Της Αννας Τσεκάνι,
Η σημερινή κοινωνία χαρακτηρίζεται στο σύνολό της από ανθρώπους οι οποίοι αναζητούν ένα υπέρτατο αγαθό: για άλλους είναι η ανάπτυξη από όποιο πεδίο και αν προέρχεται αυτή, για άλλους είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη, διασφάλιση των κερδών και για άλλους η κοινωνική αποδοχή. Όποιο και αν είναι, ωστόσο, αυτό το υπέρτατο αγαθό, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν πολλές φορές ένα μέσο επίτευξης ή και προώθησης αυτών των στόχων. Τα social media αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία σήμερα το οποίο μπορεί να απογειώσει ή να γειώσει οριστικά την καριέρα ατόμων που κρατούν τα σκήπτρα της.
Η άνοδος της κουλτούρας ακύρωσης αποτελεί ένα όλο και πιο συχνό φαινόμενο στις μέρες μας, το οποίο οδηγεί πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι ασκούν τεράστια επιρροή είτε στα social είτε στην πολιτική και γενικότερα πρόσωπα τα οποία είναι ευρέως γνωστά, να χάσουν όλη αυτή τη «δύναμη» και τη στήριξη του κόσμου. Η κουλτούρα της ακύρωσης ή αλλιώς cancel culture προκύπτει μέσα από τη διαπόμπευση και το μποϊκοτάζ απέναντι στο εκάστοτε άτομο και αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης στα χέρια απλών πολιτών.
Τι οδηγεί ωστόσο στο cancel culture;
Πρόσωπα με συσσωρευμένη ισχύ είτε πολιτική/οικονομική, είτε κοινωνική πολλές φορές προβαίνουν σε άτοπες, βεβιασμένες και ακανθώδεις δηλώσεις που προσβάλουν και προκαλούν τις αντιδράσεις του κόσμου. Με την σειρά τους λοιπόν, πλήθος ανθρώπων προβαίνει στη μαζική κινητοποίηση και διαπόμπευση του συγκεκριμένου ατόμου, τα οποία θυματοποιούνται και αποτελούν πεδίο κριτικής και σχολιασμού με αποτέλεσμα το ίδιο το κοινό που τις περισσότερες φορές τους ανέδειξε να είναι αυτό που τους οδηγεί στη γκιλοτίνα του σχολιασμού και της ενοχοποίησης. Καριέρες ανθρώπων παρατηρείται να γκρεμίζονται σαν πύργος από τραπουλόχαρτα με μια απλή ανάρτηση και ένα απλό share από πλήθος ατόμων.
Το cancel culture αποτελεί την περίτρανη απόδειξη της δύναμης που μπορεί να διαθέτει και έχει το δικαίωμα να ασκήσει από τον καναπέ του σπιτιού του ο κάθε άνθρωπος μπροστά σε οτιδήποτε τον θίγει, τον προσβάλει και βρίσκεται ενάντια στις ελευθερίες των ανθρώπων.
Ωστόσο, η κουλτούρα ακύρωσης μπορεί να αποτελέσει και ένα επικίνδυνο εργαλείο στα χέρια ανθρώπων που ίσως να αποτελούν απλά φερέφωνα ιδεών και να μην αναζητούν πηγή των γεγονότων και για εμπεριστατωμένες και αληθής πληροφορίες. Τα fake news/ψευδείς ειδήσεις είναι ένα όλο και πιο συχνό φαινόμενο και μια «τάση» η οποία παρατηρείται όλο και συχνότερα στις μέρες μας και που σε αντιδιαστολή με τα social media καθιστούν ακόμα πιο δύσκολη και δυσεύρετη την πραγματική αλήθεια των γεγονότων. Πολλές φορές, λοιπόν, είναι εύκολο κανείς να παρασυρθεί από τις απόψεις των μαζών χωρίς να θέτει σε λειτουργία τη δική του προσωπική κριτική ικανότητα και χωρίς να αναζητά την αλήθεια πίσω από βαρύγδουπες δηλώσεις και τα μακροσκελή post στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Καλώς ή κακώς, όμως, ο δρόμος της κουλτούρας ακύρωσης δεν έχει γυρισμό και συχνά ενοχοποιούνται και στοχοποιούνται άτομα τα οποία ίσως να μην είχαν καμία απολύτως εμπλοκή ή να παρερμηνεύτηκαν εσκεμμένα ή μη τα λεγόμενά τους.
Παρά το γεγονός λοιπόν, ότι η κουλτούρα ακύρωσης μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό και ενδιαφέρον όπλο στα χέρια των απλών πολιτών και ένα βασικό εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης, ταυτόχρονα μπορεί να ελλοχεύουν αρκετοί κίνδυνοι όταν δεν υπάρχει η σωστή ενημέρωση πάνω σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, με αποτέλεσμα να στοχοποιούνται προσωπικότητες και να καταστρέφονται οι ζωές και οι καριέρες πολλών ατόμων χωρίς εισιτήριο επιστροφής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Why we can’t stop fighting about cancel culture, vox.com, διαθέσιμο εδώ
- What is cancel culture? Everything to know about the toxic online trend, nypost.com, διαθέσιμο εδώ