Της Στέλλας Πετρακάκη,
Ξεφεύγοντας, για λίγο, από τις εξελίξεις της Ουκρανίας, το προσεχές διάστημα κρίνεται αναγκαίο να καλυφθεί ένα φλέγον ζήτημα οικονομικής φύσης, αναφερόμενοι στο πολυσυζητημένο και ευρέως σε χρήση κρυπτονόμισμα. Η αρχή της χρήσης του, στην ευρωπαϊκή ήπειρο, συνέβη στην Εσθονία.
Για να γίνει μια εισαγωγή, που θα βοηθήσει να κατανοηθεί γιατί θεωρείται επείγον το ζήτημα, είναι άξιο αναφοράς πως η Εσθονία έχει υπάρξει, και συνεχίζει να είναι, η Μέκκα των αδειοδοτήσεων για εταιρείες που, μόλις, έχουν συσταθεί και δουλεύουν με τον γνώμονα των εξωτερικών επενδύσεων και με κάθε είδους ηλεκτρονικό νόμισμα. Ως αποτέλεσμα, η χώρα έχει έρθει στο προσκήνιο πολλάκις για θέματα που αφορούν ξέπλυμα χρήματος, πωλήσεις εταιρειών-κελυφών, καθώς και για αμέριστη χαλαρότητα της νομοθεσίας περί start-up εταιρειών.
Η Εσθονία, μέσα στην τελευταία δεκαετία, χαίρει υπέρογκων οικονομικών εσόδων στη χώρα, λόγω του γεγονότος πως έχουν ιδρυθεί εταιρείες οι οποίες βασίζουν την πελατειακή τους ατζέντα σε διεθνές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης, φυσικά, και της πρωταγωνίστριας χώρας στα ουκρανικά δεδομένα, δηλαδή τη Ρωσία. Λόγω της ευρείας γκάμας πελατών, το έδαφος ήταν πρόσφορο σε ξέπλυμα παράνομου χρήματος, το οποίο καταγραφόταν ως έσοδο για την Εσθονία. Στο προσεχές διάστημα, η χώρα, σε συνεργασία με τους υπεύθυνους για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος, κάνει προσπάθειες ώστε να περιορίσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τις συναλλαγές που διενεργούνται με ηλεκτρονικό χρήμα. Γιατί, θα αναρωτηθεί κανείς, στοχεύει κυρίως στο ηλεκτρονικό χρήμα η σύσφιξη των νόμων;
Η απάντηση είναι εύκολο να δοθεί. Από τη στιγμή που η Εσθονία υπήρξε από τις πρώτες χώρες που χρησιμοποίησαν τα κρυπτονομίσματα, έδωσαν χώρο να διενεργούνται παράνομες οικονομικές δραστηριότητες στα εδάφη της. Πιο συγκεκριμένα, το κρυπτονόμισμα, αρχικά, δεν υπαγόταν σε κάποια νομοθεσία, επομένως δεν εντοπίζονταν οι συναλλαγές. Όταν η ύπαρξη και η χρήση του εντοπίστηκε παράλληλα με διατραπεζικές συναλλαγές, ακόμα και τότε η νομοθεσία γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα ήταν δομημένη σε μια αρκετά χαλαρή βάση, καθώς δεν διαφαινόταν ακόμα η εκτίναξη που θα χαρακτήριζε η χρήση του μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
Η άμεση σύνδεση και συσχέτιση του κρυπτονομίσματος με ενέργειες που πραγματοποιούνταν, αρχικά, στο επονομαζόμενο dark web — σκοτεινός ιστός σε ακριβή μετάφραση —, σε συνδυασμό με τις αποτυχημένες απόπειρες εντοπισμού αυτών των συναλλαγών, έκανε, αρχικά, τους χρήστες εξαιρετικά δύσπιστους για το κατά πόσο θα μπορούσε ένα τέτοιο είδος νομίσματος να νομιμοποιηθεί και να χρησιμοποιηθεί. Και επειδή η φήμη δύσκολα ξεπερνιέται, δυστυχώς, ειδικά στην Εσθονία η χρήση του έχει συνδεθεί, πλέον, με εταιρείες οι οποίες σε πολύ μικρό ποσοστό βασίζουν το πελατολόγιό στο εσωτερικό της χώρας, και σε μεγαλύτερο σε εξωτερικούς δανειστές και επενδύσεις, γι’ αυτό και οι συναλλαγές τους μόνο υποψίες επιφέρουν στο προσκήνιο.
Στην προσπάθεια αντιμετώπισης των οικονομικών εγκλημάτων στην Εσθονία μια κίνηση, στην οποία επήλθε η κυβέρνηση της χώρας, είναι η επιβολή ενός ποσού έναρξης στις εταιρείες που επιθυμούν να αγοράσουν ηλεκτρονικά πορτοφόλια για την έναρξη των συναλλαγών τους. Αυτό το budget της έναρξης των συναλλαγών, ανέρχεται στα 250.000 ευρώ. Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις που οφείλουν να καλύψουν οι εταιρείες αυτές θα ανέρχονται, το λιγότερο, στα 100.000 ευρώ.
Η Εσθονία, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, έχει αποκτήσει τη φήμη ενός επίγειου παράδεισου, αναφορικά με την ίδρυση και διεύθυνση εταιρειών στα εδάφη της, λόγω των χαλαρών νομοθεσιών που διέπουν το οικονομικό της σύστημα. Σε περιόδους κρίσης, κάθε χώρα παγκόσμια συντάσσει σχέδια τα οποία θα ωφελήσουν την οικονομική της άνθιση και, παράλληλα, θα στηρίξουν τις αλλαγές τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει. Ωστόσο, η Εσθονία ως χώρα μέσα στις πρώτες προτιμήσεις των επενδυτών και των start-up εταιρειών, κινδυνεύει, με τα οικονομικά της σκάνδαλα, να χαλάσει τη φήμη της και να μπει στη μαύρη λίστα των ευρωπαϊκών κρατών εξαιτίας τέτοιων προτύπων που βγαίνουν στο φως. Η κυβέρνησή της καλείται να προστατέψει αυτή τη φήμη και να διορθώσει τα λάθη του παρελθόντος, ώστε η χώρα να ανακάμψει με νόμους ωφέλιμους στην οικονομία της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “Estonian anti-money laundering software pilot reaps benefits”, computerweekly.com, διαθέσιμο εδώ
- «Η πρώτη χώρα που ρύθμισε τα κρυπτονομίσματα, στρέφεται εναντίον των ψηφιακών νομισμάτων», fortunegreece.com, διαθέσιμο εδώ
- “Crypto bears the brunt of Estonia’s war against dirty money”, politico.eu, διαθέσιμο εδώ
