Του Τάσου Γρηγοριάδη,
1881: Ο διαβόητος “Billy the Kid” δραπετεύει από τη φυλακή, ενώ είχε καταδικαστεί σε θάνατο διά απαγχονισμού. Ο Henry McCarty (το πραγματικό του όνομα) μέχρι 15 ετών είχε χάσει και τους 2 γονείς του και αναγκάστηκε να δουλέψει, ώστε να βιοποριστεί. Ενώ η εργασία του έβαινε καλώς, ο ανήλικος συνελήφθη για μια πλάκα που έκανε και φυλακίστηκε. Ωστόσο, 2 μέρες μετά δραπέτευσε και έκτοτε άρχισε να ζει ως φυγάς, αρχίζοντας να εκτελεί εν ψυχρώ όποιον ερχόταν σε αντιπαράθεση μαζί του. Έχοντας πλέον επικηρυχθεί, αποφάσισε να ενταχθεί στην συμμορία “The Boys” και να συμμετάσχει αργότερα στον «Πόλεμο της Κομητείας Lincoln», μια σύρραξη μεταξύ αντιμαχόμενων φατριών στο New Mexico. Αυτός ο τοπικός πόλεμος θα ξεκινήσει με τον θάνατο του φίλου-εργοδότη του Billy, ονόματι John Tunstall, και θα περατωθεί με τον θάνατο του ίδιου του “Billy the Kid” (Φεβρουάριος, 1878-Ιούλιος, 1881). Όντας πλέον μέλος των “Regulators”, διέπραξε ποικίλους φόνους και απέκτησε μεγάλη φήμη για τον κυνισμό που επεδείκνυε. Εντούτοις, στις 9 Απριλίου του 1881 φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε απαγχονισμό για τη δολοφονία του τοπικού σερίφη, ενορχηστρωτή του φόνου του προαναφερθέντα John Tunstall. Παρόλα αυτά, ο δαιμόνιος Billy θα δραπέτευε στις 28 Απριλίου, δραττόμενος των ευκαιριών που του παρουσιάστηκαν και πυροβολώντας τους φρουρούς της φυλακής. Εν τέλει, ο νέος σερίφης, Pat Garrett, θα κατάφερνε να σκοτώσει λίγους μήνες μετά τον αιμοσταγή κακοποιό, σε ηλικία μόλις 21 ετών.
1951: Ο Μοχάμεντ Μοσαντέκ εκλέγεται πρωθυπουργός του Ιράν από το Κοινοβούλιο της χώρας (Majlis). Έχοντας σπουδάσει στην Ελβετία, επέστρεψε στην πατρίδα του και έχτισε ευρύτατη φήμη αναμεταξύ των λαϊκών τάξεων. Αργότερα διετέλεσε Υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών, προτού εκλεγεί βουλευτής. Τότε, ξεκίνησε να αντιπολιτεύεται με πάθος την κυβέρνηση του φιλοδυτικού μονάρχη Reza Khan Pahlavi (εξουσία: 1925-1941). Οι απειλές για τη ζωή του τον ανάγκασαν να αποσυρθεί στην ύπαιθρο μέχρι το 1941, όταν και επέστρεψε στα κοινά, με την ανέλιξη στον θρόνο του επίσης φιλοδυτικού Σάχη Μοχάμεντ Παχλαβί. Τα επόμενα χρόνια, ο Μοσαντέκ υποστήριξε ένθερμα την εθνικοποίηση του πετρελαίου της χώρας και την απεξάρτηση από την “Anglo-Iranian Oil Company” (σημερινή “BP”). Κατέθεσε το 1950 αναλυτικό σχέδιο κρατικοποίησης της κολοσσιαίας παραγωγής πετρελαίου, το οποίο ενέκρινε το Κοινοβούλιο. Επιπρόσθετα, το 1951, περίπου το 90% των αντιπροσώπων τον εξέλεξε πρωθυπουργό του Ιράν, δίνοντας «ψήφο εμπιστοσύνης» στις πολιτικές φιλοδοξίες του. Παρά τον εσωτερικό εναγκαλισμό των πρακτικών εθνικοποίησης, πυροδοτήθηκε μια διαπραγματευτική κόντρα με τη Μεγάλη Βρετανία, που οδήγησε σε βαθύτατη οικονομική κρίση στη χώρα. Δεχόμενος πιέσεις, το 1953, ο Σάχης προσπάθησε να αποδεσμεύσει τον Μοσαντέκ, αλλά οι οπαδοί του εξεγέρθηκαν και ανάγκασαν τον μονάρχη σε εξορία. Εντούτοις, με παρέμβαση και της CIA, ο Μοσαντέκ ανετράπη και ο Σάχης επανήλθε στην εξουσία. Καταληκτικά, ο Μοσαντέκ δικάστηκε, φυλακίστηκε και μετά τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό για το υπόλοιπο της ζωής του (μέχρι το 1967).
