Του Κωνσταντίνου Γκότση,
Ο πρώτος γύρος των γαλλικών προεδρικών εκλογών ανέδειξε πρώτο με 27,84% τον Emmanuel Macron και δεύτερη τη Marine Le Pen με 23,15%, οι οποίοι θα αναμετρηθούν στον επερχόμενο δεύτερο γύρο, στις 24 Απριλίου. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Macron θα κερδίσει τις εκλογές με ποσοστό που θα κυμανθεί από 51% έως 54%, έναντι ενός ποσοστού της τάξεως του 46%-49% της αντιπάλου του. Η νίκη του κεντρώου Macron έναντι της ακροδεξιάς Le Pen προβλέπεται οριακή και αβέβαιη. Οι προσπάθειες της ακροδεξιάς ηγέτιδας για την «αποδαιμονοποίησή» της, σε συνδυασμό με το «λαϊκίστικο» οικονομικό της πρόγραμμα, φαίνεται πως έχουν αποφέρει αποτελέσματα.
Το ακροδεξιό μέτωπο που χτίζει η Marine Le Pen στην Ευρώπη
Το 2017 είχε δηλώσει ότι: «Οι πολιτικές που εκπροσωπώ είναι οι πολιτικές που εκπροσωπεί ο κύριος Trump. Αυτές εκπροσωπούνται και από τον κύριο Putin». Δηλαδή, εκπροσωπεί εθνικιστικές πολιτικές προστατευτισμού της οικονομίας και απομόνωσης της χώρας της από τον υπόλοιπο κόσμο και τις διεθνείς αγορές. Πρόκειται για πολιτικές που έρχονται σε αντίθεση με τη γραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολύ πιθανόν να δημιουργήσουν ρήξη της Γαλλίας με τη Γερμανία και τα περισσότερα κράτη-μέλη. Τα τελευταία χρόνια, η στάση της στο σενάριο εξόδου της χώρας της από την Ένωση έχει αλλάξει. Έχει σκοπό να οργανώσει ένα κοινό πολιτικό μέτωπο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συνεργασία με τους ηγέτες των ακροδεξιών κομμάτων των υπόλοιπων χωρών.
Ήδη καλλιεργεί δεσμούς με τον Victor Orban, Πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, οι οποίοι φαίνονται έμμεσα από το δάνειο που έλαβε από ουγγρική μη κυβερνητική τράπεζα, ύψους 10,6 εκατομμυρίων ευρώ, για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής της εκστρατείας. Στόχος της είναι να αντισταθεί σε πολιτικές περαιτέρω ενοποίησης και ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, διατηρώντας τη συνεργασία και την αλληλοβοήθεια μεταξύ ανεξάρτητων και κυρίαρχων χωρών. Ωστόσο, τέτοιου είδους πολιτικές θα πλήξουν το ελεύθερο εμπόριο, την οικονομία της Ευρώπης, καθώς και τις φιλελεύθερες αξίες που έχει θεμελιώσει όλα αυτά τα χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση από την ίδρυσή της.
Οι παραβιάσεις του κράτους δικαίου από τους ακροδεξιούς αρχηγούς των κρατών της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, το Brexit, οι κρίσεις και οι διαφορές Βορρά-Νότου στην αντιμετώπισή τους κλόνισαν το status quo της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, μια νίκη της Marine Le Pen, με εφαρμογή του πολιτικού της προγράμματος, θα επιδεινώσει την ήδη τεταμένη κατάσταση που υπάρχει και θα κάνει αδύνατη την ύπαρξη κοινής πολιτικής πορείας μεταξύ των 27 κρατών-μελών.
Η στάση της Marine Le Pen απέναντι σε ΝΑΤΟ και Ρωσία
Η στάση της απέναντι στο ΝΑΤΟ είναι αρκετά επικριτική. Έχει δηλώσει πως θέλει να αποχωρήσει η Γαλλία από τη διοίκηση του ΝΑΤΟ και να διακόψει συμφωνίες στρατιωτικής και βιομηχανικής συνεργασίας με τη Γερμανία. Θεωρεί πως με την υπονόμευση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας θα κάνει πιο ανεξάρτητη στρατιωτικά τη Γαλλία και έτσι η ανωτέρω δεν θα θεωρείται προτεκτοράτο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αντιθέτως, η θέση της απέναντι στον Putin και τη Ρωσία έχει φανεί πιο φιλική. Το 2014, τη χρονιά που η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, το κόμμα της Le Pen δέχτηκε χρηματοδότηση με τη μορφή δανείου από ρωσική τράπεζα, το οποίο δεν αποπληρώθηκε ποτέ. Το 2017, τη χρονιά των προηγούμενων γαλλικών προεδρικών εκλογών, συναντήθηκε με τον Ρώσο Πρόεδρο, ζητώντας του να συμμαχήσει μαζί με την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. για την αντιμετώπιση της ισλαμικής τρομοκρατίας. Μετά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Marine Le Pen κατέκρινε την αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας και αποστασιοποιήθηκε ελαφρώς από τον Putin. Είναι προφανές πως η αρχηγός του Εθνικού Μετώπου έχει προσεγγίσει πολλάκις τον Ρώσο Πρόεδρο στο παρελθόν, γοητευμένη από την απολυταρχική εσωτερική πολιτική του αλλά και τη δυναμική και εθνικιστική εξωτερική πολιτική του.
