Του Νικόλαου Τσελέντη,
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών, στις 10 Απριλίου, οι δύο άσπονδοι εχθροί, ο Emmanuel Macron και η Marine Le Pen αντίστοιχα, ανακηρύχθηκαν νικητές της αναμέτρησης. Η πρόκρισή τους στη δεύτερη φάση για τη διεκδίκηση της προεδρίας της Γαλλίας θεωρήθηκε εν πολλοίς αναμενόμενη, δίχως αυτό να σημαίνει πως δεν υπήρξαν μερικές εκπλήξεις. Το 23,15% αποτέλεσε ποσοστό-ρεκόρ για την ακροδεξιά πολιτικό, ο νυν Πρόεδρος διατήρησε μια μικρή διαφορά της τάξεως του 4% (27,85%), ενώ ο Jean-Luc Mélenchon, ηγέτης της Αριστεράς και του κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία» (La France Insoumise – LFI) συγκέντρωσε 22%, γεγονός που κατέδειξε τη δυναμική των νέων, κυρίως, ψηφοφόρων.
Θορυβημένοι οι δύο προκριθέντες από το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του Mélenchon, την αδιάλλακτη στάση του έναντι της Le Pen και τη «σιγή ιχθύος» προς το πρόσωπο του Macron, ξεκίνησαν την επομένη των εκλογών την περιοδεία τους, προσπαθώντας να μεταβάλλουν ως έναν βαθμό τη ρητορική τους και να προσελκύσουν το εκλογικό σώμα της Αριστεράς, το οποίο θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ανακήρυξη του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας. Ο Macron επισκέφθηκε πρώτα το «προπύργιο» της Le Pen, την πόλη Ντενέν, στον βορρά, θέλοντας να έρθει σε επαφή με τους φτωχούς πληθυσμούς της χώρας και να συζητήσει μαζί τους για τη μεγαλόπνοη – κατ’ αυτόν – μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Ακολούθησαν διαδοχικές ομιλίες στο ίδιο μοτίβο στην ανατολική επικράτεια και το Σάββατο της 16ης Απριλίου μετέβη στην «αριστερή» Μασσαλία, υποσχόμενος σημαντικές αλλαγές στην εφαρμογή της οικολογικής ατζέντας, κατά τα πρότυπα του Mélenchon. Η Le Pen με τη σειρά της παρουσιάστηκε σε όλη την καμπάνια της ως μετριοπαθής, ρίχνοντας τους τόνους και κάνοντας γενικόλογες δηλώσεις, οι οποίες δεν έπεισαν και προκάλεσαν την οργή των πολιτών, όπως συνέβη στο Περτουί της νότιας Γαλλίας.
Σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας και ιδεολογικών κυβιστήσεων από τις δύο πλευρές, την Τετάρτη 20 Απριλίου, διεξήχθη το καθιερωμένο προεκλογικό debate, που ως είθισται αποβαίνει μοιραίο για την τελική ψήφο των Γάλλων πολιτών. Η Marine Le Pen, έχοντας τις θύμησες της παταγώδους αποτυχίας του 2017, υπήρξε μεν διστακτική αλλά σαφώς πιο προετοιμασμένη για τη «συζήτηση» με τον Macron, ο οποίος, με τον αέρα του «φαβορί» και του Προέδρου, επιτέθηκε επανειλημμένως στην αντίπαλό του, καταφέρνοντας να κερδίσει στα «σημεία» σχεδόν κάθε ένα από τα θιγόμενα ζητήματα. Τα βασικότερα θέματα που τέθηκαν επί τάπητος ήταν, μεταξύ άλλων, ο πόλεμος στην Ουκρανία και το «αγκάθι» Putin, η οικονομία και τα παρακλάδια της, οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το περιβάλλον, η πανδημία και… το χιτζάμπ. Ας τα αναλύσουμε, όμως, διεξοδικά.
Για τον Πρόεδρο Macron, ο τερματισμός του πολέμου και η αδιάκοπη στήριξη στην πληγείσα Ουκρανία τοποθετούνται υψηλά στους σχεδιασμούς του, ισχυριζόμενος πως η Ευρώπη – άρα και η Γαλλία – λειτουργεί ως δύναμη ισορροπίας. Η Le Pen εξέφρασε επίσης την αλληλεγγύη της στον ουκρανικό λαό και συμφώνησε με το πλήθος των οικονομικών κυρώσεων εις βάρος της επιτιθέμενης Ρωσίας και των ολιγαρχών της, διαφωνώντας μόνο για την ακύρωση των εισαγωγών του ρωσικού φυσικού αερίου που θα πλήξει τα εθνικά συμφέροντα. Ο Macron, επ’ αφορμή των λεγόμενων της Le Pen, εξαπέλυσε μύδρους προς αυτήν και το κόμμα της, λόγω του δανεισμού τους από ρωσική τράπεζα, φίλα προσκείμενη στο Κρεμλίνο, το 2015. Η σύνδεσή της με τον Vladimir Putin, έναν αυταρχικό ηγέτη, δείχνει τον χαρακτήρα της ίδιας, που, μάλιστα, δεν δίστασε να αναγνωρίσει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.
