Της Μαρίας Κελεπούρη,
Αντλημένες από τη φαντασία και συνδυασμένες με τις γνώσεις του συγγραφέα, οι δώδεκα ιστορίες που συγκροτούν τη συλλογή διηγημάτων του Τρύφωνα Τριανταφυλλίδη αφορούν αυτά που έχουμε ζήσει κι άλλα που μπορούν να μας διδάξουν περισσότερα. Το Ένας κόκκος ρύζι κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Αρμός, υποσχόμενο να αιτιολογήσει τον τίτλο του και να επαναπροσδιορίσει τα όρια ανάμεσα στα δεδομένα του πραγματικού και τις προσδοκίες του φανταστικού.
Ο Τρύφωνας Τριανταφυλλίδης υπήρξε επιχειρηματίας ως τα 40 του χρόνια και πληροφορικάριος με ειδίκευση στα μαθηματικά και την τεχνητή νοημοσύνη. Γνώσεις που αναδύονται κατά τη διαδικασία της συγγραφής, για να αξιοποιηθούν και να μπλεχτούν με το νήμα της φαντασίας. Κρυφές σκέψεις και απωθημένα που αντικρίζουν το παρόν και αναζητούν έναν τρόπο για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του. Έναν τέτοιο κόσμο ξεδιπλώνει ο συγγραφέας μπροστά μας και δεν θα μπορούσε να μην είναι συγκινητικός.
Συγκινητικός, γιατί μπορεί αυτές οι ιστορίες να είναι αποκυήματα της φαντασίας, αλλά φαίνεται πως βρήκαν τα κατάλληλα πρόσωπα για να ενσαρκωθούν. Οι ήρωες αυτών των αφηγήσεων είναι και άντρες και γυναίκες. Μα ειδικά στους γυναικείους χαρακτήρες, ο Τρύφων Τριανταφυλλίδης φανερώνει με μαεστρία την ενσυναίσθησή του, σε σημείο που δεν επιτρέπει στον αναγνώστη μόνο να πλάσει στον νου του τις εικόνες που εκείνος περιγράφει, αλλά πολύ περισσότερο καθιστά ευδιάκριτα τα συναισθήματα που οι ήρωες πράγματι νιώθουν, όμως καταπιέζουν για να παραμείνουν συνεπείς στον ρόλο τους. Στον ρόλο της μητέρας, της συζύγου, του καθωσπρεπισμού.
Ο αφηγητής είναι σε κάποια αφηγήματα ομοδιηγητικός και σε άλλα ετεροδιηγητικός, ενώ η παρουσία του ευθέος λόγου και οι λεπτομερείς περιγραφές προσώπων και καταστάσεων κατορθώνουν να εντείνουν τον ρυθμό της πλοκής και να προκαλέσουν ακόμη μία «όχληση» στον συναισθηματικό μας κόσμο. Δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί κανείς να ταυτιστεί με την πλασματική ζωή ενός ήρωα. Είτε γιατί βιώνει κάτι παρόμοιο στο παρόν είτε γιατί φοβάται πως θα το ζήσει στο μέλλον. Κι ακριβώς σε αυτό το στοιχείο έγκειται η οικειότητα που δημιουργείται με τη συλλογή.
Μια διεισδυτική γραφή που αναμοχλεύει αναμνήσεις, όνειρα και προσδοκίες. Μια γραφή που ελίσσεται ανάμεσα σε υπαρξιακά μονοπάτια, σε εύστοχα λογοπαίγνια ή σε ίχνη σουρεαλισμού και σε εγκιβωτισμένες αφηγήσεις που φέρουν κάτι από τη μαγεία του παραμυθιού. Ένα λογοτεχνικό κράμα που πάντα έχει ως έρεισμά του την αλήθεια που ο καθένας κρύβει και ταυτόχρονα αποζητά. Μια αλήθεια που μεταλλάσσεται σε βαρύ φορτίο, γιατί η επίτευξη και η πραγματοποίησή της αφέθηκε στην τύχη και στις επιταγές του κοινωνικά αποδεκτού.
Αυτή είναι η μία εκδοχή. Η άλλη είναι πως η δύναμη που έχουν τα όνειρα για προσωπική επιτυχία υπερίσχυσε της δύναμης του ανθρώπινου δεσμού και τότε σημειώθηκε μια διαφορετική εξέλιξη. Τώρα πια, κάθε ήρωας καλείται να συμβιβαστεί με αυτό που δημιούργησε και να συμβαδίσει με τους όρους του, όσο κι αν αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Κάποιες φορές τα προσωπικά σχέδια μπαίνουν εμπόδιο σε ελπίδες σχέσεων, ενώ άλλες ναυαγούν και ο «κάτοχός» τους αναζητά και πλάθει μια ουτοπία για να παρηγορηθεί.
Ο κάθε ήρωας ζει μέσα στον δικό του κόσμο, όμως, εν αγνοία του είναι μέρος ενός μεγαλύτερου, ισχυρότερου και, ορισμένες φορές, πιο επικίνδυνου. Έτσι είναι. Είμαστε υποκείμενα που δρούμε βάσει αυτών που μας ορίζουν. Είτε πρόκειται για την κοινωνία είτε για τις δικές μας αποφάσεις. Και κάποιες φορές ένας εικονικός κόσμος – δημιούργημα της τεχνολογίας – αρκεί για να επαναπροσδιορίσει τα δεδομένα μας.
Ο συγγραφέας ισχυρίζεται πως δεν μπορεί να ξέρει το τέλος μιας ιστορίας, αν δεν τη γράψει, στοιχείο που εγείρει το ενδιαφέρον για την ανάγνωση της παρούσας συλλογής. Όμως, αυτό δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο αληθινό. Ποιος ξέρει το τέλος μιας ζωής, αν πρώτα δεν τη ζήσει;