Της Βασιλικής Βλαχογιάννη,
Ο Πρωθυπουργός του Νεπάλ Sher Bahadur Deuba στα πλαίσια διπλωματικών επαφών συναντήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα με τον Ινδό ομόλογό του, Narendra Modi, στο Νέο Δελχί. Στα πλαίσια της επίσκεψης του στην Ινδία, ο Sher Bahadur Deuba προσπάθησε να βελτιώσει τις διμερείς σχέσεις με την Ινδία και να εμβαθύνει τα επίπεδα συνεργασίας τόσο στο εμπόριο όσο και στην υδροηλεκτρική ενέργεια, προσπαθώντας παράλληλα να επιλύσει το ζήτημα των διασυνοριακών διεκδικήσεων που ξέσπασε πριν δύο χρόνια περίπου.
Τον Νοέμβριο του 2019, η Ινδία δημοσίευσε έναν νέο χάρτη ο οποίος ενσωμάτωνε αμφισβητούμενα εδάφη εντός των συνόρων της. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι το Νεπάλ και η Ινδία μοιράζονται περίπου 1880χλμ ανοιχτών συνόρων με το 98% αυτών πλήρως οριστικοποιημένων και χαρτογραφημένων, εκτός από τα περάσματα Lipulekh, Kalapani και Limpiyadhura, τα οποία και ενσωμάτωσε η Ινδία, προκαλώντας την οργή του Νεπάλ. Ο τότε Υπουργός Εξωτερικών του Νεπάλ, Pradeep Gyawali, διαβεβαίωσε σε διεθνή μέσα πως τα σύνορα των δύο χωρών είναι καθορισμένα από τη συνθήκη Sugauli του 1816. H χώρα προέβη στην έκδοση χάρτη που συμπεριλαμβάνει τις αμφισβητούμενες περιοχές στην επικράτειά της, ο οποίος πέρασε με ομοφωνία από την Κάτω και Άνω Βουλή του Νεπάλ, οξύνοντας περαιτέρω την κατάσταση.
Αξίζουν όμως να σημειωθούν οι νομικές αξιώσεις του Νεπάλ στις αναφερόμενες περιοχές. Αρχικά, σύμφωνα με τη Συνθήκη Sugauli (1816), τη Συνθήκη Naya Muluk (1860) και τη συμπληρωματική συνθήκη του 1875, οι αμφιλεγόμενες περιοχές ανήκουν στο Νεπάλ. Επιπρόσθετα, το Νεπάλ ασκεί κρατική κυριαρχία στις εν λόγω περιοχές και υπάρχουν κρατικά έγγραφα που το αποδεικνύουν.
Η συγκεκριμένη συνοριακή διαφορά αποτελεί ένα αγκάθι στις σχέσεις Νεπάλ – Ινδίας, δύο κρατών με πολλές πολιτιστικές ομοιότητες και κοινή ιστορία. Αν και υπήρχαν ελπίδες, αναφορικά με την επίλυση του προβλήματος, στην πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού του Νεπάλ στην Ινδία, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον ομόλογό του, έγινε μία απλή αναφορά για διμερή διευθέτηση του ζητήματος από τον Deuba χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις, γεγονός που δημιούργησε απογοητεύσεις.
Οφείλουμε όμως να ομολογήσουμε ότι η επίσκεψη του Deuba αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο διπλωματικών επαφών των δύο χωρών από τη στιγμή που ξέσπασε η συνοριακή κρίση έως και σήμερα. Αρκετά οφέλη αποκόμισαν και οι δύο πλευρές σε άλλους τομείς, όπως ο τομέας της ενέργειας. Πιο αναλυτικά, συμφωνήθηκε η συνεργασία και η από κοινού ανάπτυξη έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Νεπάλ, η δημιουργία διασυνοριακών γραμμών μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και η ίση και κατάλληλη πρόσβαση στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που είναι αμοιβαία επωφελές και για τις δύο χώρες.
Το εμπόριο επιτρέπει στο Νεπάλ να πουλήσει την πλεονάζουσα ενέργεια που παράγει και παράλληλα του επιτρέπει να μετριάσει το αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα με την Ινδία μιας και η Ινδία αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο του Νεπάλ, τόσο στον τομέα των προϊόντων πετρελαίου, όσο και για τρόφιμα, είδη πολυτελείας, φάρμακα και μηχανήματα.
Εν κατακλείδι, σε μία σύντομη αποτίμηση της τριμερούς επίσκεψης του Πρωθυπουργού του Νεπάλ, Sher Bahadur Deuba, στην Ινδία, συμπεραίνουμε πως αν και δεν επετεύχθη λύση στη συνοριακή διαμάχη, οι διμερείς σχέσεις των δύο κρατών οδεύουν προς ομαλοποίηση, με την υπόσχεση ακόμη στενότερων σχέσεων υπό το πρίσμα της συνεργασίας τόσο στο τομέα της ενέργειας όσο και του εμπορίου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Can Nepal PM’s India visit end border disputes?, DW, διαθέσιμο εδώ
- India and China: How Nepal’s new map is stirring old rivalries, BBC, διαθέσιμο εδώ
