Tης Έλενας Αμπελακιώτη,
Ο επισκέπτης του Μουσείου Πούσκιν στη Μόσχα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει, στον δεύτερο όροφο του τμήματος Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής Τέχνης του 19ου και 20ού αιώνα, τον «Κόκκινο Αχυρώνα», ή αλλιώς “The Red Vineyard at Arles”, του Βίνσεντ Βαν Γκογκ. Το έργο φιλοτεχνήθηκε το 1888 και αγοράστηκε κατά τη διάρκεια της ετήσιας έκθεσης στο Βέλγιο, με τίτλο Les XX, από την ιμπρεσιονίστρια ζωγράφο Anna Boch. Είναι το μοναδικό έργο που πουλήθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του Βαν Γκογκ, με αντίτιμο 40 Francs (περίπου 2000$ σήμερα). Απίστευτο;
Αν και ο Βαν Γκογκ αγωνίστηκε, για να πετύχει κατά τη διάρκεια της ζωής του, αναγνωρίζεται, πλέον, ως σύμβολο του μετα-ιμπρεσιονισμού, και η κορωνίδα των έργων του, η «Έναστρη Νύχτα», είναι ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες στην ιστορία του Δυτικού Πολιτισμού. Όλοι γνωρίζουμε τον Βίνσεντ Βαν Γκογκ, όμως, μήπως υπάρχει κάτι που μας ξεφεύγει; Παρακάτω ακολουθούν 3+1 συναρπαστικές και άγνωστες λεπτομέρειες για τη ζωή του ζωγράφου.
1) Γεννημένος στις 30 Μαρτίου 1853, ο Βαν Γκογκ σχεδίαζε να γίνει πάστορας και εργάστηκε ως λαϊκός ιεροκήρυκας στο Borinage του Βελγίου. Μπορείτε να φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς τα Ηλιοτρόπια, την Έναστρη νύχτα πάνω από τον Ρήνο ή το Café Terrace at Night; Κι όμως, πριν ξεκινήσει την καλλιτεχνική του πορεία, ο Βαν Γκογκ είχε χαρίσει όλα τα υπάρχοντά του και κοιμόταν στο πάτωμα. Ωστόσο, σε λιγότερο από ένα χρόνο, η θρησκευτική κοινότητα, στην οποία είχε ενταχθεί ως λαϊκός ιεροκήρυκας, τον απέλυσε, εκτιμώντας πως δεν ήταν κατάλληλος για το συγκεκριμένο επάγγελμα. Ευτυχώς, μετά την απόλυσή του, αποφάσισε πως το μέλλον του βρισκόταν στην ζωγραφική. Πράγματι, ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ ξεκίνησε στα 27 του να ζωγραφίζει και δεν σταμάτησε ποτέ, μέχρι και τον θάνατό του, δέκα χρόνια αργότερα, στις 29 Ιουνίου 1890, ενώ δεν έλαβε ποτέ επίσημη εκπαίδευση.
2) Η δεκαετία από το 1880 μέχρι και το 1890 ήταν χρόνια αστείρευτης δημιουργικότητας, απαράμιλλης έμπνευσης και ασυνήθιστης παραγωγικότητας. Ο ζωγράφος δημιούργησε πάνω από 900 πίνακες, σκίτσα και σχέδια! Αν κάνει κανείς καλά τους μαθηματικούς υπολογισμούς, θα διαπιστώσει πως, σχεδόν, έφτιαχνε ένα νέο αριστούργημα κάθε 36 ώρες! Ασφαλώς, πέρα από την παραγωγή εκατοντάδων έργων τέχνης, ο Βαν Γκογκ συνέταξε, σχεδόν, παρόμοιο αριθμό γραμμάτων και καρτ-ποστάλ, τα οποία συχνά περιλάμβαναν τα πρώτα σκίτσα πολλών από τα πιο διάσημα αριστουργήματά του.
