Της Νάσιας Τριάντη,
Η προηγούμενη εβδομάδα έκλεισε με δύο εξαιρετικά σημαντικές συναντήσεις του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στις Βρυξέλλες, αυτή στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, αλλά και αυτή στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Κεντρικό θέμα συζήτησης και των δύο, όπως είναι λογικό, είναι η κατάσταση που εξελίσσεται στην Ουκρανία, αλλά και οι συνακόλουθες επιπτώσεις αυτής στις χώρες της «συμμαχίας». Η άκρως επιβεβλημένη από τις περιστάσεις συνάντηση των δύο συλλογικών οργάνων έχει στόχο την προσέγγιση των συμμετεχόντων μελών και τη συσπείρωσή τους απέναντι στην απειλητική ρωσική δύναμη. Η ενεργειακή κρίση, η δραματική αύξηση των τιμών ως απότοκα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της συνακόλουθης ρήξης των σχέσεων των ευρωπαϊκών κρατών με τη Ρωσία, αλλά και το ζήτημα της ενδυνάμωσης της αμυντικής γραμμής της Ευρώπης ως συνόλου, ήταν κυρίως τα θέματα της «ατζέντας» και των δύο συναντήσεων. Οι θέσεις της χώρας μας στα ως άνω ζητήματα ήταν ξεκάθαρες από την αρχή και ελπίζουμε ότι εκφράστηκαν με σαφήνεια και αποφασιστικότητα.
Κατ’ αρχάς, στο θέμα της Ουκρανίας η στάση της Ελλάδας παραμένει σταθερή από την αρχή μέχρι και τη στιγμή που μιλάμε και συνίσταται στην εξ ολοκλήρου υποστήριξη της τελευταίας έναντι της παράνομης ρωσικής εισβολής. Μάλιστα, η υποστήριξη αυτή εκφράστηκε και εμπράκτως με την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας, ήτοι είδη πρώτης ανάγκης και ιατροφαρμακευτικό υλικό. Έτσι και σήμερα, στις δύο συναντήσεις που έλαβαν χώρα στις Βρυξέλλες, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η χώρα μας τάσσεται στο πλευρό της επιτιθέμενης Ουκρανίας και καταδικάζει ρητά τη ρωσική εισβολή, ενθαρρύνοντας τη συσπείρωση όλων των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι και μέλη στο ΝΑΤΟ, εναντίον αυτής της έκνομης ενέργειας. Ειδικά στο κομμάτι των επιβαλλόμενων κυρώσεων στους Ρώσους ολιγάρχες τόνισε ότι «θα πρέπει να εστιάσουμε στο να μην υπάρξουν διαρροές, όσον αφορά την εφαρμογή των κυρώσεων και ότι όλες οι χώρες που είναι μέλη αυτής της συμμαχίας να συμμετέχουν στις κυρώσεις». Εξέφρασε, ωστόσο, την ανησυχία του σχετικά με την υπέρμετρη επιβάρυνση των κρατών της Ευρώπης ως έμμεση συνέπεια των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, προτρέποντας την επιβολή αυτών μόνο στο μέτρο που δεν θα ζημιώσει ανεπανόρθωτα τους Ευρωπαίους πολίτες. Πρότεινε, δηλαδή, μια στάθμιση «συμφερόντων», αν θέλετε: από τη μια, η καταγγελία της παράνομης συμπεριφοράς της ρωσικής δύναμης και, από την άλλη, η διαφύλαξη των ευρωπαϊκών συμφερόντων και η προστασία του ευρωπαϊκού «λαού».
