Της Μαρίζας Σαμαλτάνου,
Σίγουρα ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στη χώρα μας κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών αποτελεί το Μέτσοβο, στο οποίο ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να γευτεί τοπικές γεύσεις, να ασχοληθεί με σπορ, όπως το σκι και, φυσικά, να απολαύσει την ηρεμία που του προσφέρει απλόχερα η φύση. Γνωρίζατε, όμως, ότι, εκτός από τις παραπάνω δραστηριότητες, το Μέτσοβο αποτελεί έναν από τους βασικότερους πολιτιστικούς σταθμούς της Ηπείρου;
Συγκεκριμένα, εκτός από το γεγονός ότι διαθέτει μεγάλη Ιστορία, ο ταξιδιώτης έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει στα 1.160 μέτρα μερικούς πολύ αξιόλογους χώρους, όπου φυλάσσεται με μεγάλη επιτυχία η πολιτισμική κληρονομιά της χώρας μας.
Ένα πολύ βασικό παράδειγμα αποτελεί η Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ ή αλλιώς το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης Μετσόβου. Λειτουργεί στο Μέτσοβο του νομού Ιωαννίνων από τον Αύγουστο του 1988. Σε μόνιμη έκθεση περιλαμβάνονται αντιπροσωπευτικά έργα των σημαντικότερων Ελλήνων ζωγράφων, χαρακτών και γλυπτών του 19ου, καθώς και του 20ού αιώνα, όπως των Γύζη, Λύτρα, Βολανάκη, Ιακωβίδη, Παρθένη, Μαλέα, Γαλάνη, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Μόραλη, Τέτση και πολλών ακόμα. Η συλλογή έργων τέχνης του μουσείου θεωρείται μία από τις πληρέστερες και σημαντικότερες αυτής της περιόδου. Ιδρύθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα, ο οποίος είχε πάντα ως προσωπικό του στόχο τη δημιουργία ενός έργου που τιμά την τέχνη στον τόπο καταγωγής του, ενώ έχει ανακατασκευαστεί με την πολύτιμη συμβολή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και, εκτός από τη Μόνιμη Έκθεση, διοργανώνονται περιοδικές εκθέσεις, επιστημονικά συμπόσια, ημερίδες, ξεναγήσεις, ενώ λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία και παιδικό εργαστήρι.
Ένα άλλο πολιτιστικό κέντρο, στο οποίο δε γίνεται να μην πραγματοποιηθεί αναφορά αποτελεί το Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου, γνωστό και ως «Αρχοντικό Τοσίτσα». Αποτελεί ένα από τα πρώτα έργα του Ιδρύματος Βαρόνου Μιχαήλ Τοσίτσα στο Μέτσοβο και λειτουργεί από το 1955. Στεγάζεται στο ανοικοδομημένο Αρχοντικό Τοσίτσα, που κτίστηκε αρχικά το 1661 και αποτελεί το πατρογονικό της γνωστής οικογένειας ευεργετών. Κάνοντας βόλτα μέσα στους χώρους του Μουσείου θα νιώσετε ότι ταξιδεύετε σε μια άλλη εποχή, κάτι στο οποίο βοηθάει και η εξαιρετική και ιδιαίτερα διαδραστική ξενάγηση που θα λάβετε μέσα σε αυτό. Τα εκθέματα συμπεριλαμβάνουν οτιδήποτε θα μπορούσε να υπάρχει σε ένα αρχοντικό την περίοδο της μεγάλης οικονομικής ακμής του Μετσόβου, αλλά και αντικείμενα που αποτελούν ιστορική μνήμη για το έθνος: Συλλογές σπαθιών και όπλων από τον Αγώνα του 1821, χάλκινα και ξύλινα σκεύη μαγειρικής, διακοσμητικά πιάτα και ασημικά, κοσμήματα, ενδυμασίες, αργαλειοί και περίτεχνα υφαντά, χρυσοκέντητες σέλες, σεντούκια, αγροτικά εργαλεία. Στο μουσείο εκτίθεται, επίσης, μια σημαντική συλλογή 66 εικόνων που χρονολογούνται από τον 15ο ως τις αρχές του 20ού αιώνα, καθώς και η συλλογή αντικειμένων βυζαντινής μεταλλοτεχνίας, που καλύπτουν μια χρονική περίοδο από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια έως την υστεροβυζαντινή εποχή, ενώ στον τρίτο όροφο, που αποτελούσε το διαμέρισμα του Ευάγγελου Αβέρωφ, θα ανακαλύψετε προσωπικά είδη και φωτογραφίες από τη ζωή του.
Ιδιαίτερη προσθήκη αποτελεί και το Λαογραφικό Μουσείο Τσανάκα, το οποίο στεγάζεται στο παλαιό πέτρινο αρχοντικό οίκημα της οικογένειας Βενέτη στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου και αποτελεί μουσείο μετσοβίτικης-βλάχικης τέχνης. Συγκεκριμένα, στα εκθέματά του ανήκουν, μεταξύ άλλων, αντικείμενα των οικογενειών Βενέτη και Τσανάκα, καθώς και πολλών οικογενειών του Μετσόβου (όπως σωζόμενα χειρόγραφα αρχεία από τον 17ο αιώνα και μετέπειτα, επιστολές, τούρκικα χοτζέτια, φωτογραφικό υλικό, συλλογή βιβλίων με αναφορά στο Μέτσοβο και τους βλάχους, χάλκινα και ξύλινα σκεύη οικιακής χρήσης, υφαντά, αργαλειοί). Τέλος, διαθέτει δύο εκθεσιακούς χώρους, στους οποίους εκτίθενται μια παλαιά συλλογή υφαντών, μαξιλαριών και κεντημάτων του 19ου αιώνα, όπως και ο χώρος επεξεργασίας του μαλλιού μέχρι το στάδιο της κατασκευής των υφαντών-μαξιλαριών και μάλλινων ενδυμάτων.
Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω ότι, φυσικά, οι επισκέψιμοι χώροι του Μετσόβου δεν περιορίζονται μόνο στα παραπάνω, καθώς υπάρχουν και άλλες αξιοσημείωτες αναφορές, όπως το κατώγι Αβέρωφ, η Μονή Αγίου Νικολάου και το Υπαίθριο Μουσείο υδροκίνησης και, σίγουρα, παροτρύνω όποιον έχει τη δυνατότητα να ταξιδέψει στην ορεινή Ήπειρο να το επισκεφτεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Το Μουσείο, averoffmuseum.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Λαογραφικό Μουσείο Τσανάκα, dimosmetsovou.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου – Αρχοντικό Τοσίτσα, greekgastronomyguide.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ίδρυμα Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα – Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου, tossizza.wixsite.com, διαθέσιμο εδώ.
- Κατώγι Αβέρωφ, katogiaveroff.gr, διαθέσιμο εδώ.
