Του Ελευθέριου Χονδρού,
Την Κυριακή 8 Μαΐου, μία προσεκτικά επιλεγμένη ομάδα συντηρητικών του Πεκίνου «έστεψε» τον John Lee, μία «μαριονέτα» της Κινέζικης Κυβέρνησης, ως τον επόμενο διευθύνοντα σύμβουλο του Χονγκ Κονγκ. Ο John Lee βγήκε νικητής σε μια κούρσα για τη θέση, με αυτόν να αποτελεί τον μόνο αγωνιζόμενο. Επιλέχθηκε από την Εκλογική Επιτροπή, ένα σώμα 1.462 ατόμων, «πατριωτών» του Kομμουνιστικού Kόμματος, οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, εξετάστηκαν και εγκρίθηκαν πέρυσι από τον τότε Γενικό Γραμματέα, που δεν ήταν άλλος παρά ο John Lee, ως μέρος της αναθεώρησης του εκλογικού συστήματος του Χονγκ Κονγκ από το Πεκίνο. Αυτή η επιλογή ηγεσίας εξυπηρετεί μόνο, ώστε να προσδώσει μια εμφάνιση τοπικής νομιμότητας στον ορισθέντα λακέ του Πεκίνου.
Ο διορισμός του Lee όμως δεν αποτελεί έκπληξη. Αστυνομικός σταδιοδρομίας και πρώην αρχηγός ασφαλείας, πριν από την προαγωγή του ως δεύτερος στη διοίκηση του Χονγκ Κονγκ, τον περασμένο Ιούνιο, ο Lee ήταν καθοριστικός στην πρωτοπορία της καταστολής της εθνικής ασφάλειας του Χονγκ Κονγκ, ως απάντηση στο εκτεταμένο κίνημα υπέρ της δημοκρατίας της πόλης το 2019. Ως εκ τούτου, η επικράτηση του Lee σηματοδοτεί ξεκάθαρα τις ασυμβίβαστες προθέσεις του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ) για το μέλλον του Χονγκ Κονγκ. Όπως έχουν σημειώσει οι αναλυτές, αν και το καθεστώς του Χονγκ Κονγκ έχει συντρίψει μεγάλο μέρος των φιλοδημοκρατικών φιλοδοξιών της περιοχής, η ολοκληρωτική τιτλοποίηση της περιοχής παραμένει το πρωταρχικό μέλημα του Πεκίνου.
Με τον διορισμό του Lee ως τον επόμενο διευθύνοντα σύμβουλο του Χονγκ Κονγκ να επιβεβαιώνεται, η μοίρα των δημοκρατικών αξιών της πόλης που φθίνουν φαίνεται πιο ζοφερή από ποτέ. Ως εκ τούτου, είναι ανανεωμένο και ύψιστης σημασίας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις συστηματικές καταχρήσεις του ΚΚΚ και να υπερασπίζεται σταθερά τις θεμελιώδεις ελευθερίες του Χονγκ Κονγκ, μέσω συγκεκριμένης και συντονισμένης δράσης. Με αφορμή την εκλογή του Lee, λοιπόν, ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Josep Borell, κάλεσε τις αρχές του Πεκίνου και του Χονγκ Κονγκ να τηρήσουν τις εθνικές και διεθνείς δεσμεύσεις τους, ιδίως τον απώτερο στόχο της εκλογής του Διευθύνοντος Συμβούλου και των μελών του Νομοθετικού Συμβουλίου με καθολική ψηφοφορία. Η δήλωση αυτή αντιμετωπίστηκε με οργή από τον Επίτροπο του Υπουργείου Εξωτερικών σχέσεων στο Χονγκ Κονγκ, ο οποίος ζήτησε από την Ε.Ε. να σταματήσει αμέσως να αναμιγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις του Χονγκ Κονγκ.
Η Ε.Ε. επικρίνει έντονα τις εκλογικές μεταρρυθμίσεις του Πεκίνου στο Χονγκ Κονγκ και έχει, επίσης, εκδώσει πολλαπλές κριτικές στον νόμο για την εθνική ασφάλεια, που θεσπίστηκε τον Ιούνιο του 2020 και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε για να φυλακίσει λεγεώνες πολιτικών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων και κυβερνητικών επικριτών. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν με τιμωρητική νομοθεσία, που θα πρότεινε την αναστολή των συνθηκών έκδοσης των υπολοίπων κρατών μελών της Ε.Ε. με την Κίνα και ένα σχέδιο ναυαγοσωστικής λέμβου για τους κατοίκους του Χονγκ Κονγκ, που μετακινούνται στο μπλοκ, ως απάντηση στην πολιτική κατάσταση στην πόλη. Τα μέτρα απέτυχαν να κερδίσουν την πλήρη υποστήριξη των 27 κρατών μελών, αφού η Ουγγαρία χρησιμοποίησε το βέτο της σε δύο περιπτώσεις πέρυσι, και έκτοτε δεν έχει επανεξεταστεί. Σε ξεχωριστή δήλωση, μια ομάδα Ευρωπαίων νομοθετών επεσήμανε το γεγονός ότι ο Lee είχε δεχθεί κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2020 για «υπονόμευση της αυτονομίας του Χονγκ Κονγκ» και «περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης ή συνάθροισης των πολιτών του Χονγκ Κονγκ», καλώντας για να ακολουθήσουν οι Βρυξέλλες.
