Της Ηλιάνας Καλέργη,
Τον τελευταίο καιρό, οι είδησεις που κατακλύζουν το διαδίκτυο αναφέρονται κυρίως στις ανατιμήσεις δύο πολύ βασικών αγαθών, και συγκεκριμένα του ρεύματος και των υγρών καυσίμων.
Ξεκινώντας από το ρεύμα, σε αυτό έχει παρατηρηθεί μια συνεχής άνοδος των τιμών ήδη από τον Νοέμβριο του 2020, όταν άρχισε να λειτουργεί το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας. Η θέση ενός κοινωνικού προϊόντος σε χρηματιστηριακό έκανε την ηλεκτρική ενέργεια ένα είδος πολυτελείας για τα νοικοκυριά. Ενώ με τον ερχομό της ενεργειακής κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2021, τα πράγματα έγιναν δυσχερέστερα. Αυτή η αύξηση οδήγησε την τιμή του ρεύματος στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας να κυμαίνεται σήμερα από 240-445€ ανά κιλοβατώρα.
Πρόσφατα, ωστόσο, άνοδο παρουσίασε και η τιμή των υγρών καυσίμων, με τη βενζίνη να ξεπερνά τα 2€, με το πετρέλαιο να ακολουθεί.
Συγκεκριμένα, οι τιμές διαμορφώνονται ως εξής:
- Η αμόλυβδη 95 οκτ. στα 2,031€
- Η αμόλυβδη 100 οκτ. στα 2,174€
- Το diesel κίνησης στα 1,836 €
- Το πετρέλαιο θέρμανσης στα 1,486€.
Σε τι οφείλεται, όμως, αυτή η αύξηση και γιατί στην Ελλάδα πληρώνουμε πολύ ακριβότερη βενζίνη από πολλές χώρες διεθνώς; Οι λόγοι είναι αρκετοί, και χωρίζονται τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς παράγοντες.
Μιλώντας για τους εγχώριους αυξητικούς λόγους, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, τον οποίο επέβαλλε το ελληνικό κράτος, επιδρά σημαντικά στην τιμή της βενζίνης, καθώς αξίζει τα 70 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο. Επίσης, πέραν του ειδικού φόρου, τα τέλη και ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας ανεβάζουν και άλλο το τελικό κόστος για τον καταναλωτή, διαμορφώνοντάς το στα 1,23€ ανά λίτρο. Έτσι, πάνω από το ήμισυ της τιμής της (58%) είναι φόροι, ενώ μόνο 36% αφορά πράγματι την πληρωμή της ίδιας της βενζίνης. Μόνο το εναπομείναν ποσοστό, λοιπόν, αφορούν σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως οι κυρώσεις στη Ρωσία και οι πληθωριστικές τάσεις στην Ευρώπη.
Αρκετοί Έλληνες αγωνιούν για το πού θα οδηγήσει αυτή η αύξηση, με άλλους ειδήμονες να θεωρούν πως η τιμή θα αυξηθεί και άλλο, φτάνοντας τα 2,5€ ανά λίτρο, και άλλους να θεωρούν πως θα τεθούν σε εφαρμογή οι κανόνες της αγοράς, με τη μειωμένη ζήτηση να ρίχνει και πάλι τις τιμές.
Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει η Πρόεδρος των Βενζινοπωλών Αττικής, Μαρία Ζάγκα: «Δεν νομίζω να ανέβουν παραπάνω οι τιμές, είμαι επιφυλακτική, περιμένουμε. Έχει γίνει τόση μεγάλη φασαρία, που πιστεύω ότι η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει άλλο στα διυλιστήρια. Ήδη έβγαλαν τιμολόγια τόσα πολλά με αύξηση. Το Σάββατο παρέλαβα αμόλυβδη με 2 λεπτά του ευρώ (+0,02€) πάνω. Το είχα 2,10€ και το έβαλα 2,12€, δεν έβαλα παραπάνω. Εμείς παίρνουμε διυλισμένο προϊόν. Ούτε είδα μείωση, ούτε την ίδια τιμή. Πάντα με επιφύλαξη, θέλω να δω τα τιμολόγια αύριο το πρωί. Πάμε μέρα με τη μέρα».
Παράλληλα, παρόμοιες απόψεις φαίνεται να υπάρχουν και σχετικά με το πετρέλαιο, με τον Γιώργο Ασμάτογλου, αντιπρόεδρο του Συνδέσμου Πρατηριούχων και Εμπόρων Καυσίμων, να αναφέρει τα εξής: «Το πετρέλαιο κίνησης θα πέσει και θα έχει μεγαλύτερη πτωτική τάση από την αμόλυβδη, όπως είχε και μεγαλύτερη άνοδο. Είναι διαφορετικός ο τρόπος διαμόρφωσης των τελικών τιμών από το αργό στο διυλισμένο. Συνήθως, τα διυλιστήρια της νότιας Ευρώπης είναι βενζινοδιυλιστήρια, αν ζητηθούν από αυτά να παράξουν παραπάνω πετρέλαιο είναι πιο επιβαρυντικό», καταλήγοντας στο ότι «οι καταναλωτές είναι αυτοί που πονούν» και στο ότι «η πτώση στις πωλήσεις της αμόλυβδης τις τελευταίες 15-20 ημέρες κυμαίνεται τουλάχιστον στο 20%, ενώ για το πετρέλαιο κίνησης είναι πολύ περισσότερο — σχεδόν στο 35%».
Το τι θα συμβεί στην πραγματικότητα, βέβαια, δεν είναι στο χέρι των καταναλωτών. Μένει απλώς να δούμε τις εξελίξεις τις επόμενες ημέρες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Φωτιά η τιμή της βενζίνης, εκτιμήσεις πως θα φτάσει τα 2.5 ευρώ το λίτρο στο τέλος της εβδομάδας, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Βενζίνη: Πώς διαμορφώνονται οι τιμές στην Ελλάδα – Πότε θα γίνει μείωση, neolaia.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Η τιμή της βενζίνης θα πέσει» λένε πρατηριούχοι στο newsit.gr – Πτώση στην κατανάλωση, newsit.gr, διαθέσιμο εδώ