Του Δημήτρη Βρεττού,
Σύμφωνα με την έκθεση στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας, την τριετία 2018-2020 σημειώθηκε ανοδική τάση στις τιμές πώλησης κατοικιών, που ξεπερνά το 30% στην πρωτεύουσα και το 20% στην περιφέρεια. Πιο συγκεκριμένα, το έτος 2021, η αύξηση των τιμών ανήλθε στο 7,1%, έναντι της «χλιαρότερης» αύξησης του 4,5%, εν έτει 2020. Ο παράγοντας παλαιότητα αποτελεί βαρομετρικό για το real estate, με τα νεόδμητα διαμερίσματα να καταγράφουν άνοδο της τάξεως του 7,4% στο σύνολο του 2021, σε σύγκριση με την αύξηση 4,9% το 2020, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών για τα παλαιότερα διαμερίσματα διαμορφώθηκε σε 6,9%, έναντι αύξησης 4,2% το 2020, αντίστοιχα.
Τα παραπάνω αποδεικνύουν την αποκατάσταση της ανοδικής πορείας της αγοράς κατοικίας το 2021, μετά το αρχικό μούδιασμα που προκάλεσε η υγειονομική κρίση του 2020. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι στην ανάκαμψη αυτή, η χορήγηση στεγαστικών δανείων αποτελεί παράγοντα εξέχουσας σημασίας. Ενδεικτικά, στην Αθήνα, το 2021, η αύξηση των τιμών ξεπέρασε το 9%, από 7,8% το 2020 και 10,6% το 2019. Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη, η άνοδος των τιμών κατά το 2021 διαμορφώθηκε στο 6,9%. Σε άλλες μεγάλες πόλεις ανά την περιφέρεια, σημειώθηκε αύξηση κατά 5,4%, ενώ σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, οι οποίες υπάγονται σε ένα ιδιότυπο κτηματομεσιτικό καθεστώς, η άνοδος των τιμών διαμορφώθηκε σε 4,6%.
Αναλύοντας τα στατιστικά στοιχεία του τελευταίου τριμήνου του 2021, παρατηρείται επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των τιμών, ως απόρροια τόσο της βελτίωσης των συνθηκών που επικρατούν στην οικονομία, όσο και της ψυχολογίας μεταξύ των υποψήφιων αγοραστών, οι οποίοι πλέον ατενίζουν με συγκρατημένη μεν αισιοδοξία τον κλάδο. Σημαντικός παράγοντας στην εν λόγω ανάκαμψη της ζήτησης στην αγορά, ιδίως μεταξύ του εγχώριου αγοραστικού κοινού, αποτελεί η σταδιακή επιστροφή των τραπεζών στην αγορά στεγαστικής πίστης, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω. Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας αφορά την επικρατούσα εκτίμηση ότι το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων φτάνει στο τέλος του, γεγονός που προμηνύει ότι το κόστος δανεισμού, ήδη από το τέλος του 2022, θα σημειώσει αύξηση.
Όσον αφορά το 2022, λοιπόν, ανοδική πορεία αναμένεται να διαγράψει η ελληνική αγορά ακινήτων και στο πρώτο εξάμηνο του 2022, με τις τιμές να σημειώνουν άνοδο μέχρι και 10% όπως προκύπτει από έρευνα που εκπόνησε η Cerved Property Services (CPS), η οποία βασίστηκε σε ερωτηματολόγιο απαντημένο από 200 κτηματομεσίτες που συνιστούν το δίκτυο συνεργατών της CPS.
Σύμφωνα με το 61% της «οικογένειας» της CPS, η αγορά θα ακολουθήσει ανοδική πορεία. Αυτό εξηγείται με τη βελτίωση του γενικότερου οικονομικού κλίματος και την αύξηση των διαθέσιμων εισοδημάτων σε συνδυασμό με τα χαμηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων, το μηδενικό Φ.Π.Α. για τις νέες κατασκευές και άλλα κίνητρα στήριξης της αγοράς, παράγοντες δηλαδή που αφορούσαν και το 2021. Παρόμοια, όμως, θα επιδράσει και η παλαιότητα των ακινήτων. Συγκεκριμένα, τα διαμερίσματα και οι νεόδμητες κατοικίες θα συγκεντρώσουν αυξημένο αγοραστικό ενδιαφέρον σύμφωνα με το 60% περίπου των ερωτηθέντων, με τα ποσοστά αυτά να είναι ακόμα υψηλότερα στις μεγάλες πόλεις. Μια πιο σταθερή κατάσταση αναμένεται να παρουσιάσουν οι μονοκατοικίες, τα παλαιά ακίνητα και τα οικόπεδα. Τα τουριστικά «φιλέτα» θα προσελκύσουν τα ίδια επίπεδα ενδιαφέροντος με το 2021 σύμφωνα με το 48% των ερωτηθέντων, αλλά με μικτά αποτελέσματα ανάλογα με την τοποθεσία. Τέλος, μία παράμετρος που δείχνει την παρούσα δυναμική της αγοράς, είναι ο σύντομος χρόνος απορρόφησης. Σύμφωνα με το 87% των ερωτηθέντων τα διαθέσιμα ακίνητα πωλούνται σε λιγότερο από 12 μήνες. Το 13% των ακινήτων χρειάζεται περισσότερους από 12 μήνες για να πωληθεί σε σύγκριση με το 27% πέρυσι.
Από τα παραπάνω καθίσταται αντιληπτό πως ούτε το 2021 αποτέλεσε τροχοπέδη στην ανοδική πορεία της αγοράς ακινήτων. Η άνοδος αυτή, σύμφωνα με το δίκτυο επαγγελματιών της CPS, αναμένεται να συνεχιστεί το πρώτο εξάμηνο του 2022. Σύμφωνα με αυτούς, το 2021 ήταν πράγματι μια καλή χρονιά για την ελληνική αγορά κατοικιών, ωστόσο, το 2022 αναμένεται ακόμη ισχυρότερο, ξεκινώντας ήδη με τους καλύτερους οιωνούς.
