Της Μαρσέλα Κορρέσι,
Τι γίνεται όταν βλέπουμε μια γυάλινη οροφή, αλλά δε μπορούμε να την αγγίξουμε; Απέναντι σε αυτόν τον αόρατο, αλλά καθόλα υπαρκτό εχθρό, βρίσκονται αντιμέτωπες οι γυναίκες στη σημερινή κοινωνία που τις επιβραδύνει ή ακόμα και τις παρεμποδίζει ολοκληρωτικά να καταλάβουν ηγετικές θέσεις εργασίας.
Ο όρος «γυάλινη οροφή» (glass ceiling) αποδόθηκε για πρώτη φορά σε έκθεση της Wall Street Journal το 1986 και περιγράφει με έναν γλαφυρό τρόπο τις δυσκολίες που βιώνουν οι γυναίκες στο να ανέλθουν επαγγελματικά και να υπερνικήσουν όλες εκείνες τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που τις κάνει να παραμένουν στάσιμες, πρόκειται δηλαδή, γι’ αυτό το όριο στην επαγγελματική τους εξέλιξη. Στην αγορά εργασίας βλέπουμε ότι οι γυναίκες καταλαμβάνουν ως επί το πλείστον, μεσαίες θέσεις και διέπονται έτσι από μία στασιμότητα. Τι είναι λοιπόν, αυτό που τις οδηγεί σε αυτό το αποτέλεσμα;
Η κοινωνία μας, θέλοντας την γυναίκα να έχει τον ρόλο της μητέρας και της νοικοκυράς, συνήθως εκπλήσσεται δυσάρεστα όταν βιώνει επιτυχίες στον επαγγελματικό της τομέα, με αποτέλεσμα να της δημιουργεί τύψεις και ενοχές που παραγκώνισε τον «πρωταρχικό» της ρόλο, για να ικανοποιήσει παράλληλα τις όποιες φιλοδοξίες της. Ας δούμε το πιο απλό παράδειγμα: αν μια γυναίκα κάνει σπουδαία καριέρα της αποδίδονται επίθετα όπως δόλια, «στρίγκλα», ιδιότροπη, «κακιασμένη», ενώ όταν ένας άνδρας κατορθώνει κάτι σπουδαίο στο επάγγελμα του, αποκαλείται έξυπνος, ικανός, φιλόδοξος και άνθρωπος με στρατηγική.
Σύμφωνα με τις κοινωνικές νόρμες, σε μία γυναίκα αρμόζουν επαγγέλματα όπως εκπαιδευτικός, κοινωνική λειτουργός κ.ο.κ γιατί βρίσκονται εγγύτερα με την φύση τους, έτσι ώστε όταν θελήσουν να λάβουν ηγετικές θέσεις στον χώρο της πολιτικής ή της οικονομίας, δημιουργείται αυτή η «γυάλινη οροφή» που τους εμποδίζει να επιτύχουν τους στόχους τους. Αυτή η οροφή προκύπτει από τις ενοχές λόγω της υποτιθέμενης σύγκρουσης ανάμεσα στην οικογενειακή και επαγγελματική ζωή.
Με ποιους τρόπους όμως μπορεί μια γυναίκα να «σπάσει το γυαλί»;
Καταρχάς, δεν είναι λίγα τα παραδείγματα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, από γυναίκες που διαπρέπουν σε ηγετικές θέσεις σε όλους τους τομείς εργασίας. Αξιοσημείωτες περιπτώσεις που κατόρθωσαν να σπάσουν την «γυάλινη οροφή» είναι η Άνγκελα Μέρκελ, η Χίλαρι Κλίντον, η Καμάλα Χάρις, η Ντίλμα Ρούσελφ (πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Βραζιλίας), η Ελένη Σκούρα (η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής) και ο κατάλογος συνεχίζει να εμπλουτίζεται και θα συνεχίζεται ες αεί, με την προϋπόθεση ότι οι γυναίκες θα υπερνικήσουν τις προκαταλήψεις που σχετίζονται με την επαγγελματική τους επιτυχία, περιορίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ανισότητα των δύο φύλων. Βασικός όμως παράγοντας για να αντιμετωπισθεί το οποιοδήποτε πρόβλημα είναι πρωτίστως η αναγνώριση του: θα πρέπει μόλις αντικρίσουμε την γυάλινη οροφή που δεν επιτρέπει την ανέλιξη μας, να αναρωτηθούμε για ποιον λόγο εκείνη υπάρχει, καθώς και γιατί της έχουμε επιτρέψει εμείς να βρίσκεται εκεί.
Δυστυχώς, οι προκαταλήψεις και οι «κακές γλώσσες» πάντα θα υπάρχουν, το σημαντικό είναι όμως καμία γυναίκα να μην τις αφήσει να σταθούν εμπόδιο στην επαγγελματική τους καριέρα και να παραγκωνίσουν την αυτοπραγμάτωση τους περιορίζοντας τες στον ρόλο της νοικοκυράς και της μητέρας. Η αυτογνωσία και η πίστη στον εαυτό μας είναι τέλος, τα βασικότερα συστατικά για να βγει κάποια από το αδιέξοδο μόλις καταλάβει ότι βρίσκεται μπροστά στο φαινόμενο της γυάλινης οροφής, καθώς καμία αλλαγή δεν μπορεί να επέλθει αν εμείς οι ίδιες δεν αντιληφθούμε την αξία μας και δεν αγωνιστούμε για την ισότιμη μεταχείριση στον εργασιακό κλάδο. Όπως άλλωστε έχει πει και η Χίλαρι Κλίντον: «Εάν υπάρχει ένα μήνυμα που πρέπει να μείνει, είναι ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι δικαιώματα των γυναικών και τα δικαιώματα των γυναικών είναι εξίσου ανθρώπινα δικαιώματα, μια για πάντα».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Για να σπάσουμε τη «γυάλινη οροφή», aueb.gr, διαθέσιμο εδώ