Η απομάκρυνση της Γαλλίας από το ΝΑΤΟ και τον δυτικό κόσμο και η πιθανή μελλοντική συνεργασία της με τη Ρωσία, θα δώσουν ώθηση στην τάση απομονωτισμού που στέκεται κατά της παγκοσμιοποίησης και διχασμού των χωρών που έχει δημιουργηθεί με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτό σημαίνει πως θα έχουμε απομονωτισμό και οπισθοδρόμηση των εθνικών οικονομιών, μετά από μια μακρά περίοδο εδραίωσης του διεθνούς ελεύθερου εμπορίου, που μείωσε ραγδαία τη φτώχεια παγκοσμίως και έφερε μια γενικότερη οικονομική ανάπτυξη.
Η δημοσιονομική πολιτική της Marine Le Pen
Η οικονομική ατζέντα της Marine Le Pen αποτελείται από «φιλολαϊκές» μεταρρυθμίσεις, που σκοπό έχουν να στηρίξουν τους νέους και να ενισχύσουν οικογένειες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, μέσω του κράτους πρόνοιας.
Πιο συγκεκριμένα, έχει σκοπό να απαλλάξει τους Γάλλους εργαζόμενους κάτω των 30 ετών από τον φόρο εισοδήματος και τους επιχειρηματίες της ίδιας ηλικιακής ομάδας από τον εταιρικό φόρο. Για τις ασθενέστερες οικονομικά οικογένειες έχει υποσχεθεί να καταργήσει τον ΦΠΑ σε καλάθια τροφίμων και βασικά είδη οικιακής χρήσης, καθώς και τον φόρο κληρονομιάς. Επιπλέον, δεσμεύεται να αυξήσει τους μισθούς κατά 10%, εξαιρώντας την κοινωνική εισφορά των εργοδοτών και να διατηρήσει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 62 έτη, με μελλοντικό στόχο να τη μειώσει στα 60. Με αφορμή τις μεγάλες πληθωριστικές πιέσεις που δέχονται οι τιμές των καυσίμων και της ενέργειας, δεσμεύεται πως θα μειώσει τον συντελεστή φόρου από 20% σε 5,5%.
Επιπρόσθετα, θα εθνικοποιήσει τους αυτοκινητόδρομους για να μειώσει τα τέλη διοδίων έως και 15%. Η ίδια θεωρεί πως το δημοσιονομικό ισοδύναμο για αυτές τις μειώσεις φόρων και τις δημόσιες δαπάνες είναι η περικοπή των επιδομάτων και των κοινωνικών παροχών στους μετανάστες, τα οποία επιβαρύνουν, όπως ισχυρίζεται η ίδια, σε μεγάλο βαθμό τον κρατικό προϋπολογισμό. Συμπληρωματικά, θα αυξήσει τα κρατικά έσοδα με την επαναφορά του φόρου χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, με την ιδιωτικοποίηση της κρατικής τηλεόρασης και ραδιοφώνου, καθώς και με τη μείωση της ετήσιας συνεισφοράς της στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Προφανώς, δεν είναι αρκετά αυτά για να καλύψουν τις δαπάνες και τις φορολογικές περικοπές που προβάλλει. Σύμφωνα με αναλυτές, το πρόγραμμα της Marine Le Pen θα επιβαρύνει το ήδη μεγάλο δημόσιο έλλειμμα κατά 105 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως (6,5% του ΑΕΠ). Βραχυπρόθεσμα θα ωθήσει σε μια άνοδο του ΑΕΠ, αλλά δεν θα οδηγήσει σε μείωση του ελλείμματος.
Με την προοπτική της εκλογής της Marine Le Pen υπάρχει μεγάλη ανησυχία στη γαλλική αγορά ομολόγων από τους επενδυτές. Ο φόβος αυτός των επενδυτών έχει εκτοξεύσει το κόστος δανεισμού σε ρεκόρ επταετίας. Σε σχέση με τις εκλογές του 2017, η ακροδεξιά ηγέτης γίνεται πιο αποδεκτή, διότι έχει απορρίψει το ενδεχόμενο ενός καταστροφικού Frexit. Η επιθετική ρητορική της, όμως, κατά των ελεύθερων αγορών, καθώς και το παράλογο δημοσιονομικό της πρόγραμμα φαίνεται πως αποτρέπει τις επενδύσεις στη γαλλική αγορά, με αποτέλεσμα να προκαλέσει ύφεση στην οικονομία της Γαλλίας.
Σε περίπτωση εκλογής της Marine Le Pen, οι ανελεύθερες και αυταρχικές πολιτικές της απέναντι στους μετανάστες και τους μουσουλμάνους, όπως επίσης και η δημοσιονομική στήριξη στη γαλλική εργατική τάξη είναι αμφίβολο αν θα εφαρμοστούν. Η εγχώρια αντίδραση από τις πολιτικές ομάδες που βρίσκονται στα αριστερά της στο πολιτικό φάσμα, καθώς και εξωτερικές πιέσεις που θα δεχθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα δυσκολέψουν το έργο της. Καθοριστικό ρόλο θα έχουν και τα αποτελέσματα των κοινοβουλευτικών εκλογών, που θα ορίσουν ποιο κόμμα θα έχει τον έλεγχο της εθνοσυνέλευσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU and Nato keep nervous eye on Marine Le Pen’s bid for French presidency, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- We need to think about a Le Pen presidency, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- Mαρίν Λε Πεν: Δάνειο 10.6 εκατομμύρια ευρώ από ουγγρική τράπεζα, Euronews, διαθέσιμο εδώ
