Της Ιωάννας Λυμιώτη,
Στους περισσότερους από εμάς, είτε ως ενήλικες είτε έστω ως παιδιά, έχει γεννηθεί κάποια στιγμή η επιθυμία να αποκτήσουμε ένα κατοικίδιο. Συνήθως, μάλιστα, έχουμε πολύ συγκεκριμένες προσδοκίες για τα χαρακτηριστικά που θέλουμε να έχει ο «νέος μας φίλος». Επηρεασμένοι από τις πιο προβεβλημένες εικόνες κατοικίδιων ράτσας σε διαφημίσεις αλλά και στα social media, συνήθως στρεφόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση, επιλέγοντας το ζώο συντροφιάς μας λες και διαλέγουμε το νέο μας αξεσουάρ. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις τα εκτροφεία, από τα οποία αγοράζουμε τα κατοικίδια αυτά, όχι μόνο δεν πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις εκτροφής, αλλά προβαίνουν ακόμα και σε πράξεις κακοποίησης των ζώων.
Το σύνθημα «Υιοθετούμε, ΔΕΝ αγοράζουμε τον καλύτερό μας φίλο» που κυριαρχεί σήμερα σε καμπάνιες φιλοζωικών ομάδων και στα social media έχει διττή σημασία. Αφενός στοχεύει στην αντιμετώπιση του πολύ σημαντικού προβλήματος της πληθώρας αδέσποτων ζώων στην Ελλάδα, μέσω της υιοθέτησής τους, και της ομαλής ένταξής τους σε κατάλληλες οικογένειες. Μόνο μέσω της επιλογής του δρόμου της υιοθεσίας αδέσποτων μπορεί να επιτευχθεί ο περιορισμός των ζώων του δρόμου, η διασφάλιση των δικαιωμάτων τους αλλά και η αποσυμφόρηση των διαφόρων κέντρων φιλοξενίας τους. Αυτή η πρώτη σημασία του συνθήματος είναι ευδιάκριτη και εύκολα την αντιλαμβανόμαστε.
Το ίδιο δεν ισχύει για το δεύτερο μήνυμα που προσπαθεί να μας περάσει το σύνθημα, το οποίο απαιτεί περισσότερη εμβάθυνση: Επιλέγοντας τον δρόμο της υιοθεσίας ενός ζώου πέρα από το γεγονός ότι σώζουμε τη ζωή του ιδίου του κατοικίδιου, ανοίγοντάς του την πόρτα σε ένα ζεστό περιβάλλον, συμβάλλουμε και στον περιορισμό της λειτουργίας παράνομων εκτροφείων ζώων. Δεν είναι μυστικό, όπως ήδη ειπώθηκε, ότι η εκτροφή κι αναπαραγωγή ζώων ράτσας δεν γίνεται πάντα με τις καλύτερες συνθήκες. Στον βωμό του κέρδους και της εμπορικότητας η αξία της ζωής των κατοικίδιων μηδενίζεται, καθώς η εκτροφή τους παίρνει τη μορφή αισχροκερδούς επιχείρησης, για την οποία τα ζώα δεν αποτελούν παρά εμπορεύματα προς πώληση. Όταν, μάλιστα, γίνεται λόγος για συνθήκες μαζικής αναπαραγωγής ζώων σε παρακμιακές και κακοσυντηρημένες εγκαταστάσεις, με στόχο την εξαγωγή κουταβιών στην ευρύτερη αγορά, ο όρος που χρησιμοποιείται στα αγγλικά είναι αυτός των “puppy mills” (στα ελληνικά θα μπορούσε να αποδοθεί με τον όρο «εργοστάσια κουταβιών»).
Στα Puppy Mills η αναπαραγωγή των ζώων στηρίζεται στη διαρκή και κατ΄ επανάληψη επιδίωξη ζευγαρώματος καθαρόαιμων θηλυκών (κυρίως σκυλιών) με, επίσης, καθαρόαιμα αρσενικά. Τα θηλυκά, με αυτόν τον τρόπο, μόλις κλείσουν το ένα έτος εξαναγκάζονται σε συνεχείς εγκυμοσύνες και συνακόλουθες γέννες πολλαπλών κουταβιών μέχρι τελικά να αρρωστήσουν και να αφήσουν την τελευταία τους πνοή. Φυσικά, κατά τη διάρκεια των εγκυμοσυνών δεν υπόκεινται σε ιατρική παρακολούθηση και περίθαλψη ούτε καν λαμβάνουν την απαιτούμενη ποσότητα φαγητού και νερού. Όταν, μάλιστα, φτάσουν σε μη αναπαραγωγική ηλικία ή παρατηρηθεί κάποια αδυναμία γονιμότητας, στην πλειοψηφία τους τα σκυλιά εγκαταλείπονται ή θανατώνονται.
