Της Γεωργίας Αλεξοπούλου,
Ο Καρλ Μαρξ γεννήθηκε στις 5 Μαΐου 1818 στη Τριέρη, πόλη της Γερμανίας που βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Μοζέλλα. Γονείς του Καρλ ήταν ο Χέρσελ Μάρξ και η Ενριέτα Πρέσμπουργκ. Ο Χέρσελ ήταν γόνος οικογενείας ραβίνων και επαγγελόταν δικηγόρος. Η μητέρα του, Ενριέτα, ήταν ολλανδοεβραϊκής καταγωγής και προερχόταν από γενιά λογίων. Ο Μαρξ στο σύνολο είχε άλλα έξι αδέρφια, δύο εκ των οποίων πέθαναν σε νεαρή ηλικία από φυματίωση, μια ασθένεια που ήταν κληρονομική για την οικογένεια. Από την ίδια ασθένεια πέθαναν αργότερα και δύο αδελφές του Καρόλου. Δύο χρόνια πριν από τη γέννηση του Μαρξ, ο πατέρας του πήρε την απόφαση να βαπτιστεί χριστιανός, λαμβάνοντας το όνομα Χάινριχ. Την απόφασή του αυτή στήριξαν ιδιαίτερα τα παιδιά του και έτσι το 1824 ακολούθησαν το παράδειγμα του πατέρα τους και βαπτίστηκαν χριστιανοί σε αντίθεση με τη μητέρα τους, η οποία παρέμεινε πιστή στην ιουδαϊκή θρησκεία. Ένα χρόνο αργότερα και ύστερα από τον θάνατο των γονιών της, η Ενριέτα αποφάσισε να βαπτιστεί και εκείνη χριστιανή.
Ο Καρλ φοίτησε πέντε χρόνια στο γυμνάσιο Ιησουιτών στο Τρίερ και ήταν άριστος μαθητής. Στα γυμνασιακά του χρόνια συνέγραψε δύο διατριβές, οι οποίες αφορούσαν την ιστορία και τη θρησκεία. Το 1835 αποφοιτά με αρκετά καλούς βαθμούς και εγγράφεται στη Νομική Σχολή της Βόννης. Στην απόφασή του να επιλέξει το πανεπιστήμιο της Βόννης και όχι του Βερολίνου συνέβαλε και η γνωριμία του με τη Τζένη φον Βεστφάλεν, κόρη του Λουντβιχ φον Βαστφάλεν, ενός βασιλικού συμβούλου και φίλου του πατέρα του αλλά και κολλητή της αδερφής του Σοφίας, την οποία είχε ερωτευτεί. Έτσι, λοιπόν, παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του, επέλεξε τη σχολή της Βόννης με σκοπό να βρίσκεται κοντά στην όμορφη Τζένη.
Το πρώτο έτος στο Πανεπιστήμιο προκάλεσε αναταραχή στη ζωή του Μαρξ. Από τη μία ο έρωτάς του για τη Τζένη, από την άλλη η ξέφρενη φοιτητική ζωή επέφεραν μεγάλες συμφορές στην οικογένειά του. Ό,τι χρήματα λάμβανε από τους γονείς του, ο ίδιος τα ξόδευε σε γλέντια και εξόδους. Μάλιστα είναι γνωστό πως είχε συλληφθεί αρκετές φορές για μέθη και διατάραξη κοινής ησυχίας μαζί με τον τότε αχώριστο φίλο του Ένγκελς. Αποκορύφωμα όμως του έτους αυτού δεν ήταν άλλο από τον κρυφό –για τους γονείς του– αρραβώνα με την Τζένη.
Στη συνέχεια, μετά από όλα όσα είχαν προηγηθεί το προηγούμενο έτος, ο πατέρας του τον αναγκάζει να αλλάξει πανεπιστήμιο. Έτσι, ο Μαρξ μεταφέρεται στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Εκεί εισχωρεί σιγά σιγά στο κύκλο της γερμανικής διανόησης εκδηλώνοντας έντονα το ενδιαφέρον προς τη φιλοσοφία και ειδικότερα ως προς τον Χέγκελ. Ο ίδιος εντάχθηκε και στους νεόυς Χεγκελιανούς, μια ομάδα που απαρτιζόταν από φοιτητές και καθηγητές, οι οποίοι υποστήριζαν την Χεγκελιανή ιδεολογία. Αρχηγός της ομάδας ήταν ο Μπρούνο Μπάουτερ.
