Του Δημήτρη Άγα,
Το έτος που μας πέρασε, σημειώθηκε νέο ρεκόρ εξόδων παγκοσμίως στα εξοπλιστικά, καθώς οι χώρες ξόδεψαν συνολικά 2,11 τρισεκατομμύρια δολάρια για να ενισχύσουν τις ένοπλες δυνάμεις τους, σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας για τη Διεθνή Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI). Η αύξηση σε σχέση με πέρυσι είναι 0,7%, ενώ πρόκειται για την έβδομη συνεχόμενη χρονιά που παρατηρείται αυξητική τάση στα έξοδα.
Η πρώτη πεντάδα αποτελείται από τις Η.Π.Α., την Κίνα, την Ινδία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Ρωσία, οι οποίες ξόδεψαν μαζί το 62% των συνολικών παγκόσμιων δαπανών. Πιο συγκεκριμένα, αν και οι Η.Π.Α. μείωσαν τις δαπάνες τους σε σχέση με πέρυσι κατά 1,4%, αναδείχθηκαν και πάλι πρωταθλήτριες, ξοδεύοντας 801 δισεκατομμύρια δολάρια, με αύξηση 24% στα έξοδα για έρευνα και ανάπτυξη, στα πλαίσια της αφοσίωσής τους στην ανάπτυξη τεχνολογιών νέας γενιάς.
Στη λίστα ακολουθεί η Κίνα, η οποία ξόδεψε 293 δισεκατομμύρια δολάρια, είχε αύξηση 4,7% σε σχέση με πέρυσι και κατέγραψε μεγέθυνση των εξόδων της για εξοπλισμούς για 27ο συνεχόμενο έτος. Το γεγονός αυτό έκρουσε το καμπανάκι του κινδύνου για γειτονικές της χώρες, όπως η Ιαπωνία, που αύξησε το κόστος κατά 7,3% σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας φέτος στα 54,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Ταυτόχρονα, η Αυστραλία ξόδεψε 31,8 δισεκατομμύρια δολάρια, 4% παραπάνω από πέρυσι. Επίσης, υπάρχει μεγάλη ανησυχία και για το μέλλον της Ταϊβάν. Το μικρό αυτόνομο κρατίδιο ανάμεσα στην Ανατολική και Νότια θάλασσα της Κίνας έχει αυξήσει σημαντικά, τα τελευταία χρόνια, τις αμυντικές του δαπάνες. Ιδιαίτερη ανησυχία έχει παρουσιάσει η διεθνής κοινότητα για το μέλλον του νησιού, καθώς η κινεζική κυβέρνηση πολλάκις έχει μιλήσει για σχέδια απόβασης στη χώρα. Υπό το φως του ρωσοουκρανικού πολέμου και του αναθεωριτισμού της διεθνούς τάξης από τη Ρωσία, είναι εύλογο να ανησυχεί κανείς για το αν η Κίνα ακολουθήσει παρόμοιο μοτίβο και διεκδικήσει, με ένοπλα μέσα, τις αξιώσεις της προς την Ταϊβάν.
Τρίτη κατά σειρά χώρα σε έξοδα ήταν η Ινδία, η οποία ξόδεψε 76,6 δισεκατομμύρια δολάρια, καταγράφοντας σχετικά μικρή άνοδο σε σχέση με πέρυσι, κατά 0,9%. Στην τέταρτη θέση βρίσκεται η Μεγάλη Βρετανία, με αύξηση 3%, στα 68,4 δισεκατομμύρια δολάρια, παίρνοντας τη θέση της Σαουδικής Αραβίας, που κατέγραψε μείωση 17%. Τη φετινή πεντάδα συμπληρώνει η Ρωσία με 65,9 δισεκατομμύρια δολάρια και αύξηση 2,9%, διανύοντας την τρίτη συνεχόμενη χρονιά που αυξάνει τα έξοδά της. Για τη φετινή άνοδο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και η προετοιμασία των Ρώσων για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Εντύπωση, ακόμα, προκαλεί η αύξηση στις δαπάνες του Ιράν για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια, αλλά και η απίστευτη αύξηση που παρατηρήθηκε στη Νιγηρία κατά 56%, αποτέλεσμα των τζιχαντιστικών οργανώσεων και της βίας που προέρχεται από εξτρεμιστικές ομάδες.
Τα παραπάνω αποτελούν ποσά που προκαλούν ίλιγγο, πόσο μάλλον εν έτει 2022. Έχουμε συμπληρώσει δύο χρόνια πανδημίας, με τις χώρες να έχουν μεγάλο πρόβλημα με τις οικονομίες τους και το πρόβλημα αυτό να αποτυπώνεται φυσικά και στα νοικοκυριά. Σε αυτό το μείζον πρόβλημα ήρθε να προστεθεί και ο πόλεμος στην Ουκρανία, που αποτέλεσε τη χαριστική βολή στην ακρίβεια, καθώς οι τιμές έχουν πλέον εκτοξευτεί και μαζί τους ο πληθωρισμός και η ανεργία. Τεράστιο μέρος του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και ακόμα και χώρες που δεν βίωσαν «στο πετσί τους» την κρίση τα προηγούμενα χρόνια, τώρα μπαίνουν εν μέρει στη θέση των φτωχότερων χωρών. Το κλίμα αβεβαιότητας έχει κατακλύσει τον πλανήτη και η αυριανή μέρα αναμένεται ακόμα πιο δύσκολη.
Με τα παραπάνω δεδομένα να ισχύουν για τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού, είναι δύσκολο και ακατανόητο για τους ανθρώπους να βλέπουν να δαπανώνται τέτοια ποσά για τον εξοπλισμό των χωρών, όταν οι ίδιοι δεν μπορούν ούτε να αποκτήσουν βασικά αγαθά για να επιβιώσουν. Πώς γίνεται, από τη μία, να υπάρχει τεράστιο οικονομικό πρόβλημα και άνθρωποι να πεθαίνουν από πείνα και, από την άλλη, να δαπανούνται υπέρογκα ποσά για όπλα; Δυστυχώς, ο κόσμος αλλάζει, διεξάγονται πόλεμοι, αλλάζουν σύνορα και χώρες απειλούνται από άλλες χώρες. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι χώρες να φοβούνται ακόμα και για την ύπαρξή τους, όπως συμβαίνει και τώρα στην Ουκρανία.
Για λόγους αποτροπής, λοιπόν, οι χώρες αναγκάζονται να εξοπλιστούν, ώστε να αποκτήσουν ισχύ και να αποτρέψουν τους εχθρούς τους από το να τους επιτεθούν. Για παράδειγμα, εάν η Ελλάδα δεν εξοπλιζόταν όλα αυτά τα χρόνια, ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι η Τουρκία δεν θα της είχε επιτεθεί; Επομένως, όση φτώχεια και αν αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, όσο ωμό και απάνθρωπο και αν είναι, οι κυβερνήσεις θα προτιμήσουν να εξοπλίζονται, παρά να βοηθήσουν τους φτωχούς πολίτες τους, με απώτερο σκοπό τη συνέχιση ύπαρξης της χώρας τους και την καταπολέμηση των εχθρών τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- World military expenditure passes $2 trillion for first time, SIPRI.org Διαθέσιμο εδώ
- World military spending hits all-time high, report finds, DW Διαθέσιμο εδώ