Tης Μαρίας Μπότη,
Υπερβολική σκέψη ή αλλιώς overthinking. Μία τάση ορισμένων ανθρώπων να αναλύουν σε μεγάλο βαθμό στο μυαλό τους οτιδήποτε συμβαίνει. Οι “overthinkers” μπαίνουν σε μία διαδικασία σκέψης και επεξεργασίας γεγονότων και καταστάσεων που διαδραματίζονται στη ζωή τους. Είναι ένα «κουβάρι» σκέψεων που μπερδεύεται όλο και περισσότερο, καθώς οι υποθέσεις υψώνονται σαν «βουνό» που στέκεται «εμπόδιο» στη λύση. Ένα αδιέξοδο που ζητά λογική και ορθή σκέψη.
Η λογική ανέκαθεν αποτελούσε μία από τις σημαντικότερες αρετές. Το ίδιο και η σωστή θέαση και κρίση των πραγμάτων που οδηγεί σε ορθές πράξεις και αποφάσεις. Η αντιμετώπιση μιας κατάστασης δεν καθορίζεται από έναν και μόνο παράγοντα, αλλά αποτελεί ένα συνονθύλευμα παραγόντων που μας επηρεάζουν και μας οδηγούν σε μία απόφαση. Σίγουρα, η σκέψη πριν την δράση είναι καθοριστικός παράγοντας. Όμως, τι συμβαίνει όταν η ανάλυση ξεφεύγει από τα όρια του δέοντος και φτάνει σε σημείο υπερβολής;
Εκεί βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία κατάσταση που συχνά αποβαίνει βλαβερή, τόσο για το ίδιο το άτομο, όσο και για τους γύρω του πολλές φορές, καθώς φτάνουμε στο σημείο να σκεφτόμαστε και να υπεραναλύουμε κάθε λεπτομέρεια, σημαντική ή ασήμαντη. Δε μπορούμε να κρίνουμε ορθά και να επικεντρωθούμε στο γεγονός, αλλά «φορτώνουμε» τις σκέψεις μας με μία σειρά πληροφοριών που πολλαπλασιάζονται και «καταλαμβάνουν» το μυαλό μας.
Πολλές μελέτες για τα συναισθήματα, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα με την πανδημία, αποκάλυψαν επίπεδα-ρεκόρ σε στρες, θυμό και ανησυχία. Αυτά τα τρία συναισθήματα είναι αλληλένδετα με την υπερανάλυση, καθώς «τροφοδοτούν» μπερδεμένες και πολύπλοκες σκέψεις. Η αβεβαιότητα για το μέλλον μας οδηγεί, πολλές φορές ασυναίσθητα, σε υπερανάλυση της πραγματικότητας και μας γεμίζει επιπλέον άγχος.
Αναμφίβολα, η υπερβολική σκέψη αρέσκεται στη δημιουργία προβλημάτων, οδηγεί σε αρνητικές σκέψεις και αποτελεί τη βασικότερη πηγή δυστυχίας και αρνητικής διάθεσης. Γεμίζουμε το μυαλό μας με απαισιόδοξες σκέψεις, οι οποίες δεν αφήνουν χώρο για θετικές, για δημιουργικότητα και εξέλιξη. Παραμερίζουν τα απλά, τα όμορφα γεγονότα και μας αποσυντονίζουν από την αληθινή ουσία.
Η αληθινή ουσία είναι ότι η ζωή είναι μικρή για να υπεραναλύουμε καταστάσεις και να κολλάμε σε μη υπαρκτά προβλήματα. Οτιδήποτε ασήμαντο μας αποπροσανατολίζει και μας κάνει να «αναλωνόμαστε» σε καταστάσεις χωρίς νόημα. Η ζωή μας είναι ένας συνεχής «αγώνας» να τα καταφέρουμε, να γίνουμε καλύτεροι, να επιτύχουμε, να ικανοποιήσουμε τους γύρω μας.
Και τι γίνεται με εμάς; Μήπως τελικά η υπερανάλυση των γεγονότων μας κάνει να παραμελούμε τον εαυτό μας, να τον φορτώνουμε αρνητικές σκέψεις και να μην ικανοποιούμαστε με τίποτα;
Η αποτυχία είναι φυσική απόρροια ορισμένων καταστάσεων, και αποτελούν εμπειρίες που «χτίζουν» αυτό που είμαστε. Εξάλλου τα λάθη είναι για να γίνονται. Σε ορισμένες περιπτώσεις το ρίσκο είναι η καλύτερη επιλογή. Πώς θα μάθουμε, άλλωστε, «τι θα γινόταν εάν…»;
Τα πράγματα είναι απλά, εμείς τα κάνουμε περίπλοκα! Εμείς μπλεκόμαστε σε δαιδαλώδεις σκέψεις και σχηματίζουμε ένα «χάος» στο μυαλό μας. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι απλό. Να μην αναλύουμε υπερβολικά, να μη σκεφτόμαστε αρνητικά, να έχουμε αισιόδοξες σκέψεις, να τολμάμε, να ρισκάρουμε, να λέμε αυτά που θέλουμε και να έχουμε τη ζωή που θέλουμε! Δύσκολο; Στο χέρι μας είναι!
