Του Τάσου Γρηγοριάδη,
624: Εκτυλίσσεται η Μάχη του Badr, στην οποία επικρατούν οι Μουσουλμανικές δυνάμεις του Μωάμεθ. Δύο, μόλις, έτη μετά την “Hijra” —μετανάστευση του Μωάμεθ στην Μεδίνα—, η νεοϊδρυθείσα Μουσουλμανική θρησκευτική κοινότητα (“Ummah”) έκανε τα πρώτα της επεκτατικά βήματα. Διωκόμενοι από την Μέκκα, οι πιστοί του Προφήτη Μωάμεθ, ήθελαν να εκδικηθούν τους Κουραϊσίτες (ηγεμόνες της Μέκκας), που τους εξανάγκασαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους (λόγω προσκόλλησης στον Μωάμεθ). Κάποια ημέρα, ο Μωάμεθ έλαβε αναφορές για ένα πλούσιο καραβάνι, αποτελούμενο από τις παρατημένες περιουσίες της “Ummah”, στην Μέκκα. Άμεσα, συγκεντρώθηκαν 313 μαχητές, ενώ μεταξύ τους παραβρέθηκαν οι μετέπειτα χαλίφες: Αμπού Μπάκρ, Ούμαρ και φυσικά ο Αλί ιμπν-Αμπού-Τάλιμπ. Καταφθάνοντας κοντά στο χωριό Badr, ο Μωάμεθ διέταξε όλα τα εγγύτατα πηγάδια —εκτός ενός— να γεμίσουν με άμμο. Παράλληλα, οι δυνάμεις του κατασκήνωσαν στο μοναδικό λειτουργικό πηγάδι, αναγκάζοντας τους υπέρτερους αριθμητικά Κουραϊσίτες (περίπου 900-1000) να επιτεθούν. Τελικά, ως είθισται πριν την μάχη, οι δύο αντιμαχόμενοι απέστειλαν τους 3 καλύτερους πολεμιστές τους να μονομαχήσουν. Ακολούθως, ξεκίνησε η γενικευμένη σύγκρουση, στην οποία θριάμβευσε ο Αλί και οι υπόλοιποι Μουσουλμάνοι μαχόμενοι. Αναφέρεται πως η “Ummah” έχασε λιγότερους από 20 άντρες, ενώ 70 Κουραϊσίτες σκοτώθηκαν και άλλοι τόσοι αιχμαλωτίστηκαν. Καταληκτικά, η μάχη αυτή αποτέλεσε εκ των πρώτων αξιοσημείωτων νικών ενός Μουσουλμανικού στρατού, καθορίζοντας την εξέλιξη των μετέπειτα ισχυρότατων Ισλαμικών Χαλιφάτων και του Ισλάμ γενικότερα.
1781: Ο Sir William Herschel ανακαλύπτει τον πλανήτη που σήμερα αποκαλούμε «Ουρανό». Ο ίδιος αν και διαβιούσε στην Αγγλία, ήταν Γερμανικής καταγωγής. Επιπρόσθετα, αρχικά ήταν συνθέτης, μέχρις ότου το πάθος του για την αστρονομία του άλλαξε την ζωή. Ξεκίνησε, με περίσσια αφοσίωση, να «ερευνά» τα ουράνια με χειροποίητα τηλεσκόπια που κατασκεύαζε. Τυχαία, στις 13 Μαρτίου του 1781, παρατήρησε ένα αχνό ουράνιο σώμα και θεώρησε πως πρόκειται για κομήτη. Ωστόσο, εντός ολίγου αντιλήφθηκε ότι είχε αναγνωρίσει τον πρώτο νέο πλανήτη μετά τα αρχαία χρόνια και κατόπιν χρίστηκε ιππότης από τον Βρετανό μονάρχη. Αργότερα έγινε γνωστό πως επιστήμονες είχαν ήδη εντοπίσει τον πλανήτη (από το 1690), νομίζοντας ότι πρόκειται για αστέρι. Μετέπειτα, ο Herschel πρότεινε το όνομα “Georgium Sidus” («Αστέρι του Γεωργίου») για το ουράνιο σώμα, προς τιμήν του βασιλέα της Μεγάλης Βρετανίας, Γεωργίου Γ’. Εντούτοις, οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι επιστήμονες προτίμησαν το όνομα «Ουρανός», που πηγάζει και αυτό —όπως τα ονόματα των άλλων πλανητών— από την Ελληνική Μυθολογία. Τούτο το όνομα, τελικά, επικράτησε, αναφερόμενο στον πρωτογενή θεό, υιό και σύζυγο της Γαίας και παππού του Δία. Κατά τα άλλα, ο «Ουρανός» αποτελεί έναν «αέριο γίγαντα» και συνεπώς δεν αποτελείται πρώτιστα από στερεά ύλη, αλλά αντιθέτως από υδρογόνο, ήλιο και μεθάνιο. Εν τέλει, αργότερα παρατηρήθηκε ότι ο πλανήτης χρειάζεται 84 γήινα έτη για μία (κάθετη) περιστροφή, ενώ ακόμη πως διαθέτει δακτύλιο και συνολικά 27 δορυφόρους.
