Του Ανδρέα Βλάχου,
Ανέκαθεν, ο μυθικός χαρακτήρας που δημιούργησαν ο Bob Kene και ο Bill Finger πριν από 80 χρόνια, αποτελούσε «τη χήνα με τα χρυσά αυγά», όσον αφορά την επιρροή που ασκεί στο τηλεοπτικό, κινηματογραφικό και αναγνωστικό κοινό. Εκτός αυτού όμως, ο ήρωας που ακούει στο όνομα Batman, αποτελεί ένα από τα πιο κερδοφόρα franchise, κυρίως στον χώρο του κινηματογράφου, με τις εταιρείες να επιδίδονται σε έναν απεγνωσμένο αγώνα δρόμου, για να παράγουν όσο το δυνατόν περισσότερο περιεχόμενο γύρω από τον συγκεκριμένο χαρακτήρα και τις ιστορίες του, οι οποίες καλύπτουν μεγάλο συναισθηματικό και θεματικό φάσμα, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον τόσο του πιο σκληροπυρηνικού φαν, όσο και του πιο απλού θεατή, ο οποίος απλώς επιθυμεί δύο με τρεις ώρες ψυχολογικής αποφόρτισης και χαλάρωσης.
Επομένως, οι εκτεταμένες προσπάθειες των στούντιο να επανεφεύρουν τον τροχό και να δώσουν μια νέα οπτική στον χαρακτήρα δεν αποτελούν κάτι το παράδοξο ή το αλόγιστο. Όταν λοιπόν, ανακοινώθηκε το επόμενο πρόσωπο, το οποίο «θα σηκώσει στις πλάτες» του τη βαριά αυτή κληρονομιά και θα κληθεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες και τις επιθυμίες του κοινού, οι αντιδράσεις ήταν κυρίως αρνητικές. Κι αυτό, όχι γιατί αμφισβητεί κανείς τις υποκριτικές ικανότητες του Robert Pattinson, αλλά επειδή τα πολύ νεανικά χαρακτηριστικά και η έλλειψη έντονης σωματικής διάπλασης τον καθιστούν ίσως την τελευταία επιλογή για τον ρόλο. Τις ανησυχίες αυτές συνόδευαν επιπλέον σκέψεις με αρνητικό πρόσημο σχετικά με τον τόνο της ταινίας και το τι προσπαθεί να πετύχει. Πολλοί είχαν σχηματίσει την εντύπωση ότι ο σκηνοθέτης της ταινίας, Matt Rives, επρόκειτο να «ξεγλιστρήσει» από τα μάτια του κοινού και των κριτικών, δίνοντας μια πιο στυλιζαρισμένη εκδοχή του ρεαλιστικού και έντονα πολιτικού κόσμου που είχε δημιουργήσει ο Christopher Nolan στην τριλογία του “The Dark Knight”. Ισχύουν, όμως αυτές οι ανησυχίες και ο γενικότερος αρνητισμός, τόσο για τον ηθοποιό, όσο και για την ίδια την ψυχή του φιλμ;
Η σύντομη απάντηση είναι ένα κατηγορηματικό και ηχηρό όχι. Το “The Batman” (2022), αποτελεί, αν όχι το καλύτερο κινηματογραφικό εγχείρημα του Matt Rives, τότε σίγουρα το πιο φιλόδοξο και το πιο πολλά υποσχόμενο της καριέρας του.
Στη ταινία, λοιπόν, ακολουθούμε τον Bruce Wayne (Robert Pattinson), ο οποίος βρίσκεται μόλις στον δεύτερο χρόνο της καριέρας του, ως σκοτεινό εκδικητή του Gotham, ο οποίος, όμως, δεν έχει βρει ακόμα τα πατήματά του με αποτέλεσμα να δημιουργεί όλο και περισσότερους εχθρούς, τόσο στα όργανα του νόμου, όσο και στα κακοποιά στοιχεία της πόλης. Την αυτο-αναζήτηση του ήρωα, έρχεται να εντείνει η δράση ενός νέου κατά συρροή δολοφόνου που ακούει στο όνομα Riddler (Paul Dano), ο οποίος θέτει ως στόχους του τα υψηλότερα πολιτικά πρόσωπα τη πόλης, αναγκάζοντας τον Batman να βρει ένα νέο σύμμαχο στο πρόσωπο της Selina Kyle (Zoe Kravitz), η οποία θα τον βοηθήσει να ανακαλύψει τη διαφθορά που βασιλεύει στο Gotham αλλά και τον ρόλο που έπαιξε και η οικογένειά του σε αυτήν.
Ο Matt Rives, ως σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, δίνει την καλύτερη εκδοχή της πόλης Gotham. Μια πόλη, η οποία αποτελεί από μόνη της έναν χαρακτήρα στο σύμπαν του ήρωα. Με τα σκοτεινά σοκάκια που κρύβουν κινδύνους, τα πελώρια κτήρια και τις γιγαντοοθόνες, οι οποίες στοιβάζονται η μια πάνω στην άλλη δίνοντας στον θεατή την αίσθηση ότι η πόλη ασφυκτιά, πνίγεται και καταρρέει υπό το βάρος της διαφθοράς και της καταστρατήγησης κάθε έννοιας της ελπίδας και της ηθικής. Στη δημιουργία ενός τέτοιου κόσμου, ο οποίος είναι τόσο αφιλόξενος αλλά και ταυτόχρονα τόσο γνώριμος, μείζον ρόλο παίζει ο κινηματογραφιστής Graig Fraiser, ο οποίος κατορθώνει να κρατήσει τον τόνο της ταινίας χαμηλό, με έντονες σκιές και ακόμα πιο έντονες αντιθέσεις χρωμάτων, κυρίως του κόκκινου και του κίτρινου. Μέσα από αυτή την συνεργασία, η οποία αναβλύζει πάθος και μεράκι για την τέχνη, γεννάται μια ταινία νέο-νουάρ, η οποία διατηρεί τα ζωτικά εκείνα στοιχεία των ταινιών νουάρ, όπως η κυνικότητα των πρωταγωνιστών, οι έντονοι φωτισμοί και τα δείγματα υπόγειας υπαρξιακής φιλοσοφίας. Δεν πρόκειται, επομένως, για άλλη μια υπερηρωϊκή ταινία.