Σε ένα μόνο τέτοιο «εργοστάσιο» μπορεί να εκτρέφονται ταυτόχρονα από 500 έως 1000 σκυλιά σε εγκαταστάσεις που δεν αρκούν ούτε για το μισό πλήθος. Ως αποτέλεσμα, τα ζώα αυτά ζουν στην κυριολεξία το ένα πάνω στο άλλο, στοιβαγμένα, δεν έχουν καθαρό – ούτε καν ελεύθερο – χώρο και στερούνται της απαραίτητης για την ανάπτυξή τους τροφής. Με τον τρόπο αυτό, δεν έχουν τη δυνατότητα άσκησης αλλά ούτε κι αλληλεπίδρασης με ανθρώπους ή αλλά σκυλιά πάρα μόνο για να εκπληρώσουν τον εμπορικό σκοπό τους ως «αναπαραγωγικές μηχανές». Αυτές οι συνθήκες διαβίωσης, όπως είναι προφανές, πλήττουν και τα προς πώληση κουτάβια, τα οποία συχνά γεννιούνται θνησιγενή ή φιλάσθενα και ακόμα και να δοθούν άμεσα σε κάποια οικογένεια, μπορεί μεταγενέστερα να εμφανίσουν προβλήματα υγείας και συμπεριφοράς.
Αυτό σημαίνει, όμως, ότι δεν θα έπρεπε να υιοθετούμε κατοικίδια ράτσας απ’ όπου κι αν προέρχονται; Όχι, αλλά θα πρέπει, πριν προβούμε στην αγορά ενός ζώου ράτσας, να βεβαιωθούμε ότι προέρχεται από νόμιμους εκτροφείς και όχι από Puppy Mills. Συνήθως, σε αγγελίες για πώληση ζώων που προέρχονται από Puppy Mills αναφέρονται μόνο γενικές πληροφορίες και διατίθενται αφηρημένες φωτογραφίες από τη ράτσα και όχι από συγκεκριμένα κουτάβια. Επίσης, όταν πρόκειται για νόμιμους εκτροφείς ζώων, είναι δυνατή η επίσκεψη στον χώρο εκτροφής και η συνάντηση με τους γονείς του κουταβιού, αλλά και η παρατήρηση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων. Για αυτό και πρέπει να επιμένουμε να επισκεφθούμε οι ίδιοι τον χώρο εκτροφής του κατοικίδιου, όταν το παραλάβουμε και όχι να μας το στείλουν με κάποιο μέσο. Επίσης, ένας νόμιμος εκτροφέας δεν θα έχει πάντα διαθέσιμα ζώα προς πώληση, καθώς δεν θα υποβάλει τα θηλυκά σε εξαντλητικές και συνεχόμενες εγκυμοσύνες. Σημαντικό είναι, τέλος, όταν αγοράζουμε ένα ζωάκι, να απαιτούμε και όλες τις απαραίτητες πιστοποιήσεις από γιατρούς κι εκπαιδευτές, προκειμένου να είμαστε σίγουροι για την κατάσταση της υγείας και της κοινωνικότητάς του.
Σε κάθε περίπτωση, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, εάν αποφασίσουμε ότι είμαστε έτοιμοι να αποκτήσουμε ένα ζώο συντροφιάς, είναι να στηρίξουμε τα τοπικά καταφύγια και κέντρα φιλοξενίας, υιοθετώντας ένα πλάσμα που το έχει πραγματικά ανάγκη, όπως, φυσικά, και να μην διστάζουμε να καταγγείλουμε περιστατικά κακοποίησης κι εκμετάλλευσης ζώων από όπου κι αν προέρχονται.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Puppy Mills: Η φρικιαστική αλήθεια πίσω από τα «εργοστάσια κουταβιών», in.gr, διαθέσιμο εδώ
- PUPPY MILLS, nhes.org, διαθέσιμο εδώ
- Stopping Puppy Mills, humanesociety.org, διαθέσιμο εδώ
