Της Ειρήνης Λάττα,
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ή αλλιώς Σαρακοστή, δηλώνει την πιο σημαντική περίοδο για τον Χριστιανισμό, καθώς προετοιμάζει τον Χριστιανό για τη Μεγάλη Εβδομάδα και για τη μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας, το Πάσχα. Ίσως πολλοί τη γνωρίζουμε από την κυρά Σαρακοστή, με την οποία τη συμβολίζουμε. Η κυρά Σαρακοστή παρουσιάζεται με εφτά πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της σαρακοστής, και χωρίς στόμα, για να δείξει τη νηστεία που τηρείται όλες αυτές τις μέρες. Την αυστηρή νηστεία, που ξεκινάει την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει την Κυριακή του Πάσχα, κατά την οποία όποιος Χριστιανός το επιθυμεί, μπορεί να απέχει από την κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών προϊόντων, ή και ελαιόλαδου, κάτι που προτιμάται από μία μικρότερη μερίδα ανθρώπων. Φυσικά αποτελεί επιλογή και απόφαση του κάθε ανθρώπου για το αν θα νηστέψει και τι θα νηστέψει, σε συνεννόηση με τον πνευματικό του ή κάποιον άλλο ιερέα.
Πριν ξεκινήσει η νηστεία, προηγείται της Καθαράς Δευτέρας εκείνη η Κυριακή, κατά την οποία σε όλους τους ναούς, τελείται ο εσπερινός της Συγχωρήσεως, (συγγνώμης), όπου και ο κάθε πιστός ζητάει συγγνώμη από όποιον στεναχώρησε, αλλά και συγχωρεί όποιον αντίστοιχα τον πλήγωσε, κάνοντας το πρώτο μεγάλο βήμα για την απελευθέρωση της ψυχής του. Ωστόσο, η νηστεία δεν αποτελεί κάποια μορφή δίαιτας, ούτε πρέπει να γίνεται καταναγκαστικά, προξενώντας αισθήματα θυμού και νευρικότητα στον άνθρωπο που την τηρεί. Τότε, έχει αντίθετα αποτελέσματα και αυξάνει τον εγωισμό του, όπως και πολλές πράξεις σε βάρος των υπόλοιπων ανθρώπων, που ενδεχομένως θα είχαν αποφευχθεί εάν δεν επέλεγε να νηστέψει. Γι’ αυτό και η νηστεία αποτελεί αγώνα. Αφενός απέναντι στο φαγητό, το οποίο πολλές φορές καταναλώνουμε χωρίς να έχουμε ανάγκη και χωρίς καν να το εκτιμούμε, και αφετέρου απέναντι στα πνευματικά μας πάθη, τα οποία καλώς ή κακώς μπορεί να είναι πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε.
Ο εγωισμός μας για παράδειγμα, για τον οποίο έχουμε μιλήσει ξανά, και είναι στενά συνδεδεμένος με τις ανασφάλειές μας, με τη ζήλια μας, με τη θυματοποίησή μας, και την αίσθηση πως αποτελούμε επίκεντρο κάθε κατάστασης, και πως όλοι και όλα είναι εναντίον μας. Εκείνος που αντικατοπτρίζει την άλλη πλευρά του εαυτού μας, που όμως δε μας αντιπροσωπεύει, που όμως δεν είναι εμείς. Εκείνος που μας ωθεί στο κουτσομπολιό, στο να σχολιάζουμε κάθε κατάσταση για να νιώσουμε ανώτεροι, στην αναζήτηση επαίνων και αναγνώρισης για καθετί που κάνουμε, και στην ανιδιοτέλεια που δεν έχουμε σε κάθε μας σχέση, με κάθε πρόσωπο που συναναστρεφόμαστε. Στο να δίνουμε και να περιμένουμε να πάρουμε. Στην υπερανάλυση και στις πολλές, χωρίς λόγο σκέψεις. Στον φόβο. Απέναντι, τόσο σε κάτι καινούριο, όσο και σε κάτι γνώριμο.
Ναι, όλα αυτά απορρέουν από τον εγωισμό. Και δε λέω πως δε θέλεις να τα αλλάξεις. Λέω όμως πως αξίζει να προσπαθείς. Πάντα λίγο ακόμη. Πάντα από την αρχή. Σου αξίζει να είσαι ελεύθερος. Χωρίς ενοχές. Χωρίς να παγιδεύεσαι. Και η νηστεία, μπορεί να το κάνει ακόμα πιο εύκολο, από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Γιατί σου δείχνει ποια είναι τα σημαντικά. Και όχι εκείνα, στα οποία έχεις συνηθίσει να δίνεις χρόνο και αξία. Από το φαγητό που μπορείς πολύ εύκολα να καταναλώνεις μέχρι να νιώσεις κορεσμό και να εκλάβεις μια φαινομενική πληρότητα, μέχρι και τη συμπεριφορά σου και τις σχέσεις σου με τους ανθρώπους, στις οποίες μπορείς πολύ εύκολα να υπερβάλλεις, να φερθείς εγωιστικά και να είσαι σκληρός, άδικος και να περιμένεις κάποιο αντάλλαγμα.
Όπως και σύμφωνα με την Ορθόδοξη Πίστη, η αγάπη του Χριστού χαρακτηρίζεται ανιδιοτελής, γιατί δε ζήτησε, ούτε ανάγκασε κανέναν να πιστέψει σε αυτόν, αλλά έδωσε ταπεινά και απλόχερα πνοή στον κάθε άνθρωπο, για να ζήσει τη ζωή του όπως εκείνος αγαπά, με τη δυνατότητα ακόμα και να τον απορρίψει. Με τη νηστεία της Σαρακοστής, ο κάθε χριστιανός τα θυμάται και τα αναγνωρίζει όλα αυτά και μέσω της ταπείνωσης, της συνειδητοποίησης των σημαντικών και της αξίας της ζωής, στο οποίο αρωγός είναι η νηστεία, φθάνει στο Άγιο Πάσχα πλήρης, έχοντας πάρει μια μεγάλη γεύση απ’ το πώς μπορεί να είναι η ζωή του, εάν αφήσει έξω από αυτήν όλα όσα δεν έχουν αληθινή σημασία. Σίγουρα η νηστεία αποτελεί πρόκληση για κάθε άνθρωπο και ταυτόχρονα μεγάλη ευκαιρία. Για να απελευθερωθεί ακόμα περισσότερο ψυχικά και για να κατανοήσει το βαθύτερο νόημα της θρησκευτικής πίστης, πως μετά από κάθε Σταύρωση πάντα έρχεται η Ανάσταση!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Μεγάλη Τεσσαρακοστή, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