Αυτό, άλλωστε, διαφαίνεται και από το στυλ που διαλέγει να ακολουθήσει η ταινία. Σε αντίθεση δηλαδή με τις προηγούμενες εκδοχές που είχαν οι ιστορίες του χαρακτήρα, οι οποίες κυμαίνονταν από γοτθικούς εφιάλτες, μέχρι πολιτικά και ρεαλιστικά θρίλερ, εδώ ο Matt Rives, επιλέγει να δώσει στην ταινία του την ταυτότητα ντεντεκτιβικής ιστορίας, βραδείας καύσης, η οποία εστιάζει περισσότερο στην επίλυση του μυστηρίου με μεθοδικότητα και έρευνα, παρά σε φαντασμαγορικές σκηνές δράσεις, οι οποίες αποκλίνουν έντονα από την πραγματικότητα. Και αυτό το κομμάτι εκτελείται άψογα, δίνοντας την ευκαιρία στο θεατή να αρχίσει να αναρωτιέται σχετικά με το μυστήριο του ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του, καθώς και για τα κίνητρα του δολοφόνου, με την ταινία να αποτελεί κάτι σαν ένα υβρίδιο μεταξύ του “Chinatown”(1974) και του “Seven”(1995), κρυμμένο κάτω από το λάτεξ της στολής ενός υπερήρωα.
Παρόλα αυτά, η ταινία δεν κατορθώνει να μείνει καθ’ όλη τη διάρκειά της, εκτός του αμιγώς υπερηρωϊκού της στοιχείου. Αντί για ένα φινάλε πιο ταιριαστό, όπως μια αργή και έντονα ατμοσφαιρική εμπειρία, ο Matt Rives, επιλέγει μια τρίτη πράξη, η οποία προσομοιάζει εκείνες όλων των υπόλοιπων ταινιών παρόμοιας θεματικής, βαδίζοντας έτσι, σε πιο ασφαλή αλλά και προβλέψιμα νερά. Λόγω ακριβώς αυτής της πιο αδύναμης τρίτης πράξης, ο θεατής αρχίζει να αισθάνεται το βάρος του χρόνου, καθώς η ταινία δεσπόζει στη λευκή οθόνη για τρεις συνεχόμενες ώρες, γεμάτες μυστήριο και ένταση.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στα δυο βασικά, αντικρουόμενα πρόσωπα της ταινίας που κινούν την πλοκή. Τον Batman του Robert Pattnison και τον Riddler του Paul Dano. Ο Pattnison, αντιμετωπίζει το ρόλο με τη σοβαρότητα που ταιριάζει στη θεματική της ταινίας. Μπορεί αρχικά να εμφανίζει μια απάθεια και μια παγερή στάση, όμως γρήγορα καταλαβαίνει ο θεατής πως πίσω από τα νεκρά μάτια του Bruce, κρύβεται ένας άνθρωπος έντονα συναισθηματικός, ο οποίος καλείται να γίνει κάτι παραπάνω από το τυφλό φερέφωνο της εκδίκησης, κάποιος που πρέπει να μάθει να λειτουργεί με γνώμονα τη δικαιοσύνη, αλλά και να εμπνέει ελπίδα. Στον αντίποδα, ο Paul Dano, προσεγγίζει το ρόλο με μια ανατριχιαστική εμμονή στις λεπτομέρειες, ενώ δεν προσπαθεί να κρύψει τις επιρροές που έχει χρησιμοποιήσει από την σχολή Joker, δίνοντας στον χαρακτήρα του μια αίσθηση ελαφρότητας, η οποία συνάδει με τα στοιχεία μιας ταινίας βασισμένης σε κόμικς, αλλά μπορεί να αποπροσανατολίσει τον θεατή σε ορισμένα σημεία.
Τέλος, μια επιπλέον αναφορά επιβάλλεται να γίνει στα μουσικά θέματα της ταινίας, δια χειρός του φανταστικού Michael Giacchino, ο οποίος για ακόμη μια φορά δημιουργεί μέσα από τις πρώτες κιόλας νότες, μια αψεγάδιαστη ατμόσφαιρα, η οποία ταιριάζει με τον σκοτεινό και ταυτόχρονα μοντέρνο κόσμο που δημιούργησαν ο Matt Rives και ο Graig Fraiser, ενώ σε πολλές σεκάνς της ταινίας, μάλιστα, τον απογειώνει.
Εν ολίγοις, το “The Batman” (2022), αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα και υψηλών προδιαγραφών υπερηρωϊκά εγχειρήματα. Μια ταινία, η οποία, παρόλο που δεν είναι τέλεια και ίσως, όχι και τόσο καλό-γυαλισμένη, αποτελεί μια τρανή προσπάθεια για την αναζήτηση του διαφορετικού και έναν φρέσκο αέρα σε ένα κινηματογραφικό είδος το οποίο σαπίζει σταδιακά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Batman Opinion: Bruce Wayne and Batman’s Failures, ign.com, διαθέσιμο εδώ
- “The Batman”(2022), filmaffinity.com, διαθέσιμο εδώ
