Της Σπυριδούλας Βλάχα,
Η λέξη ikigai είναι ένας ιαπωνικός όρος που προέρχεται από τις λέξεις iki (που σημαίνει ζωή) και gai (που αναφέρεται στην αξία, το αποτέλεσμα ή την ωφέλεια). Με λίγα λόγια, ikigai σημαίνει το νόημα της ζωής, αυτό για το οποίο αξίζει να ζει κάποιος. Η φιλοσοφία του ikigai προέρχεται από την περίοδο Heian (794-1185) και συμβαδίζει με την ιαπωνική αντίληψη ότι οι μικρές χαρές δημιουργούν μια ολοκληρωμένη και πλήρη ζωή.
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Katsyua Inoue, το ikigai έχει διττή σημασία και αφορά 3 πτυχές. Η πρώτη σημασία αφορά τις δραστηριότητες και το οτιδήποτε προσδίδει νόημα στη ζωή του κάθε ανθρώπου και η δεύτερη την αίσθηση κάποιου ότι η ζωή του έχει νόημα και αξία, χάρη σε αυτές τις δραστηριότητες. Τις 3 πτυχές του αποτελούν το κοινωνικό, το μη κοινωνικό και το αντικοινωνικό ikigai. Το κοινωνικό ikigai αναφέρεται στις δραστηριότητες που συνεισφέρουν στην κοινωνία, όπως ο εθελοντισμός και η εργασία. Το μη κοινωνικό περιγράφει περισσότερο πράξεις και χαρακτηριστικά που αφορούν τον ίδιο τον άνθρωπο, όπως η αυτοεκτίμηση, ενώ το αντικοινωνικό σχετίζεται με την ανάγκη του ανθρώπου να βιώνει συναισθήματα, που θεωρούνται μη αποδεκτά από την κοινωνία, όπως ο θυμός και το μίσος.
Το ikigai αποτελείται από 4 στοιχεία, τα οποία αντιστοιχούν στις 4 ερωτήσεις, τις οποίες χρειάζεται να κάνει κάποιος στον εαυτό του για να βρει το ikigai του:
1.Το πάθος (Τι είναι αυτό που αγαπάς; )
2.Το ταλέντο (Τι είναι αυτό στο οποίο είσαι καλός; )
3.Η αποστολή (Τι είναι αυτό που χρειάζεται ο κόσμος; )
4.Το επάγγελμα (Τι είναι αυτό για το οποίο μπορείς να πληρώνεσαι; )
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες παρανοήσεις για αυτή τη φιλοσοφία, οι οποίες, συχνά, περιορίζουν και δυσκολεύουν εκείνους που ψάχνουν το δικό τους μοναδικό ikigai. Η πιο συχνή παρανόηση είναι πως το ikigai συνδέεται με την εργασία και τα χρήματα. Κι όμως, για πολλούς ανθρώπους το νόημα της ζωής τους βρίσκεται στην οικογένεια, σε έναν στόχο ζωής που θέλουν να επιτύχουν, ή ακόμα και στο ίδιο το συναίσθημα ότι η ζωή είναι όμορφη και αξίζει να τη ζει κανείς. Μία ακόμα παρερμηνεία είναι η άποψη ότι ο καθένας έχει έναν και μοναδικό σκοπό στην ζωή και το ikigai του βρίσκεται στην ανακάλυψη αυτού του σκοπού. Αυτή η πεποίθηση, όμως, συχνά αποβαίνει εξαντλητική για τα άτομα που ψάχνουν το νόημα της ζωής τους, καθώς θεωρούν ότι πρέπει να ανακαλύψουν κάτι συγκεκριμένο και εντυπωσιακό, στο οποίο θα αφοσιωθούν. Κι αν η ευτυχία βρίσκεται στα απλά καθημερινά πράγματα;
Ο Hector Garcia και ο Francesc Miralles, συγγραφείς του βιβλίου “Ikigai: The Japanese secret to a long and happy life”, αναφέρουν 10 βασικές αρχές, οι οποίες βοηθούν κάποιον να βρει το δικό του «νόημα της ζωής»:
- Παράμεινε δραστήριος και μην αποσύρεσαι από τις δραστηριότητές σου
- Υιοθέτησε έναν αργό τρόπο ζωής
- Να τρως μέχρι να αισθανθείς 80% χορτασμένος/η
- Να περνάς χρόνο με αγαπημένους φίλους
- Κάνε τρόπο ζωής σου την ήπια, καθημερινή άσκηση
- Να εκτιμάς τους ανθρώπους που έχεις στη ζωή σου και να χαμογελάς συχνά
- Συνδέσου με τη φύση
- Ευχαρίστησε οτιδήποτε κάνει καλύτερη την ημέρα σου
- Να είσαι συγκεντρωμένος/η στο παρόν και να απολαμβάνεις τη στιγμή
- Ζήσε σύμφωνα με το ikigai σου.
Η ανακάλυψη του νοήματος της ζωής, ή αλλιώς του ikigai, αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία για τον κάθε άνθρωπο. Ο καθένας, στους δικούς του ρυθμούς και με τους δικούς του τρόπους, χρειάζεται να ανακαλύψει όσα τον κάνουν να αισθάνεται χαρούμενο και πραγματικά πλήρη. Ωστόσο, αυτό που χρειάζεται να θυμάται όποιος αποφασίζει να ακολουθήσει το συγκεκριμένο «ταξίδι» είναι να παραμένει ανοιχτός σε νέες εμπειρίες και να δίνει μια ευκαιρία σε ό,τι καινούργιο του παρουσιάζεται, ακόμα κι αν αποδειχθεί ότι δεν του ταιριάζει. Στην τελική, το ikigai είναι απλώς αυτά που μας κάνουν ευτυχισμένους!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Ικιγκάι, ο λόγος που υπάρχεις! Natura, green and healthy life», διαθέσιμο εδώ
- Ikigai, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- “The true meaning of Ikigai: Definitions, diagrams & myths about the Japanese life purpose”, Sloww, διαθέσιμο εδώ
- “What is ikigai and how can it change my life? Better up”, διαθέσιμο εδώ