Της Μυρτώς Κατσούλη,
Το πολίτευμα της Ελλάδας, η άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας και των οργάνων της και κάθε επιμέρους άλλη κρατική λειτουργία βασίζονται στο Σύνταγμα και τις διατάξεις του. Είναι ο ρυθμιστής της κάθε πολιτικής συμπεριφοράς, κομματικής σύνθεσης και ανταπόκρισης, αλλά και η κύρια πηγή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων οποιασδήποτε πολιτικής δύναμης. Η Βουλή είναι το άμεσο και συλλογικό όργανο του κράτους της αντιπροσωπευτικής μας δημοκρατίας και ο ρόλος των μελών της, δηλαδή των βουλευτών, είναι καίριος για την ορθή και αδιάβλητη λειτουργία της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας που κατέχουν.
Οι όροι βουλευτής και αντιπρόσωπος του λαού είναι σχεδόν ταυτόσημοι, αφού οι βουλευτές των υπαρχόντων κομμάτων που εκλέγονται νόμιμα και παραδεκτά, ώστε να αποτελέσουν μέρη του ελληνικού κοινοβουλίου, φέρουν το βάρος της λαϊκής αντιπροσώπευσης. Μέσω της άσκησης του βουλευτικού αξιώματος ο λαός εκφράζει τη γνώμη του, νομοθετεί και λαμβάνει σοβαρές αποφάσεις, που αφορούν, εν γένει, εθνικές και υπερεθνικές ρυθμίσεις. Μάλιστα, η πληθώρα κομμάτων, που συγκροτούν το ελληνικό κοινοβούλιο, δημιουργεί ένα καθεστώς πλουραλισμού, ο οποίος εξυπηρετεί και τη βασική αρχή της δημοκρατίας, αλλά και περιλαμβάνει μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης, και, άρα, υπάρχει μεγαλύτερη πολυφωνία και αντικειμενικότητα στις διαβουλεύσεις και τις αποφάσεις.
Πέραν, όμως, των αδιαμφισβήτητων υποχρεώσεων και καθηκόντων που περιβάλλουν το βουλευτικό λειτούργημα, τα πρόσωπα αυτά απολαμβάνουν και διαφόρων ειδών δικαιώματα, τα οποία πηγάζουν από το ίδιο το Σύνταγμα. Ένα εξ αυτών είναι και το δικαίωμα παραίτησης από το αξίωμα, το οποίο δικαίωμα κατοχυρώνεται στο άρθρο 60 του Συντάγματος. Φυσικά, το δικαίωμα παραίτησης διαφέρει από το δικαίωμα έκπτωσης, το οποίο αφορά την αυτοδίκαιη αποστέρηση του βουλευτικού αξιώματος λόγω έλλειψης ή απώλειας μίας από τις προϋποθέσεις για το παραδεκτό της εκλογής ενός βουλευτή ή για λόγους παράβασης και υπέρβασης καθηκόντων. Η παραίτηση λαμβάνει χώρα οικειοθελώς από όποιον βουλευτή επιθυμεί να παύσει την παραμονή του σε κάποιο κόμμα με γραπτή αιτιολογημένη δήλωση προς τον αρχηγό της Βουλής και δεν ανακαλείται.
Βέβαια, υπάρχουν και περιπτώσεις, όπου πολλοί βουλευτές παραιτούνται όχι από το αξίωμά τους, αλλά επιλέγουν να ανεξαρτητοποιηθούν από κάποιον κομματικό κλοιό, επιλέγοντας να διάγουν από τη στιγμή της παραίτησής τους ανεξάρτητο βουλευτικό βίο. Όπως συνέβη πρόσφατα με την παραίτηση της κυρίας Αγγελικής Αδαμοπούλου, πρώην βουλευτίνας της ΜέΡΑ25, η οποία παρέθεσε τη δυσαρέσκειά της τόσο ενώπιον του ίδιου του κόμματος όσο και του αρχηγού του, του Γιάνη Βαρουφάκη. Η ίδια εξέφρασε τη δική της συμβολή και δράση, τις αρχές που τη διέπουν σαν άνθρωπο και σαν πολιτικό όργανο, αλλά και πρότεινε τρόπους θεραπείας των κακώς κειμένων που εντόπισε, τα οποία και την εξώθησαν από το εν λόγω κόμμα.
Δεν ήταν υβριστική, αλλά ούτε και κατηγορητική απέναντι στη ΜέΡΑ25, ωστόσο, άφησε το στίγμα της, προβάλλοντας τις διαφωνίες της και προτάσσοντας μια ευχή να ξαναβρεί το κόμμα τις αδιάβλητες αρχές που πρέπει να το περιβάλουν. Ωστόσο, το φαινόμενο παραίτησης βουλευτών δεν είναι νέο ούτε και εξωπραγματικό, όπως, άλλωστε, υποδεικνύουν και διάφορα στατιστικά δεδομένα. Από τις 16 Ιανουαρίου μέχρι και τις 12 Μαρτίου έχουν παραιτηθεί συνολικά 33 βουλευτές.
Σε κάθε περίπτωση, ο Έλληνας βουλευτής οφείλει να ασκεί αδιάβλητα το λειτούργημά του, να αντιπροσωπεύει επάξια το Έθνος και να διέπεται από καθεστώς, το οποίο χαρακτηρίζεται από πλέγμα αρχών και εγγυήσεων, που διαμορφώθηκαν ιστορικά και περιέχονται στο κείμενο του ελληνικού Συντάγματος. Ωστόσο, όπως καθίσταται κάθε βουλευτής αρμόδιος να επιτελεί τα καθήκοντά του, άλλο τόσο χρέος αναλαμβάνουν τόσο οι αρχηγοί-συντονιστές-εκπρόσωποι κάθε κόμματος όσο και η ίδια η κυβέρνηση, η οποία με τη σειρά της έχει καίρια υποχρέωση να διασφαλίζει τη δημοκρατική έκβαση κάθε πολιτικής διαδικασίας. Εξάλλου, όλες οι λειτουργίες του πολιτεύματος εξαρτώνται από αυτήν ακριβώς την εξουσία, η οποία καλείται να ανταποκρίνεται και να συμβαδίζει με το εκάστοτε ποιόν και πρόσταγμα της κοινωνίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Άρθρο 60 του Συντάγματος, hellenicparliament.gr, διαθέσιμο εδώ
- Παραίτηση βουλευτών-Πίνακας, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πότε προδίδει ο βουλευτής την ψήφο του πολίτη, Μιχάλης Ιωαννίδης, syntagmawatch.gr, διαθέσιμο εδώ
- Συνταγματικό Δίκαιο, Κώστας Γ. Μαυριάς, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα 2002.
- Αγγελική Αδαμοπούλου: Τι λέει στην επιστολή ανεξαρτητοποίησής της από το ΜέΡΑ25, Χρήστος Μπόκας, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
