτάται από την εκπαίδευση των νέων».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Girls’ Education, unicef.org, διαθέσιμο εδώ
- Girls’ education and COVID-19: New factsheet shows increased inequalities for the education of adolescent girls, en.unesco.org, διαθέσιμο εδώ
- Keeping girls in the picture, en.unesco.org, διαθέσιμο εδώ
- The case for holistic investment in girls, ir.citi.com, διαθέσιμο εδώ
- The cost of not educating girls, globalpartnership.org, διαθέσιμο εδώ
- How investing in girls’ education could return billions in GDP, weforum.org, διαθέσιμο εδώ