Της Αικατερίνης Φαΐλι,
1916: Έρχεται στη ζωή η Σιρίμαβο Μπανταρανάικε η οποία θα αποτελέσει την πρώτη γυναίκα επικεφαλής κυβέρνησης. Το ολοκληρωμένο όνομά της είναι Σιρίμα Ρατουάτε Ντίας και η κατάληξη «βο» προστέθηκε για να εκφραστεί ο σεβασμός. Γεννήθηκε κοντά στο Κάντι της Κεϋλάνης (Σρι Λάνκα) και φοίτησε σε σχολή ρωμαιοκαθολικών καλογριών. Ο θάνατος του συζύγου της, του πολιτικού και Πρωθυπουργού Σολομώντα Μπανταρανάικε, αποτέλεσε το έναυσμα της Σιρίμαβο για να ασχοληθεί με την πολιτική επιθυμώντας να συνεχίσει το έργο του.
Κέρδισε τις εκλογές του 1960, αναδείχθηκε Πρωθυπουργός της τότε Κεϋλάνης, που η ίδια μετονόμασε το 1972 σε Σρι Λάνκα και με αποφασιστικότητα ξεκίνησε την διακυβέρνηση μιας χώρας με πολλά φυλετικά και οικονομικά προβλήματα. Αρχικά, εκπορεύονταν από το σοσιαλιστικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του συζύγου της, συμπληρώνοντάς το με δικές της πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα, την εθνικοποίηση ξένων εταιρειών πετρελαίου.
Η Σιρίμαβο αναδείχθηκε συνολικά τρεις φορές πρωθυπουργός και κάποια από τα βασικά σχέδια που πραγματοποίησε αποτελούν: η εθνικοποίηση επιχειρήσεων, σχολείων, εφημερίδων, η καθιέρωση του βουδισμού ως επίσημη θρησκεία, η απαγόρευση εισαγωγής ενός μεγάλου μέρους προϊόντων κ.α. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές δεν βρήκαν όμως θετικό αντίκτυπο, με αποτέλεσμα να χάνει την εξουσία και να την κατηγορούν για κατάχρηση εξουσίας. Η Σιρίμαβο, έφυγε από τη ζωή το 2000, χωρίς να προλάβει να δει την κόρη της να επανεκλέγεται στο αξίωμα της Πρωθυπουργίας.
1941: Η Γιουγκοσλαβία παραδίδεται στη Γερμανία, σηματοδοτώντας την τετραετή ενεργή συμμετοχή της πρώτης στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στο προσκήνιο, η Γερμανία υπογράφει με την Γιουγκοσλαβία ένα τριμερές σύμφωνο, το οποίο προέβλεπε την απαγόρευση χρήσης περιοχών της Γιουγκοσλαβίας για τη μεταφορά και τη διέλευση στρατευμάτων. Ο Χίτλερ όμως, προκειμένου να επιτευχθούν οι στρατιωτικές του επιχειρήσεις, εισβάλει στις 6 Απριλίου, μαζί με τους Ιταλούς και Βούλγαρους συμμάχους του στην Γιουγκοσλαβία, αδιαφορώντας για την συμφωνία και την διατήρηση της ουδετερότητας της χώρας.
Οι επιθέσεις κράτησαν μέρες, με τη Γιουγκοσλαβία να αδυνατεί να αντισταθεί και να καταλήγει να παραδίδεται στη Γερμανία στις 17 Απριλίου, μετά τη νίκη της Βέρμαχτ. Τα μέτρα που εφαρμόστηκαν και οι όροι που επιβλήθηκαν εξάντλησαν τον Γιουγκοσλαβικό λαό. Η σκληρή μεταχείριση, η τρομοκρατία που ασκούσαν οι ναζιστικές δυνάμεις, οι πυροβολισμοί και το κρέμασμα ανδρών, γυναικών και παιδιών, ήταν κάποιες από τις κυνικές συμπεριφορές των εισβολέων.
Μοναδική λύση θεωρήθηκε η αντίσταση, με αποτέλεσμα να κάνουν την εμφάνισή τους αντάρτικες ομάδες, με κυριότερες να αποτελούν τους Σέρβους εθνικιστές «Τσέτνικ» και τους κομμουνιστές «Παρτιζάνους». Οι δύο αυτές αντιστασιακές οργανώσεις, διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην μετέπειτα πορεία της Γιουγκοσλαβίας.
1961: Βραβεύεται με όσκαρ καλύτερου πρωτότυπου τραγουδιού ο Έλληνας συνθέτης, τραγουδοποιός, μουσικός και ποιητής Μάνος Χατζιδάκις. Ο Μάνος Χατζιδάκις αποτελεί έναν από τους πρώτους μουσικούς που μελέτησαν και κατανόησαν το ρεμπέτικο τραγούδι, αφήνοντας πίσω του μια σειρά από μεγάλες επιτυχίες, που σημάδεψαν τον κόσμο του ελληνικού τραγουδιού.
Συνέθεσε πασίγνωστα άσματα και μουσικές, που χρησιμοποιήθηκαν στον χώρου του θεάτρου, του μπαλέτου, της όπερας και του κινηματογράφου. Κάποιες από τις επιτυχίες του, αποτελούν τα: «Βαλς των χαμένων ονείρων», «Μη τον ρωτάς τον ουρανό», «Κεμάλ» και «Θάλασσα πλατιά». Το τραγούδι για το οποίο του απονεμήθηκε όσκαρ, ήταν το «Τα παιδιά του Πειραιά», που συνέθεσε για την ταινία «Ποτέ την Κυριακή». Ο διεθνούς φήμης συνθέτης δεν ήταν παρών στη τελετή απονομής και η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου του απέστειλε το βραβείο, το οποίο χάθηκε κατά τη διάρκεια της μεταφοράς.
Για τις ανάγκες της φωτογράφισης, ο Μάνος Χατζιδάκις δανείστηκε το βραβείο της Κατίνας Παξινού, ενώ δρομολογήθηκε η αποστολή ενός αντίγραφου. Παρά την μεγάλη επιτυχία που γνώρισε για το συγκεκριμένο τραγούδι, ο Μάνος Χατζιδάκις δεν ήταν ικανοποιημένος με το τραγούδι του «Τα παιδιά του Πειραιά» και συνεπώς ούτε και για το ίδιο το όσκαρ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sirimavo Bandaranaike, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Οι παρτιζάνοι της Γιουγκοσλαβίας ως σύμβολα εθνικής αντίστασης, maxmag, διαθέσιμο εδώ
- Παρτιζάνοι την Γιουγκοσλαβίας, Historical Quest, διαθέσιμο εδώ
- Μάνος Χατζιδάκις, Έθνος, διαθέσιμο εδώ
- Μάνος Χατζιδάκις, culturenow, διαθέσιμο εδώ
