Του Νικόλαου Παχή,
1526: Γίνεται η πρώτη Μάχη του Πανιπάτ, όπου οι δυνάμεις του Ιμπραήμ Λόντι ηττώνται από τον στρατό του Μπαμπούρ. Ο Ιμπραήμ Λόντι ήταν ο τελευταίος σουλτάνος του Δελχί, ενώ ο δεύτερος ήταν άμεσος απόγονος της Δυναστείας των Τιμουριδών. O Μπαμπούρ είχε υπό τον έλεγχό του μια πολύ μεγάλη έκταση μεταξύ Σαμαρκάνδης (σημερινό Ουζμπεκιστάν) και Καμπούλ (η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, όπως και του κράτους του Μπαμπούρ). Ο πόλεμος μεταξύ των δύο δυναστειών έγινε κατόπιν αιτήματος ενός εκ των τοπικών αρχόντων που είχε εξοβελίσει ο Ιμπραήμ Λόντι από το καθεστώς ευνοίας που παρείχε. Η προετοιμασία για εισβολή ξεκίνησε το 1523, με τη διεξαγωγή της να γίνεται τελικά δύο χρόνια αργότερα. Οι πρώτες μάχες δεν εξελίχθηκαν καθόλου καλά για τον Λόντι, ο οποίος αποφάσισε να στρατοπεδεύσει στην πεδιάδα του Πανιπάτ — 80 χιλιόμετρα έξω από το Δελχί —, με 100.000 άνδρες και 1.000 ελέφαντες. Ο Μπαμπούρ, όμως, δεν έκανε πίσω και, μάλιστα, έχτισε ένα «ψευδοφρούριο», με σκοπό την παραπλάνηση του αντιπάλου του. Την 21η Απριλίου ο Λόντι έκανε την αποφασιστική κίνηση και εφόρμησε κατά μέτωπο προς τις δυνάμεις των Μογγόλων, οι οποίοι κατάφεραν μια πολύ μεγάλη νίκη που έθεσε τις βάσεις για την ανάδειξη της Αυτοκρατορίας των Μουγκάλ στην ινδική υποήπειρο.
1895: Τα θεμέλια του κινηματογράφου τίθενται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, με την εφεύρεση του “Panopticon”, της πρώτης μηχανής προβολής ταινιών μεγάλου μήκους προορισμένων για μαζική θέαση. Οι «εγκέφαλοι» πίσω από αυτήν την εφεύρεση ήσαν ο καθηγητής Woodville Lantham και οι γιοι του, Otway και Gray. Η μηχανή τους ήταν ευθέως ανταγωνιστική προς την πρότερη εφεύρεση του Τόμας Έντισον, το «Κινητοσκόπιο», το οποίο, όμως, είχε πολύ λιγότερες δυνατότητες. Ουσιαστικά, η μηχανή του Lantham επέτρεπε την προβολή μεγαλύτερων ταινιών σε πολύ εκτενέστερη κλίμακα προβολής, προσελκύοντας αναμενόμενα και περισσότερο κόσμο. Αυτό γέννησε μια σειρά τεχνολογικών εξελίξεων, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση των Αδελφών Λουμιέρ στη Γαλλία. Τα δύο αυτά αδέρφια προς τα τέλη του 1895 δημιούργησαν τον κινηματογράφο, βασιζόμενοι στην εφεύρεση του Lantham, γεννώντας ουσιαστικά ένα νέο είδος τέχνης και ψυχαγωγίας. Το 1902 άνοιξε ο πρώτος χώρος αποκλειστικά αφιερωμένος σε τέτοιες προβολές, το “Electric Theater” στο Λος Άντζελες, ως επιστέγασμα αυτής της εξέλιξης, που επεκτάθηκε, βέβαια, με το πέρασμα των χρόνων. Το φαινόμενο που προκάλεσε το “Panopticon” μπορεί κάποιος να το εντοπίσει και σε σημερινές παραγωγές του Hollywood, όπου η τεχνολογία κάνει χρόνο με τον χρόνο ολοένα και μεγαλύτερα άλματα μπροστά.
1915: Γεννιέται ο Antonio Rodolfo Quinn Oaxaca, γνωστός ως Anthony Quinn, στην πολιτεία Chihuahua του Μεξικού, από Ιρλανδό πατέρα και Μεξικανή μητέρα. Αφότου μετακόμισε στο Λος Άντζελες μαζί με την οικογένειά του και πέρασε από διάφορα επαγγέλματα — όπως αυτό του ιεροκήρυκα —, αποφάσισε να σπουδάσει αρχιτεκτονική, ώστε να βοηθήσει οικονομικά τον πατέρα του. Ο υπεύθυνος του εργαστηρίου όπου δούλευε, ο Frank Lloyd Wright, τον έπεισε να κάνει μαθήματα υποκριτικής με στόχο να βελτιώσει τον λόγο του, ωστόσο, η τελευταία τον κέρδισε για τα καλά. Το 1936 έκανε την πρώτη εμφάνισή του με έναν μικρό ρόλο στην ταινία Parole. Ακολούθησαν και άλλοι ρόλοι (Λεωφορείον ο Πόθος, Viva Zapata, La strada), προτού έρθει ο «Αλέξης Ζορμπάς», ο οποίος έγινε η δεύτερη φύση του Quinn και τον ανέδειξε ως έναν εκ των μεγαλύτερων πρωταγωνιστών όλων των εποχών του Χόλυγουντ (μάλιστα, συνδέθηκε στενά με τον συνθέτη της μουσικής της ταινίας, Μίκη Θεοδωράκη). Στα κατοπινά χρόνια της ζωής του, εκτός από την υποκριτική, ασχολήθηκε και με άλλες τέχνες όπως η ζωγραφική και η γλυπτική, διοργανώνοντας, μάλιστα, εκθέσεις ανά την οικουμένη. Ο Anthony Quinn έφυγε από τη ζωή στις 3 Ιουνίου 2001, χτυπημένος από τον καρκίνο στον φάρυγγα, αφήνοντας μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη στον σύγχρονο κινηματογράφο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Battles of Panipat, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- First movie projector demonstrated in United States, History.com, διαθέσιμο εδώ
- Anthony Quinn, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Anthony Quinn – Biography, IMDb, διαθέσιμο εδώ
