Της Ιωάννας Μπινιάρη,
Το ρέκβιεμ μιας αλλοτινής εποχής έρχεται να παρουσιάσει στο αναγνωστικό κοινό ο βραβευμένος συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης, στο νέο του βιβλίο με τίτλο Ο Τζίμης στην Κυψέλη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη. Πρόκειται για μια γλυκόπικρη ιστορία, που μας συστήνει την ιστορική περιοχή της Κυψέλης και τα μυστήρια που κρύβει, αλλά και μας προσφέρει έναν αντισυμβατικό ήρωα, διαφορετικό από όσους συνηθίζεται να γνωρίζει κανείς σήμερα.
Ο λόγος γίνεται για τον Τζίμη Παπιδάκη, τον γιο μιας θυρωρίνας και ενός ναύτη (κατά πάσα πιθανότητα, καθώς η ταυτότητα του πατέρα εμπεριέχει ένα μυστήριο), ο οποίος από το ισόγειο μιας πολυκατοικίας επί της Δροσοπούλου 12 στην Κυψέλη μεταφέρεται στον 6ο όροφο, ως το υιοθετημένο παιδί του κορυφαίου — εκείνη την εποχή — ηθοποιού Πέτρου Γρύλου και της συζύγου του, Φωτεινής. Η πατρική αυτή φιγούρα στάθηκε σημαντικός καταλύτης στην πορεία της ζωής του, καθώς έμελλε να κληρονομήσει από εκείνον το θέατρο που στιγμάτισε τη ζωή του.
Κάτοχος επί σαράντα συναπτά έτη του θεάτρου «Πέτρος Γρύλος» επί της Φωκίωνος Νέγρη, ο Τζίμης Παπιδάκης, ως ένας αναγνωρίσιμος και διάσημος θεατρώνης, στοχεύει στο να κατακτήσει την πρώτη θέση ανάμεσα στους θεατρικούς παραγωγούς της ελληνικής πραγματικότητας. Και το πετυχαίνει σε μεγάλο βαθμό, αν αναλογιστεί κανείς ότι την εποχή της σύγχρονης πανδημίας που το ελληνικό θέατρο δέχτηκε τεράστιο πλήγμα, εκείνος αποφασίζει να ανακαινίσει το δικό του θέατρο και να προσλάβει την αφρόκρεμα των ηθοποιών, των συγγραφέων και των σκηνοθετών, καταβάλλοντάς τους, μάλιστα, γενναιόδωρες προκαταβολές, με στόχο να κάνει στροφή σε ένα εναλλακτικό ρεπερτόριο θεατρικών παραστάσεων.
Η μοίρα, όμως, έχει άλλα σχέδια για τον Τζίμη Παπιδάκη, καθώς η γνωριμία του με έναν νεαρό επίδοξο «θεατρικό συγγραφέα» καθορίζει τόσο την επαγγελματική όσο και την προσωπική του ζωή. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, ο ήρωάς μας, ένας άνθρωπος με πάθη και ηδονές που λυπάται τους ανθρώπους που μηρυκάζουν, ένας τύπος της «πιάτσας» που το κιμπαριλίκι είναι αυτό το στοιχείο που τον χαρακτηρίζει, — χωρίς υπερβολές — καταστρέφεται. Η νέα πραγματικότητα ισοπεδώνει το όραμά του να γνωρίσει όχι μόνο το επαγγελματικό κέρδος, αλλά και την κοινωνική δικαίωση, αφού συχνά έχει υπάρξει αντικείμενο χλευαστικών σχολίων λόγω των φτηνών φαρσοκωμωδιών που συνήθιζαν να ανεβαίνουν στη σκηνή του θεάτρου επί της Φωκίωνος Νέγρη. Και το πικρό τέλος έρχεται έξω από το θέατρο της Φωκίωνος Νέγρη, εκεί που συναντά όλα τα άτομα που αγάπησε με έναν κινηματογραφικό και συγκινητικό τρόπο.
Γνωρίζοντας εις βάθος αυτόν τον εκκεντρικό ήρωα, που μέσα του ζουν ακόμα οι άνθρωποι που έχασε και εκείνο το παιδί που άφησε στο ισόγειο της οδού Δροσοπούλου, έρχεται αντιμέτωπος με το ψηφιακό σύμπαν της σύγχρονης εποχής που τον κατακεραυνώνει. Ο Τζίμης Παπιδάκης, ένας δυναμικός και γενναιόδωρος άνθρωπος με πάθη και αδυναμίες, μετατρέπεται στο εξιλαστήριο θύμα μιας οργισμένης κοινωνίας που διψά για εκδίκηση. Μια άδικη και κατασκευασμένη κατηγορία εναντίον του που αναρτάται στο διαδίκτυο γίνεται το εφαλτήριο της πλήρους κατάρρευσής του, καθώς βρίσκεται σε μια δεινή θέση, ανήμπορος να υπερασπιστεί τον εαυτό του μπροστά σε αυτήν την ξαφνική θύελλα μίσους που ξεσπά και τον καταπλακώνει.
Ολοκληρώνοντας της ανάγνωση αυτού του «επαναστατικού» και σχεδόν ρεαλιστικού μυθιστορήματος του Χρήστου Χωμενίδη, ο αναγνώστης νιώθει βαθιά προβληματισμένος και ενδεχομένως αναρωτιέται αν έχει πέσει και εκείνος στην ίδια παγίδα. Ποια είναι, όμως, αυτή η παγίδα; Δεν είναι άλλη, από τον ολοκληρωτισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ΜΜΕ, από τα οποία ορισμένες φορές κυλά αβυσσαλέο μίσος και αβάσταχτη σκληρότητα στο όνομα μιας ευαισθησίας και μιας δημοκρατίας που, τελικά, ξεχνά να είναι μαζί με τον άνθρωπο και να αγωνίζεται για τον άνθρωπο.
Βλέπουμε πώς μια ανυπόστατη συκοφαντία διέλυσε αυτόν τον αντισυμβατικό ήρωα, με τον οποίο ταυτίζεται ο αναγνώστης, ακριβώς επειδή βλέπει σε εκείνον όλες τις «ατέλειες» που μπορεί να χαρακτηρίζουν έναν άνθρωπο και, τελικά, φτάνει να τον συμπονέσει και να τον αγαπήσει για την αισιοδοξία του, την καλοσύνη του, τη γενναιοδωρία και τη γεμάτη ζωή καθημερινότητά του, που δεν έπεσε ποτέ στο σκοτάδι της συνήθειας —η οποία άλλωστε είναι κόρη του συμβιβασμού.
Ο Τζίμης Παπιδάκης, που κατασπαράχτηκε από τα μέσα του νέου ψηφιακού κόσμου και την ανθρωποφαγία και ηθική κατάπτωση που δυστυχώς κυριαρχεί σήμερα, ένας καλός άνθρωπος που απλώς τον ξεπερνάει η εποχή, «παγιδεύτηκε» στον στρόβιλο των κοινωνικών αλλαγών και έπεσε θύμα ενός υποκριτικού πλήθους που ηδονίζεται να κατασπαράζει, τυφλωμένο από οργή και οίκτο. Ας είναι, λοιπόν, Ο Τζίμης στην Κυψέλη η ευκαιρία να αποβάλλει κανείς το μίσος που εκφράζει μέσω ενός πληκτρολογίου και να μη βιάζεται να «δολοφονήσει» χαρακτήρες και προσωπικότητες εκ του ασφαλούς και βασιζόμενος σε ψευδείς πληροφορίες.
