Της Κατερίνας Σφυράκη,
21ος αιώνας σημαίνει γρήγοροι ρυθμοί ζωής, άγχος και πίεση λόγω της απαιτούμενης συνεχούς κατάρτισης, αλλά και γενικότερο τρέξιμο για τη διεκπεραίωση διαφόρων υποχρεώσεων. Η εποχή που διανύουμε είναι, λοιπόν, άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανάγκη συνδυασμού των πολλαπλών αυτών καθημερινών καθηκόντων εντός του ίδιου χρονικού διαστήματος, την ανάγκη δηλαδή για εφαρμογή του λεγόμενου “multitasking”.
Ως multitasking ορίζεται η ταυτόχρονη εκτέλεση περισσότερων από μία δραστηριοτήτων. Το multitasking συνεπάγεται το χειρισμό διαφορετικών εργασιών, τη μετατόπιση της προσοχής από τη μια δραστηριότητα στην άλλη ή την εκτέλεση δύο ή περισσότερων δραστηριοτήτων με διαδοχικό ρυθμό. Αν δεν είστε σίγουροι/ες ότι κατανοήσατε την έννοια, αναρωτηθείτε τα εξής: Πόσες φορές σιδερώνετε και ταυτόχρονα παρακολουθείτε μια ταινία; Πόσο συχνά παίζετε με τα παιδιά σας και την ίδια στιγμή πληκτρολογείτε email που πρέπει να προωθήσετε στον/ην εργοδότη/τριά σας; Μήπως μιλάτε στο τηλέφωνο με φίλους/ες σας τις στιγμές που βγάζετε το σκυλί σας βόλτα και τις ώρες που πρέπει να ξοδέψετε κάπως την ώρα της μετακίνησής σας προς κάποια υποχρέωσή σας; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα αμέτρητα στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής που εμπίπτουν στην έννοια του multitasking και που σίγουρα, οι περισσότεροι/ες από εμάς πιάνουμε τους εαυτούς μας να τα εφαρμόζουμε συχνά.
Αδιαμφισβήτητα, ο συνδυασμός των επαγγελματικών, οικιακών και διαπροσωπικών καθηκόντων είναι επιταγή των σύγχρονων κοινωνιών και ανθρώπων. Η αναμφίβολη αναγκαιότητα του multitasking δεν συνάδει ωστόσο με την ιδιαίτερα διφορούμενη σημασία που λαμβάνει ολοένα και περισσότερο η καθημερινή εξάσκησή του στη ζωή μας. Από τη μία πλευρά, είναι προφανώς ένας ξεκάθαρος τρόπος εξοικονόμησης χρόνου, πλεονέκτημα το οποίο πηγάζει από την αιτία ύπαρξής του. Με την πρακτική αυτή, αποφεύγεται επίσης η συχνή αναβλητικότητα, αλλά και η τεμπελιά που συχνά καταβάλλει πολλούς/ες από εμάς.
Προωθεί την ανθεκτικότητα απέναντι σε πιθανές εργασιακές κακουχίες, αλλά και την τήρηση χρονοδιαγραμμάτων, προκειμένου να πραγματοποιηθούν όλα τα tasks, οπότε και συμβάλλει στην καλύτερη οργάνωση και τον προγραμματισμό των καθηκόντων. Επιπλέον, η πρακτική του multitasking αποτελεί μία χρήσιμη λύση για επιχειρήσεις. Συμβάλλει συγκεκριμένα στην εξοικονόμηση χρημάτων με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, η ύπαρξη υπαλλήλων που μπορούν να φέρουν εις πέρας πολλαπλές εργασίες ταυτόχρονα, μειώνει το οργανωτικό κόστος σε μισθούς και άλλα οφέλη των εργαζομένων.
Ακόμη, σύμφωνα με την Shimul Melwani, (καθηγήτριας οργανωτικής συμπεριφοράς στο UNC Kenan-Flagler Business School), και την Chaitali Kapadia (επίκουρη καθηγήτρια Ηγεσίας και Διοίκησης στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα), το multitasking δημιουργεί μεγαλύτερη ζήτηση για γνωστικούς πόρους, όπως είναι η προσοχή και εργασιακή μνήμη. Μέσω των ερευνών τους, αποδεικνύουν ότι ο εγκέφαλός μας ενεργοποιεί περισσότερους πόρους, για να καλύψει αυτές τις αυξημένες απαιτήσεις. Μόλις λοιπόν ο εγκέφαλος επιτύχει ένα υψηλότερο επίπεδο ενεργοποίησης, μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή την επιπλέον ενέργεια με διαφορετικούς τρόπους λόγω της γνωστικής του ευελιξίας. Συμβάλλει, επομένως, στην ενίσχυση της δημιουργικότητας.