Παρόμοιες ενέργειες της Ε.Ε. και των κρατών μελών της κατά του John Lee και των ατόμων που ευθύνονται για την καταστροφή των βασικών ελευθεριών του Χονγκ Κονγκ και την κατάργηση του κράτους δικαίου έχουν καθυστερήσει πολύ, γεγονός που τονίζουν και οι Ευρωπαίοι νομοθέτες στην ανακοίνωσή τους. Η διακομματική δήλωση μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έδειξε το ιστορικό του Lee ως αρχηγού ασφαλείας, όταν επέβλεψε την καταστολή του κινήματος υπέρ της δημοκρατίας της πόλης και την ανάπτυξη του νόμου για την εθνική ασφάλεια. «Η λεγόμενη εκλογή του Lee είναι στην πραγματικότητα χλευασμός των δημοκρατικών διαδικασιών, καθώς οι αρχές του ΚΚΚ στο Πεκίνο έχουν προκαθορίσει την επένδυσή του. Ο Lee προωθείται, επειδή έχει αποδείξει ότι η πίστη του ανήκει στο ΚΚΚ και όχι στους πολίτες του Χονγκ Κονγκ», ανέφερε η δήλωση.
Ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ήταν ένθερμος υποστηρικτής των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ, εγκρίνοντας μια σειρά ψηφισμάτων που ζητούν στοχευμένες κυρώσεις, υποστηρικτικά προγράμματα, τερματισμό των συμφωνιών έκδοσης και διπλωματικό μποϊκοτάζ των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, το Συμβούλιο της Ε.Ε. και η Επιτροπή της Ε.Ε. υστερούν πολύ. Παρά το γεγονός ότι το Συμβούλιο συμφώνησε μια σειρά μέτρων, ως απάντηση στον νόμο για την εθνική ασφάλεια, ήδη από τον Ιούλιο του 2020, συμπεριλαμβανομένης της προαναφερθείσας διευκόλυνσης της μετανάστευσης και του ασύλου ευάλωτων κατοίκων του Χονγκ Κονγκ και της αναστολής των υπόλοιπων συνθηκών έκδοσης με την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, θέτοντας ακτιβιστές σε κίνδυνο, αυτή η αδράνεια επιμένει, καθώς το μπλοκ δεν έχει ακόμη εφαρμόσει πλήρως αυτά τα βασικά μέτρα.
Εάν η Ε.Ε. είναι σοβαρή, όσον αφορά τη δέσμευσή της στις δημοκρατικές αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Χονγκ Κονγκ, τότε πρέπει να τηρήσει αυτές τις αρχές όταν τα πράγματα δυσκολέψουν. Με τον John Lee στο τιμόνι, η Ε.Ε. πρέπει να αξιοποιήσει όλα τα διπλωματικά και ανεπίσημα κανάλια για να ασκήσει πίεση στο Χονγκ Κονγκ και τους Κινέζους αξιωματούχους σχετικά με τις συμπεριφορές που παραβιάζουν τους κανόνες. Για τον σκοπό αυτό, ο Lee πρέπει να προστεθεί στον παγκόσμιο κατάλογο κυρώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα της Ε.Ε., ενώ η Ε.Ε. πρέπει επίσης να λάβει υπόψη την επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ, εάν επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις για την επί του παρόντος παγωμένη συνολική συμφωνία Ε.Ε.-Κίνας για τις επενδύσεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “EU slams selection of John Lee as Hong Kong’s chief executive as a violation of democratic principles”, scmp.com, διαθέσιμο εδώ
- “With John Lee at helm, what now for EU and Hong Kong?”, euobserver.com, διαθέσιμο εδώ
- “Hong Kong: Declaration by the High Representative on behalf of the European Union on the Chief Executive election held on 8 May”, consilium.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- “EU voices concerns as former Hong Kong security chief made new leader”, theguardian.com, διαθέσιμο εδώ