Στο πλαίσιο αυτό, τέθηκε επί τάπητος το ζήτημα της ανεξαρτητοποίησης από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η άνοδος των τιμών όλων των καυσίμων παγκοσμίως είναι ένα φλέγον ζήτημα, που απασχολεί κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, οι οποίες προμηθεύονται αυτές τις πρώτες ύλες από τη Ρωσία. Με την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία, επήλθε ισχυρή ρήξη στις συμβατικές σχέσεις της με χώρες που καταδικάζουν την παράνομη ενέργεια, πράγμα που επέφερε ανισορροπία στις διεθνείς της συναλλαγές σε καίριους εμπορικούς τομείς, ένας από τους οποίους, αν όχι ο σημαντικότερος, είναι αυτός της εξαγωγής ορυκτών καυσίμων, όπως πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Πολλές χώρες, ιδίως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διακόπτοντας τους εμπορικούς δεσμούς με τη Ρωσία, ως μέρος του πακέτου των κυρώσεων που της επιβλήθηκαν, βρέθηκαν σε ανάγκη αναζήτησης εναλλακτικής πηγής εισαγωγής καυσίμων, η οποία, όπως αποδείχθηκε, θα κόστιζε παραπάνω, προκαλώντας κατακόρυφη αύξηση των τιμών για τον τελικό καταναλωτή. Αυτές οι εξελίξεις-ντόμινο ήταν που αποτέλεσαν την κινητήρια δύναμη για την απόφαση σταδιακής απεξάρτησης από τις ρωσικές πηγές καυσίμων, ώστε να αποφευχθεί αντίστοιχη αναταραχή στο μέλλον εξαιτίας εκ νέου ρήξης των συμβατικών δεσμών Ρωσίας – Ευρώπης, που από ό,τι φαίνεται είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι.
Το άλλο ζήτημα που αναδείχθηκε στο πλαίσιο των συζητήσεων αφορά το ευρωπαϊκό αμυντικό τείχος προστασίας. Είναι φανερό ότι τα τελευταία χρόνια οι δεσμοί των κρατών της Ένωσης έχουν χαλαρώσει αισθητά, ενώ υπήρχε η ανησυχία ότι η Ένωση δεν ήταν ικανή να «ανταγωνιστεί» τις υπερδυνάμεις του παγκόσμιου σκηνικού, όπως είναι η Ρωσία, οι Η.Π.Α. και η Κίνα. Παρουσίαζε μια νωχελικότητα, δίνοντας την εντύπωση μιας παρωχημένης ιδέας που δεν κατάφερε να εκπληρώσει τους σκοπούς της. Αυτό, όμως, άλλαξε ριζικά ύστερα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μια κακή συγκυρία επενέργησε, τελικά, θετικά στην ενδυνάμωση της «Ευρωπαϊκής Ιδέας». Τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιλήφθηκαν την ανάγκη ύπαρξης μιας ενιαίας «ευρωπαϊκής» αμυντικής γραμμής, πέρα από τις επιμέρους εθνικές αμυντικές δυνάμεις των κρατών-μελών. Αναδύθηκε το ευρωπαϊκό αίσθημα και πραγματοποιήθηκε συσπείρωση των κρατών έναντι της «μεγάλης απειλής», μια ενέργεια που είχε καθυστερήσει αρκετά, αλλά, όπως λέει ο λαός μας, «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Αυτή ήταν και η τοποθέτηση του Έλληνα Πρωθυπουργού στη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην οποία παρευρέθηκε.
Καταλήγουμε, λοιπόν, στο ότι η ενεργός συμμετοχή της χώρας μας στις εν λόγω συναντήσεις έχει μεγάλη σημασία και σε εθνικό επίπεδο, αφού η ευρωπαϊκή έννομη τάξη είναι αλληλένδετη με τις εθνικές έννομες τάξεις των κρατών-μελών, πράγμα που σημαίνει ότι αποφάσεις που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν άμεση συνέπεια και σε εθνικό επίπεδο, ενώ η παρουσία μας και η προετοιμασία που επιτελέστηκε γι’ αυτή δείχνει το πόσο η χώρα μας είναι ένας αξιόπιστος και αξιόμαχος εταίρος στα φλέγοντα ζητήματα γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής με γνώμονα την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το διεθνές δίκαιο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την άφιξή του στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, primeminister.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στις Βρυξέλλες ο Κ. Μητσοτάκης για σύνοδο ΝΑΤΟ και ΕΕ, naftemporiki.gr, διαθέσιμη εδώ
