Της Νάσιας Τριάντη,
Το παγκόσμιο κύμα ακρίβειας που εντάθηκε ύστερα από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έφτασε να αγγίξει και την ελληνική κοινωνία. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να συμβεί διαφορετικά σε μια εποχή, που λόγω της παγκοσμιοποίησης, οι δεσμοί όλων των χωρών είναι όλο και πιο στενοί και γεγονότα που διαδραματίζονται σε μία χώρα έχουν αντίκτυπο υπό τη μορφή «ντόμινο» και στις υπόλοιπες, ιδίως όταν συνδέονται με εμπορικούς δεσμούς;
Στο πλαίσιο της ελληνικής κοινωνίας, την οποία γνωρίζουμε και βιώνουμε, η ακρίβεια έχει φέρει τα πάνω – κάτω. Η αύξηση των τιμών σε βασικά αγαθά, κατ’εξοχήν εισαγόμενα, αλλά όχι και απαραιτήτως, καθιστά πολλές φορές απαγορευτική την προμήθειά τους από τους πολίτες, των οποίων τα «ψώνια της εβδομάδας» έχουν αλλάξει ριζικά, και με τον όρο αλλάξει εννοώ μειωθεί. Πλέον αγοράζουμε μόνο τα απαραίτητα! Η αύξηση των τιμών σε αγαθά πρώτης ανάγκης συνοδεύεται και από την κατακόρυφη αύξηση σε όλα τα είδη καυσίμων. Ενδεικτικά αναφέρεται, ότι η μέση τιμή της βενζίνης έχει ξεπεράσει τα 2,1 ευρώ ανά λίτρο, με την κατώτατη να μην πέφτει κάτω από 1,9 ευρώ ανά λίτρο.
Αυτή η ριζική αλλαγή είναι που έχει στοιχίσει κιόλας περισσότερο στους περισσότερους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι, παρότι έχουν περιορίσει τις μετακινήσεις τους, δύσκολα «τα βγάζουν πέρα». Ως αντανακλαστική συνέπεια αυτού, παρατηρούμε τη συμφόρηση στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αφού πολλοί πλέον τα προτιμούν για τη μετάβασή τους στην εργασία τους ή γενικότερα για τις μετακινήσεις τους. Η συμφόρηση, όμως, αυτή, πέρα από τις πρακτικές δυσκολίες που προκαλεί στους χρήστες των μέσων αυτών, έχει και ένα υγειονομικό αντίκτυπο στην εποχή του Covid-19. Όλες αυτές οι καταστάσεις είναι υπεύθυνες για την κοινωνική αναταραχή, προκαλώντας κύμα αντιδράσεων από τον λαό, το οποίο με τη σειρά του οδήγησε στην απόφαση από την Κυβέρνηση να ληφθεί σειρά μέτρων για την καταπολέμηση της ακρίβειας.
Τα μέτρα που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση στρέφονται, ως επί το πλείστον, σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και αυτές είναι οι χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι, οικογένειες με παιδιά, όσοι ασκούν το αγροτικό επάγγελμα και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Τα μέτρα, όπως φαίνεται, πρόκειται να εφαρμοστούν στους τομείς που επλήγησαν περισσότερο από το κύμα της ακρίβειας, δηλαδή τα καύσιμα και την ενέργεια. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται οριζόντια αύξηση των επιδοτήσεων για το ρεύμα, που σημαίνει ότι κατ’αρχήν όλοι ανεξαιρέτως θα επωφεληθούν, χωρίς να χρειάζεται να πληρούν ειδικότερες προϋποθέσεις. Ο τομέας του ρεύματος είναι, χωρίς αμφιβολία, από τους πιο σημαντικούς ως προς τη λήψη μέτρων, ανακουφιστικών για τα νοικοκυριά, δεδομένου ότι αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αγαθά πρώτης ανάγκης, αφού χωρίς αυτό κανένα σπίτι δεν μπορεί να κάνει.
Αν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη ότι ο πάροχος ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα αποτελεί την κατ’εξοχήν μονοπωλιακή εταιρεία, καθιστώντας αδύνατη την επιλογή άλλης εταιρείας πιθανότατα φθηνότερης, μέτρα ενισχυτικά των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δυσκολεύονται περισσότερο, έχουν καθυστερήσει κιόλας. Πρέπει, επίσης, να τονίσουμε και το παράδοξο της παροχής ενός βασικού και δημόσιου αγαθού, όπως το ρεύμα, όχι απλά με υπέρογκη χρέωση, αλλά και από μία και μόνο εταιρεία, χωρίς την παραμικρή ανάμειξη του Δημοσίου, που κανονικά θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά υπεύθυνο για την παροχή στους πολίτες των δημοσίων αγαθών, χωρίς βέβαια να μην εγκυμονεί και αυτό κινδύνους.
