Της Έλενας Αμπελακιώτη,
Excuse me, is this the right way to Skaros rock?
Ίσως η πιο συχνή ερώτηση που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει ένας ντόπιος ή εργαζόμενος στο Ημεροβίγλι της Σαντορίνης. Ο Σκάρος, οικισμός μιας περασμένης εποχής, είναι σήμερα ένα εντυπωσιακό ακρωτήρι και γνωστό σύμβολο του νησιού, με δυναμική αυτόνομη, σαν να σκοπεύει να ξεκολλήσει από τα τοιχώματα της καλντέρας. Ελκυστικός προορισμός για πολλούς τουρίστες που επισκέπτονται το νησί, με ελεύθερη πρόσβαση, αλλά ιδιαιτέρως επικίνδυνη, ειδικότερα στο τελευταίο κομμάτι του μονοπατιού προς την κορυφή. Κι όμως, ο βράχος αυτός κάποτε φιλοξενούσε μια πολύβουη πολιτεία.
Τα 200 σπίτια, καλντερίμια και εκκλησίες αποτελούσαν τον πιο σπουδαίο από τους πέντε οχυρωμένους οικισμούς της Σαντορίνη, από τον οποίο σήμερα δεν διασώζεται σχεδόν τίποτα. Το κάστρο χτίστηκε από τον Ενετό Giacomo Barozzi και ήταν η πρωτεύουσα της Σαντορίνης μέχρι τον 18ο αιώνα. Μετά τη τέταρτη σταυροφορία και την ένταξη της Θήρας στο Δουκάτο του Αιγαίου, ο Σκάρος φιλοξένησε το δουκικό παλάτι, τον καθεδρικό ναό, μοναστήρια και αρχοντικές κατοικίες.
Σήμερα, ο βράχος του Σκάρου είναι μεν ακατοίκητος, όχι όμως βυθισμένος στη λήθη. Μια μικρή εκκλησία πάνω στον βράχο, αφιερωμένη στην Παναγία Θεοσκέπαστη, αποτελεί ακόμη πόλο έλξης πολλών τουριστών από την Αμερική, την Κίνα και όλο τον κόσμο. Και το πιο ενδιαφέρον; Πρέπει κανείς να ακολουθήσει το μονοπάτι που οδηγεί στον Σκάρο για να εντοπίσει την εκκλησία που αγναντεύει τον ορίζοντα αγέρωχη, καθώς δεν είναι ορατή από οποιοδήποτε άλλο μέρος του νησιού.
Μοναδική πηγή για τη μορφή του κάστρου στον Σκάρο, την περίοδο της ακμής του, είναι το σχέδιο από τη συλλογή του Thomas Hope που βρίσκεται στο μουσείο Μπενάκη. Θρυλείται πως σχεδιάστηκε από τον L.S. Fauvel, Γάλλο Πρόξενο στην Αθήνα στο τέλος του 18ου αιώνα. Ακόμη και απογυμνωμένος από την ανθρώπινη επέμβαση, το μοναδικό φυσικό τοπίο και η ανεπιτήδευτη πολυτέλεια του ελληνικού γαλάζιου αποπνέουν την αίγλη του Σκάρου μιας περασμένης εποχής.
Ο βράχος, περήφανος για τη φυσική του ομορφιά, ατενίζει την καλντέρα με τις απόκρημνες πλαγιές της, καθώς και τα ηφαιστειογενή νησιά της Νέας και Παλαιάς Καμένης, της Θηρασιάς και του Ασπρονήσιου. Ένας τεράστιος βραχώδης όγκος που λάμπει κάτω από τον ήλιο, σαν να κρέμεται από το φημισμένο ηλιοβασίλεμα και αγκαλιάζει το μπλε του Αιγαίου. Με την ίδια ακριβώς θέρμη που επιθυμούσε ο Ορφέας να αγκαλιάσει την Ευρυδίκη.
Σαν άλλος Ορφέας, ο αναβάτης του Σκάρου είναι βέβαιος πως μπορεί να κάνει υπομονή σε όλη τη διαδρομή, πως είναι ατρόμητος και μπορεί να κατακτήσει την κορυφή του βράχου. Δεν είναι λίγες, όμως, οι επιχειρήσεις διάσωσης ανθρώπων που τραυματίζονται σε δύσβατα σημεία στον Σκάρο. Ο βράχος έχει δεχτεί αμέτρητες φορές τις επισκέψεις του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Θήρας, προκειμένου να ανασύρει τραυματίες έπειτα από την προσπάθειά ανάβασής τους στην κορυφή του.
Ο Σκάρος είναι αξιοθέατο μεγάλης σημασίας, στολίδι για το ψηλότερο σημείο της καλντέρας στο βόρειο τμήμα του νησιού. Είναι ένα απέραντο ακρωτήρι στην παραθαλάσσια πλευρά του Ημεροβιγλίου και αποτελεί εν γένει σύμβολο της ομορφιάς της Σαντορίνης. Ωστόσο, ακόμα κι αν δεν επιχειρήσετε την ανάβαση στον βράχο του Σκάρου, και μόνο η θέα του από το Ημεροβίγλι είναι συναρπαστική.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σκάρος: Η πρωτεύουσα της ενετοκρατούμενης Θήρας, Αtlantea.news, διαθέσιμο εδώ
- Κάστρο Σκάρου, kastra.eu, διαθέσιμο εδώ
- Hiking Skaros Rock, santorini-hotels.info, διαθέσιμο εδώ
- Santoro: Υψηλού επιπέδου μεσογειακή κουζίνα στο πιο προνομιακό μπαλκόνι της καλντέρας, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