1884: Σουδανικές μουσουλμανικές φυλές πολιορκούν το Βρετανό-Αιγυπτιακό Χαρτούμ, την σημερινή πρωτεύουσα του Σουδάν. Η Αίγυπτος, της οποίας η ηγεσία είχε αδράξει μεγάλο μέρος του Σουδάν, ήδη από το 1882 ελεγχόταν από την Μεγάλη Βρετανία. Ωστόσο, το 1891 ξεκίνησε μια λαϊκή εξέγερση στο κατεχόμενο Σουδάν, η οποία υποκινούνταν από τον θρησκευτικό ηγούμενο του Σουφικού τάγματος «Σαμανίγια», Μουχάμαντ Αχμάντ. Ο ίδιος είχε φροντίσει να αυτοανακηρυχθεί «Μαχντί» (Μεσσίας-Λυτρωτής), ώστε να συγκεντρώσει ακολούθους που θα ανταποκρίνονταν αλόγιστα στις προσταγές-καλέσματα του. Μετά τις επανειλημμένες νίκες των επαναστατών, η πιεζόμενη Βρετανική-Αιγυπτιακή εξουσία αναγκάστηκε να κηρύξει την εκκένωση αμάχων και στρατεύσιμων από το Σουδάν. Στην περιοχή εστάλη ο στρατιωτικός, και πρώην κυβερνήτης, Τσάρλς Γκόρντον, για να επιβλέψει την ομαλή διεξαγωγή της τακτικής υποχωρήσεως. Παρά τις σαφείς οδηγίες, ο Γκόρντον αποφάσισε πως θα ήταν ορθότερο να οργανωθούν οι αμυντικές υποδομές του Χαρτούμ, παρά να υπάρξει εκκένωση. Ο Βρετανός στρατηγός εισήγαγε φιλολαϊκά μέτρα στην πόλη και απολάμβανε ευρεία τοπική στήριξη, εντούτοις ζητούσε συνεχώς στρατιωτική συνδρομή από την μητρόπολη, που, όμως, την αρνούνταν. Η πολιορκία της πόλης κράτησε 10 μήνες, ενώ οι ασταμάτητες εκκλήσεις του Γκόρντον εγίναν αποδεκτές όταν, ήδη, ήταν πολύ αργά. Περίπου 50.000 επαναστάτες εισήχθησαν στην πόλη από ένα κενό στα οχυρωματικά έργα και μετέπειτα έσπειραν γενικευμένο όλεθρο. Εν κατακλείδι, οι 7.000 αμυνόμενοι σφαγιάστηκαν αδιακρίτως —μαζί τους και ο Γκόρντον—, όπως και χιλιάδες πολίτες του Χαρτούμ, που κατελήφθη από τις μουσουλμανικές δυνάμεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Battle of Badr, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- The Battle of Badr, Al-Islam.org, διαθέσιμο εδώ
- Battle of Badr, New World Encyclopedia, διαθέσιμο εδώ
- William Herschel discovers Uranus, History.com, διαθέσιμο εδώ
- 240 Years Ago: Astronomer William Herschel Identifies Uranus as the Seventh Planet, NASA, διαθέσιμο εδώ
- Uranus discovered by accident 241 years ago today, Earth Sky, διαθέσιμο εδώ
- Siege of Khartoum, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Mahdist War: Siege of Khartoum, Thought Co., διαθέσιμο εδώ
