Του Δημήτρη Σπυριδάκη,
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου του 2022 αποτελεί ένα γεγονός, του οποίου οι συνέπειες δεν επηρεάζουν μόνο την Ανατολική Ευρώπη, αλλά ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για μια σύγκρουση που άφησε άναυδη ολόκληρη την ανθρωπότητα. Η απάντηση της Δύσης στη ρωσική επιθετικότητα με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων επηρέασε αισθητά την παγκόσμια οικονομία, η οποία είχε ήδη κλονιστεί με την πανδημία του Covid-19 τα τελευταία 2 χρόνια. Δε χρειάζεται να γίνει ιδιαίτερη αναφορά στις επιπτώσεις του Covid σε όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής, κοινωνικής και, κατά κύριο λόγο, οικονομικής ζωής. H παγκόσμια οικονομία κλονίστηκε αισθητά και το 2022 ήταν η χρονιά όπου θα άρχιζε να ανακάμπτει, αν δεν ξεσπούσε ο πόλεμος.
Όπως είπαμε, η επιβολή ενεργειακών κυρώσεων επηρεάζει έναν μεγάλο αριθμό χωρών παγκοσμίως. Το Περού, όπως και άλλες χώρες της Νοτίου Αμερικής, δεν αποτελεί εξαίρεση. Η ραγδαία αύξηση της τιμής του πετρελαίου και των τροφίμων προκάλεσε έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια, η οποία κλιμακώθηκε σε διαδηλώσεις που οδήγησαν την κυβέρνηση του Pedro Castillo να επιβάλει απαγόρευση κυκλοφορίας στην πρωτεύουσα Λίμα για μια μέρα.
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν λίγες μέρες μετά την αποτυχημένη διαδικασία μομφής του Προέδρου Castillo εξαιτίας κατηγοριών περί διαφθοράς που είχαν ανακύψει. H πολιτική και κοινωνική αναταραχή που παρατηρείται αυτή την περίοδο στο Περού δεν είναι πρωτόγνωρη κατάσταση. Τα τελευταία χρόνια εντοπίζεται ένα κλίμα γενικευμένης αστάθειας με την απομάκρυνση ενός Προέδρου και ήδη δύο προτάσεις μομφής κατά του τωρινού Προέδρου Castillo. To γενικότερο κλίμα έλλειψης σταθερότητας και αναταραχής προσφέρονταν για το ξέσπασμα διαδηλώσεων.
Το Περού είναι μια χώρα που εισάγει κατά κύριο λόγο το πετρέλαιο που χρειάζεται για να καλύψει τις ανάγκες της. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η διατάραξη του παγκοσμίου εμπορίου με την επιβολή των κυρώσεων οδήγησαν σε ένα πρωτοφανές κύμα πληθωρισμού, τον υψηλότερο των τελευταίων 26 ετών. Μέσα σε αυτό το κλίμα έλαβε χώρα το ξέσπασμα μια σειράς διαδηλώσεων με κύριο αίτημα τη μείωση της τιμής του πετρελαίου.
Έντονες οδομαχίες ξέσπασαν στις αρχές του Απριλίου ανάμεσα στους αστυνομικούς και τους διαδηλωτές, με την κατάσταση να βγαίνει σύντομα εκτός ελέγχου. Ήδη τουλάχιστον 4 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους. Ο Castillo, σε μια προσπάθεια να ελέγξει την κατάσταση, έλαβε την απόφαση για επιβολή απαγόρευσης κυκλοφορίας στην πρωτεύουσα του Περού, τη Λίμα, στις 5 Απριλίου.
Οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας ανέλαβαν το έργο της αποκατάστασης της τάξης και διασφάλισης της ειρήνης στους δρόμους της Λίμα. Παρά την απαγόρευση, χιλιάδες Περουβιανοί διαδήλωσαν έξω από το κτίριο του Κοινοβουλίου. Ιδιαίτερα έντονη κριτική έχει ασκηθεί, τόσο από εξωτερικούς όσο και από εσωτερικούς παράγοντες, σε αυτήν την απόφαση, η οποία αξιολογείται από πολλούς αυταρχική και αντιδημοκρατική. Η κυβέρνηση, από την άλλη, υποστηρίζει πως η απόφαση αυτή λήφθηκε προκειμένου να προστατευτεί η δημόσια περιουσία, αλλά και αποφευχθούν καταστροφές και τραυματισμοί.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα γεγονότα αυτά έχουν οδηγήσει τον Πρόεδρο Castillo στο χαμηλότερο ποσοστό δημοφιλίας από την εκλογή του. Ο Castillo είχε κερδίσει τις εκλογές τον προηγούμενο χρόνο, έχοντας τη μαζική υποστήριξη του μεγαλύτερου μέρους του αγροτικού πληθυσμού. Πλέον, οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι αντιδρούν και συμμετέχουν στις διαδηλώσεις.
Καταλήγοντας, βλέπουμε πως ένα γεγονός, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, μπορεί να πυροδοτήσει σημαντικές εξελίξεις σε χώρες που βρίσκονται σε άλλη ήπειρο, όπως το Περού. Ο πληθωρισμός και η άνοδος των τιμών του πετρελαίου αποτέλεσαν τον καταλύτη για την έκφραση κοινωνικής διαμαρτυρίας έναντι στην κυβέρνηση. Στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία του σήμερα, η κατάσταση στο εσωτερικό μίας χώρας μπορεί να επηρεαστεί άμεσα από τις διεθνείς εξελίξεις. Η περίπτωση του Περού μας βοηθά να αντιληφθούμε πως ο βαθμός αλληλεξάρτησης των κρατών στο σύγχρονο διεθνές σύστημα είναι μεγάλος και πόσο εύκολα η παγκόσμια οικονομία μπορεί να κλονιστεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Peru protests show the wide impact of Putin’s war, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Peru protests: President Castillo imposes curfew in Lima. BBC, διαθέσιμο εδώ
- Peru president imposes curfew in Lima, Callao after protests. France24, διαθέσιμο εδώ
- Peru’s Castillo lifts Lima curfew after widespread defiance, anger, Reuters, διαθέσιμο εδώ