3) Είναι γνωστό πως ο Βαν Γκογκ αυτό-ακρωτηριάστηκε στο αυτί. Το γιατί, όμως, δεν είναι εξίσου γνωστό. Οι συνθήκες υπό τις οποίες ο Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του δεν είναι ακριβώς διαδεδομένες, αλλά πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι ήταν επόμενο μιας διαμάχης με τον συνάδελφό του ζωγράφο, Πολ Γκωγκέν. Το βράδυ της 23ης Δεκεμβρίου 1888, οι δύο άνδρες μάλωσαν και ο Γκωγκέν έφυγε από το σπίτι. Ο Βαν Γκογκ, αρπάζοντας ένα ξυράφι, ακολούθησε τον συνάδελφό του στον δρόμο. Ωστόσο, αντί να του επιτεθεί, ο ζωγράφος επέστρεψε σπίτι, έκοψε μέρος του αριστερού του αυτιού, το τύλιξε σε εφημερίδα και μετά το έδωσε σε μια πόρνη. Αυτή είναι η κοινή εκδοχή του τι συνέβη. Ωστόσο, το 2009, δύο Γερμανοί ακαδημαϊκοί δημοσίευσαν ένα βιβλίο, στο οποίο ανέφεραν ότι ο Γκωγκέν έκοψε ένα μέρος του αυτιού του Βαν Γκογκ με ένα σπαθί ή κοφτερό μαχαίρι, κατά τη διάρκεια μιας διαμάχης. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, ο Βαν Γκογκ, ο οποίος δεν ήθελε να καταστραφεί η φιλία τους, συμφώνησε να καλύψει την αλήθεια για το περιστατικό, για να αποφύγει ο Γκωγκέν τη φυλάκιση.
4) Ο Βαν Γκογκ αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας, για πολλά χρόνια. Τον Απρίλιο του 1889 εισήχθη, οικειοθελώς, στο ψυχιατρικό νοσοκομείο Saint-Paul-de-Mausole, στο Saint-Rémy, όπου νοσηλεύτηκε ένα χρόνο. Εκεί, ο Ολλανδός διαγνώστηκε με επιληψία, ωστόσο, πολλοί σύγχρονοι ψυχίατροι εντοπίζουν —εκτός από επιληψία— σχιζοφρένεια, πορφυρία, σύφιλη και διπολική διαταραχή. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Saint-Rémy, ο Βαν Γκογκ δημιούργησε μερικούς από τους πιο γνωστούς πίνακές του, συμπεριλαμβανομένης της Έναστρης Νύχτας. Αφού έφυγε από το άσυλο, ο Βαν Γκογκ μετακόμισε στο Auvers, ένα χωριό κοντά στο Παρίσι, για να είναι πιο κοντά στον αδελφό του, Theo. Όμως, η ψυχική του υγεία συνέχισε να επιδεινώνεται και, στις 29 Ιουλίου 1890, αυτοπυροβολήθηκε στο στήθος και πέθανε, δύο μέρες αργότερα.
Ο διάσημος Ολλανδός ζωγράφος απεβίωσε σε ηλικία 37 ετών και αναγνωρίζεται, πλέον, ως ένας από τους πιο διάσημους και επιτυχημένους καλλιτέχνες παγκοσμίως. Τα έργα του αγοράστηκαν έναντι εκατομμυρίων και έσπασαν διαδοχικά ρεκόρ στην ιστορία της τέχνης: πολλοί από τους πίνακές του ήταν οι πιο ακριβοί, κατά τη στιγμή της πώλησής τους. Τα ηνία κατέχει ο πίνακάς του “Portrait of Dr Gachet”, μια μελαγχολική απεικόνιση του τελευταίου γιατρού του Βίνσεντ Βαν Γκογκ στο Saint-Rémy, ο οποίος τον κήρυξε νεκρό, όταν ο καλλιτέχνης αυτοπυροβολήθηκε. Σε γράμμα του προς τον αδελφό του, τα τελευταία λόγια του ζωγράφου ήταν «Η θλίψη θα κρατήσει για πάντα».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “7 most expensive paintings by Vincent Van Gogh”, Art Painting Artist, διαθέσιμο εδώ
- Τhe Red Vineyard by Vincent Van Gogh, TripImprover, διαθέσιμο εδώ
- “Vincent Van Gogh – 5 fun facts”, Art in Action, διαθέσιμο εδώ
- 7 things you may not know about Vincent Van Gogh, History, διαθέσιμο εδώ
- 10 things you might not know about Vincent Van Gogh, Google Arts & Culture, διαθέσιμο εδώ
- 6 things you didn’t know about Van Gogh, King and McGaw, διαθέσιμο εδώ
- «Έναστρη Νύχτα του Van Gogh – H ιστορία μιας από τις πιο διάσημες εικόνες του νυχτερινού ουρανού», Klik, διαθέσιμο εδώ