Από την άλλη πλευρά, ο συνδυασμός τόσων αρμοδιοτήτων, εννοείται πως επιφέρει και αρνητικά αποτελέσματα, καθώς η πρακτική του multitasking πολλές φορές έρχεται απλά να προσθέσει στο καθημερινό άγχος της διεκπεραίωσης των διαφόρων αρμοδιοτήτων και όχι να το επιλύσει ή να το βελτιώσει. Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής μας αποκόπτουν συχνά από την απόλαυση των απλών, καθημερινών στιγμών και το multitasking συμβάλλει συχνά στο να θεωρήσουμε ακόμη και τις στιγμές ξεγνοιασιάς ως τις στιγμές τις οποίες πρέπει απλά να εκτελέσουμε, προκειμένου να διαγράψουμε το συντομότερο δυνατό από τη λίστα των καθηκόντων μας. Πολλοί γονείς παραδέχονται ότι απασχολούν τα παιδιά τους μόνο όταν πρέπει να κάνουν ταυτόχρονα δουλειές στο σπίτι, δηλώνοντας ότι ο χρόνος τους στο σπίτι είναι ελάχιστος για να ανταπεξέλθουν σε όλες τους τις αρμοδιότητες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, κατά βάση τα παιδιά καταλήγουν παραπονεμένα για το «μισό» παιχνίδι με τους γονείς, την ίδια στιγμή που οι ίδιοι νιώθουν ενοχές για την κατάσταση αυτή.
Στον επαγγελματικό τομέα, η επιθυμία όσων εκτελούν πολλαπλά καθήκοντα μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο σχετίζονται με τα υπόλοιπα άτομα στο χώρο εργασίας τους. Τα άτομα που κάνουν πολλαπλές εργασίες ταυτόχρονα είναι λιγότερο πιθανό να βοηθήσουν έναν συνάδελφο στην εργασία τους. Μπορεί επίσης, να είναι λιγότερο πιθανό να συμμετέχουν σε δραστηριότητες εκτός του βασικού πλαισίου εργασίας τους ή να κάνουν για παράδειγμα ένα διάλειμμα, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται έτσι ο τρόπος με τον οποίο σχετίζονται με τους/τις συναδέλφους.
Χρειάζεται επομένως, μια «προτεραιοποίηση» των αναγκών και των επιθυμιών κάθε ανθρώπου, προκειμένου να μπορεί να τις φέρει εις πέρας αποτελεσματικά, καθώς ένα ακόμη πρόβλημα που ανακύπτει σε τέτοιες καταστάσεις είναι η μη αποτελεσματική προσέγγιση όλων των ζητημάτων που καλείται να αντιμετωπίσει ένα άτομο κατά την δραστηριότητα του multitasking. Τα επαγγελματικά projects είναι συνήθως ελλιπή, οι αγγαρείες του σπιτιού μισοτελειωμένες και οι διαπροσωπικές επαφές χαμένες στο χάος της οργάνωσης μιας καθημερινότητας που τρέχει.
Το multitasking είναι λοιπόν μια πρακτική που καθίσταται αδήριτη ανάγκη ολοένα και περισσότερο καθημερινά, με τα οφέλη αλλά και ταυτόχρονα τα μειονεκτήματά του. Η σύγχρονη εποχή απαιτεί σίγουρα την εφαρμογή του, αλλά ο/η καθένας/μία από εμάς οφείλει να εξετάσει κατά πόσο θα τον/την εξυπηρετήσει ρεαλιστικά στην καθημερινότητά του και στην εξοικονόμηση χρόνου, προκειμένου να μην καταλήξει να καταδυναστεύεται ασυνείδητα ο ελάχιστος ελεύθερος χρόνος της καθημερινότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- A benefit of multitasking, thewell.unc.edu, διαθέσιμο εδώ
- What is multitasking and what are its main pros and cons?, iberdrola.com, διαθέσιμο εδώ
- The Pros and Cons of Multitasking, indeed.com, διαθέσιμο εδώ