Και ενώ ο ίδιος φαινόταν πως έβρισκε σιγά σιγά τα πατήματά του, ένα μοιραίο γεγονός ήταν αρκετό για να αναταράξει τις ισορροπίες στη ζωή του. Το 1838 χάνει τον πατέρα του. Ο θάνατος του ανθρώπου που τόσο πολύ θαύμαζε τον βυθίζει στο πένθος και τη μελαγχολία. Σταματά πλέον να ασχολείται με τις σπουδές του και στρέφεται ολότελα στο κόσμο της φιλοσοφίας. Παρόλα αυτά καταφέρνει να ολοκληρώσει τις σπουδές του και να πάρει πτυχίο. Ο τίτλος της διατριβής του ήταν «Περί της διαφοράς της περί φύσεως φιλοσοφίας του Δημόκριτου και του Επίκουρου» και αφορούσε τη σύγκριση των ατομικών θεωριών του Δημόκριτου και του Επίκουρου.
Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του ξεκίνησε την αναζήτηση εργασίας. Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα για μια θέση υφηγητή στο πανεπιστήμιο, καταφεύγει στην πρόταση δύο φίλων, οι οποίοι τον είχαν καλέσει να εργαστεί ως δημοσιογράφος στην «Εφημερίδα του Ρήνου». Παρά την απογοήτευση των φίλων ως προς την συμπεριφορά του και την αδράνειά του, ο ίδιος καταφέρνει να γίνει διευθυντής της εφημερίδας.
Το 1843 εκδίδει στο Παρίσι τα «Γερμανογαλλικά χρονικά», την «Εισαγωγή στη κριτική της φιλοσοφίας του δικαίου του Χέγκελ» και το «Δοκίμιο κριτικής της Πολιτικής Οικονομίας». Στη συνέχεια εργάστηκε μαζί με τον Προυντόν και τον Μπακούνιν στην εφημερίδα «Εμπρός». Το 1845, έχοντας μελετήσει τη κατάσταση των εργατών στην Αγγλία συγγράφει αργότερα με το φίλο του τον Ένγκελς το έργο «Η γερμανική ιδεολογία».
Μετά από τόσες μελέτες, έργα, συλλήψεις και κατηγορίες, το 1872 αποφάσισε να αποσυρθεί και να αφιερωθεί αποκλειστικά στη συγγραφή του «Κεφαλαίου» και τη γυναίκα που τόσο πολύ αγαπούσε. Οι δυσκολίες, όμως, δεν σταματούν εκεί. Πέντε χρόνια αργότερα καλείται να αντιμετωπίσει το χειρότερό του εφιάλτη, το θάνατο της γυναίκας του. Όπως μαθαίνουμε αργότερα από τον Ένγκελς, ο θάνατος της Τζένης σκότωσε κάθε κίνητρο ζωής για τον Μαρξ. Λίγα χρόνια αργότερα, απογοητευμένος από τη ζωή και δίχως καμία αναγνώριση πεθαίνει στις 14 Μαρτίου 1883 στο Λονδίνο. Τάφηκε ως άπατρις.
Μπορεί ο Καρλ Μαρξ να μην έζησε μέχρι την αναγνώριση του αλλά έως και σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς οικονομολόγους, επαναστάτης σοσιαλιστής και θεμελιωτής του κουμμουνισμού. Σκοπός της πολιτικής του ήταν η εγκαθίδρυση μιας ειρηνικής, αταξικής κοινωνίας χωρίς κράτος, όπου η δικαιοσύνη θα πραγματώνεται με την εφαρμογή της απλής αρχής «από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του» και αγωνιζόταν γι’ αυτή έως και το θάνατό του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Καρλ Μαρξ, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
- Καρλ Μαρξ, Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- Καρλ Μαρξ, Edon, διαθέσιμο εδώ