Στην «αιχμηρή» κεφαλίδα της βραδιάς, την οικονομία, ο Macron αναγνώρισε τις πρωτόγνωρες συνθήκες της εποχής και υποσχέθηκε να επιβάλλει ένα ανώτατο όριο στις τιμές της ενέργειας. Παράλληλα, υπερτόνισε την επιτυχία της κυβέρνησής του στην καταπολέμηση της ανεργίας, δημιουργώντας 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και έκανε λόγο για αυξήσεις σε συντάξεις και στον κατώτατο μισθό. Στον αντίποδα, η Marine Le Pen, με έναν λαϊκίστικο τρόπο, δεσμεύτηκε να δώσει πίσω στον λαό τα χρήματά του, να τον απαλλάξει από τους βαρύτατους φόρους και τις υψηλές τιμές που προκύπτουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω ενός μηχανισμού ρυθμιζόμενων τιμών. Στο συνταξιοδοτικό, η Le Pen μίλησε για κατάφωρη αδικία και υποσχέθηκε να μειώσει το όριο ηλικίας από 65 σε 60-62, ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος φάνηκε απρόθυμος να καταστρέψει τον «θησαυρό του γαλλικού συνταξιοδοτικού συστήματος». Φυσικά, ο Macron, με ένα δριμύ ύφος, κατέρριψε με ευκολία τα επιχειρήματα της Le Pen στα οικονομικά ζητήματα, επιδεικνύοντας γνώση και νηφαλιότητα συγκριτικά με την απειρία της συνομιλήτριάς του, που δεν παρουσίασε ακριβείς λύσεις.
Υπεισερχόμενος στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα, ο Macron ανέφερε την απεριόριστη πίστη του στον γαλλογερμανικό άξονα και την ενωμένη Ευρώπη, η οποία μπορεί να θεμελιώσει σταδιακά την άμυνά της και να απεξαρτηθεί από άλλους εταίρους, όπως επί παραδείγματι με την «αγροτική επανάσταση». Η ευρωσκεπτικίστρια Le Pen προώθησε την ιδέα της «Συμφωνίας των Εθνών», όπου πραγματοποιούνται ελεύθερες συναλλαγές και προστατεύονται τα εθνικά συμφέροντα, παραμένοντας ταυτόχρονα εντός της Ένωσης – πρόταση που κατακρίθηκε από τον Macron, επειδή εν τοις πράγμασι αυτό σημαίνει αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφορικά με το περιβάλλον, η Le Pen κατηγόρησε τον Macron για «κλιματοϋποκρισία», διότι το οικολογικό του πρόγραμμα είναι εκδικητικό προς τα μεσαία και κατώτερα στρώματα, σημειώνοντας ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες δεν είναι καθόλου αξιόπιστες. Ο Πρόεδρος τής επέρριψε ευθύνες για έλλειψη συνοχής στην ατζέντα της και στροφή στην πυρηνική στρατηγική, εισάγοντας την έννοια του «κλιματοσκεπτικισμού», επαναλαμβάνοντας ότι σκοπεύει να διορίσει έναν Πρωθυπουργό (Mélenchon?) αρμόδιο για τους περιβαλλοντικούς σχεδιασμούς.
Στη συνέχεια, συζητήθηκε η πανδημία του κορωνοϊού και ο τρόπος διαχείρισής της από τον Πρόεδρο Macron, που, κατά τη Le Pen, υπήρξε εσφαλμένος. Ειδικότερα, δήλωσε την αντίρρησή της για τα αλλεπάλληλα lockdowns που έπληξαν πλήθος επιχειρήσεων και προσέθεσε πως θα είχε παράσχει στους πολίτες οικονομικά βοηθήματα ύψους 1.000 ευρώ ανά εργαζόμενο, προερχόμενα από το κράτος. Ο Macron, αρκετά ειρωνικά, υπενθύμισε στη Le Pen τις θέσεις της για το ρωσικό εμβόλιο Sputnik και υπερασπίστηκε με υπερηφάνεια τον εαυτό του για την αντιμετώπιση του ιού. Τέλος, η εμμονή της Le Pen για την απαγόρευση του χιτζάμπ βρήκε αντίθετο τον Macron, ο οποίος πολύ σωστά επεσήμανε το νομικό αδιέξοδο που θα ανέκυπτε, φανερώνοντας την άκρως ρατσιστική αντίληψη της αντιπάλου του απέναντι στο «ξένο» στοιχείο.
Μετά από σχεδόν τρεις ώρες, η τηλεμαχία έλαβε τέλος και τα συμπεράσματα εξήχθησαν γρήγορα. Η Le Pen αφενός απέφυγε το προ πενταετίας φιάσκο, αφετέρου δεν φάνηκε ικανή να δώσει απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα του Macron, ούσα διαρκώς σε θέση άμυνας. Αντιθέτως, ο Γάλλος Πρόεδρος εφάρμοσε το ρητό: «Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση», χωρίς να αφήσει την ακροδεξιά πολιτικό να κερδίσει έδαφος σε κανένα θέμα. Μπορεί, λοιπόν, να μην τέθηκε «νοκ-άουτ» η Le Pen, αλλά ο Macron απέκτησε σαφές προβάδισμα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις (55% vs 45%), άλλωστε, αυτό μαρτυρούν…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- French election: Le Pen impresses but Macron holds firm in TV debate, BBC, διαθέσιμο εδώ
- French presidential election runoff: What POLITICO’s Poll of Polls is saying, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Γαλλικές εκλογές: Το ντιμπέιτ δεν άλλαξε τις ισορροπίες – Φαβορί ο Μακρόν, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Macron and Le Pen Trade Punches in Pivotal Debate on France’s Future, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Debate Μακρόν – Λεπέν: Σκληρή κόντρα για Πούτιν, Ε.Ε., πανδημία, ενέργεια και φορολογία, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Εκλογές στη Γαλλία: Στη Μασσαλία ο Μακρόν για μεγάλη προεκλογική συγκέντρωση με «νεύματα» προς την αριστερά, Πρώτο Θέμα, διαθέσιμο εδώ