1978: Στέφεται με επιτυχία η επονομαζόμενη «Εξέγερση του Σαούρ» και σκοτώνεται ο εν ενεργεία πρόεδρος του Αφγανιστάν, Μοχάμεντ Νταούντ Χαν. Το 1973 είχε διαδραματιστεί ένα πραξικόπημα, το οποίο κατέλυσε το μοναρχικό πολίτευμα της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, ο βασιλικός θεσμός — ακλόνητος για 225 χρόνια — υπό τον Zahir Shah παρέδωσε τα ηνία της χώρας, καθώς στράφηκε εναντίον του το μειοψηφικό «Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν». Παράλληλα, ανακηρύχθηκε η Δημοκρατία του Αφγανιστάν, με πρωθυπουργό τον Μοχάμεντ Νταούντ Χαν, ο οποίος επιζητούσε την εύνοια της γειτνιάζουσας Σοβιετικής Ένωσης. Εντούτοις, η παρεμβατικότητα της ΕΣΣΔ, σε συνδυασμό με την ουδέτερη εξωτερική πολιτική του Νταούντ, τους έφερε αναμενόμενα σε ρήξη. Παρόλα αυτά, οι εσωτερικές-εσωκομματικές έριδες (απειλές, πολιτικές διώξεις, δολοφονίες κ.ά.) αποτέλεσαν την αφορμή να προκληθεί ένα νέο πραξικόπημα τον Απρίλιο 1978. Δύο από τις πτέρυγες του κυβερνώντος κόμματος, ονόματι “Khalq” και “Parcham”, ενορχήστρωσαν τη στάση αυτή, στρέφοντας πολλαπλά τεθωρακισμένα και ένοπλους ομοϊδεάτες τους κατά κυβερνητικών κτηρίων στις 27 Απριλίου. Ακολούθησαν επανειλημμένες επιδρομές από μαχητικά, μέχρις ότου έπεσε σκοτάδι και επικράτησε «σιγή ιχθύος». Το επόμενο πρωινό, ο πρωθυπουργός μαζί με τον αδερφό του, τον αντιπρόεδρο, όπως και οι Υπουργοί Άμυνας και Εσωτερικών, θα έπεφταν νεκροί από τα πυρά των εξεγερθέντων, που είχαν περικυκλώσει το προεδρικό μέγαρο. Εν κατακλείδι, η νέα ηγεσία του Αφγανιστάν θα εκκινούσε έναν δυσμενή «μαραθώνιο» διώξεων πολιτικών αντιπάλων-βαθιά θρησκευόμενων, που θα οδηγούσε στη σοβιετική εισβολή του 1969, που στόχευε στη διάσωση του φιλοσοβιετικού καθεστώτος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Billy the Kid convicted of murder, History.com, διαθέσιμο εδώ
- Billy the Kid – Teenage Outlaw of the Southwest, Legends of America, διαθέσιμο εδώ
- Billy the Kid, Desert U.S.A., διαθέσιμο εδώ
- Dr. Mohammad Mossadegh – Biography, Mohammad Mossadegh.com, διαθέσιμο εδώ
- Mohammad Mossadegh, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Mohammad Mossadegh, Wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- The Saur Revolution: Prelude to the Soviet Invasion of Afghanistan, Association for Diplomatic Studies & Training, διαθέσιμο εδώ
- Afghanistan: Bloodstained Hands: II. Historical Background, Human Rights Watch.org, διαθέσιμο εδώ
- Saur Revolution, Wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