Ένα δεύτερο μέτρο αφορά τα καύσιμα. Προβλέπεται η μερική απορρόφηση των αυξήσεων στα καύσιμα, συνέπεια που έρχεται έξωθεν και επηρεάζει σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, ενώ ταυτόχρονα πρόκειται να συσταθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα, στην οποία θα μπορούν να υποβάλλουν, όσοι δικαιούνται, αιτήσεις για μειωμένα καύσιμα. Ωστόσο, καμία μεταβολή δεν προβλέπεται στην φορολογία, που είναι και το πεδίο δικαιοδοσίας των εθνικών οργάνων, στο οποίο δηλαδή έχουν αρμοδιότητα ελέγχου. Μάλιστα, προς υποστήριξη της αποχής της Κυβέρνησης από τις φορολογικές μειώσεις στα καύσιμα, ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, δήλωσε πως η μείωση του φόρου στα καύσιμα των αυτοκινήτων δεν θα ωφελήσει αυτούς που στενεύονται οικονομικά αφού «οι φτωχοί δεν έχουν αυτοκίνητο». Η αυθαίρετη, αλλά και καθ’όλα λανθασμένη και εκτός πραγματικότητας δήλωση αυτή, και μάλιστα δια στόματος του Υπουργού Οικονομικών, του πλέον δηλαδή αρμόδιου για το συγκεκριμένο θέμα, σίγουρα ανησυχεί την κοινή γνώμη, η οποία αντιλαμβάνεται πως η Κυβέρνηση, αποκομμένη από την κοινωνία, αδυνατεί να διαγνώσει ποια είναι τα κατάλληλα για τις περιστάσεις μέτρα προς εφαρμογή.
Περνώντας στον τομέα της παραγωγής, τα μέτρα κινούνται σε δύο άξονες: σε αυτόν της αγροτικής παραγωγής και σε αυτόν των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ειδικότερα, προτείνεται ο εκμηδενισμός του ειδικού φόρου που βαρύνει τα καύσιμα εσωτερικής καύσης των κινητήρων, τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στη γεωργία για έναν χρόνο. Με αυτόν τον τρόπο, ίσως δοθούν παραπάνω κίνητρα για την επαγγελματική ενασχόληση με την γεωργία, έναν τομέα που ξεκίνησε ως πρωταρχικός τομέας παραγωγής στη χώρα μας, λόγω των γεωμορφολογικών της στοιχείων και δυστυχώς έχει καταλήξει εντελώς παραγκωνισμένος. Επιπλέον, για έναν χρόνο προβλέπεται και η μείωση του ΦΠΑ που ισχύει για τα λιπάσματα, στα 6% σε σχέση με το 13% που είχε προηγουμένως. Στον τομέα των επιχειρήσεων, από την άλλη πλευρά, ενθαρρύνεται η μείωση του ΕΝΦΙΑ και του ΦΠΑ για την εστίαση, τον τουρισμό και τις μεταφορές. Προβλέπεται ακόμη η αύξηση του κατώτατου μισθού, που το 2021 βρισκόταν στο ποσό των 663 ευρώ. Το συγκεκριμένο μέτρο είναι, κατά τη γνώμη μου, άκρως απαραίτητο, δεδομένου ότι με αυτό το ποσό, είναι αδύνατον όπως αντιλαμβανόμαστε, να ζήσει κανείς μόνος του, πόσο μάλλον αν καλείται να θρέψει και οικογένεια και μάλιστα υπό συνθήκες γενικότερης ακρίβειας.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το μέτρο που επιτρέπει την παράταση των πληρωμών για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Τέλος, η ενεργειακή κρίση που ξέσπασε έπειτα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εξαιτίας του μονοπωλιακού, σχεδόν, χαρακτήρα των εξαγωγών καυσίμων της Ρωσίας στις άλλες χώρες που έπρεπε να διακοπούν τόσο ξαφνικά, «εξανάγκασε» κατά κάποιον τρόπο και τη χώρα μας να στραφεί στην αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, ενισχύοντας τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και καλλιεργώντας ηλεκτρικές διασυνδέσεις με χώρες, όπως η Αίγυπτος.
Συμπερασματικά, πρέπει να πούμε πως η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης, καθίσταται αδήριτη ανάγκη. Ωστόσο, εκτιμάται πως τα μέτρα δεν θα έπρεπε να αρκεστούν σε προσωρινή ανακούφιση, αλλά σε ουσιαστική διαχείριση της κατάστασης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Μέτρα κατά της ακρίβειας: Όλα όσα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Γιώργος Αλεξάκης, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
