Του Βασίλη Βασιλάκη,
Όποιος ακούει το όνομα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς, μπασκετικός ή μη, Παναθηναϊκός ή μη, δύο πράγματα του έρχονται στον μυαλό: Πρώτον οι τίτλοι και δεύτερον η κυριαρχία. Σήμερα, 9 Μαρτίου, ο γνωστός στα μέρη μας «Ζοτς» κλείνει τα 62 χρόνια του χρόνια.
Γεννημένος στο Τσατσάκ της πρώην Γιουγκοσλαβίας, σύγχρονης Σερβία, ο Ομπράντοβιτς ανακάλυψε από πολύ μικρή ηλικία ότι το μπάσκετ είναι το αγαπημένο του άθλημα, μεταξύ αυτών που διδασκόταν στο σχολείο. Στα 12 ξεκίνησε στην παιδική ομάδα της KK Μπόρατς, με την οποία έγινε επαγγελματίας παίκτης, στα 20, αγωνιζόμενος ως πλέι μέικερ. Σε συνέντευξή του, θυμάται όταν ο πατέρας του τού αγόρασε το πρώτο του ποδήλατο, για να πηγαίνει στην προπόνηση, καθώς το προπονητικό κέντρο ήταν μακριά από το σπίτι του.
Το 1986, παίρνει μεταγραφή στην Παρτιζάν Βελιγραδίου, σε ηλικία 26 ετών. Έπειτα κατέκτησε 1 πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας και 1 Κύπελλο Κόρατς (3η ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση της FIBA). Με την εθνικη ομάδα της χώρας του κατέκτησε το Μουντομπάσκετ του 1990. Αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την ενεργό δράση, σε ηλικία 31 ετών, καθώς καταδικάστηκε σε ενός έτους φυλάκιση, εξαιτίας ενός ατυχήματος με το αυτοκίνητό του (που κόστισε τη ζωή σε έναν πεζό). Μετά την αποφυλάκισή του, ο Obradovic επέστρεψε στα παρκέ, αυτή τη φορά ως προπονητής της Partizan, μετά από παρότρυνση των ιθυνόντων της να κρεμάσει τα παπούτσια του, εν αναμονή και του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Εκεί ενημέρωσε τον τότε προπονητή του (και μετέπειτα αντίπαλό του στον Ολυμπιακό) στην εθνική Γιουγκοσλαβίας, Ντούσαν Ίβκοβιτς, πως πήρε την απόφαση να γίνει προπονητής και αυτός τον προέτρεψε να ακολουθήσει αυτή την πορεία.
Ίσως, όμως, αυτό να αποτέλεσε ευκαιρία να ξεδιπλώσει το μεγάλο του ταλέντο στην προπονητική. Όπως έχει πει και ο ίδιος, όταν ήταν ακόμα παίκτης, ήξερε κατά βάθος πως είχε τις ικανότητες για να επιλέξει το μονοπάτι αυτό. Από τον πρώτο του χρόνο, κιόλας, κατέκτησε το πρωτάθλημα, το κύπελλο Γιουγκοσλαβίας και την Ευρωλίγκα —η πρώτη από τις εννιά. Ύστερα από μια στείρα χρονιά με την Partizan παίρνει μεταγραφή στην ιταλική Joventut (1993), όπου κατακτά τη 2η του Ευρωλίγκα. Από εκεί θα πάει στη Ρεάλ Μαδρίτης (1994), όπου θα κατακτήσει, στην πρώτη του χρονιά, την Ευρωλίγκα. Στα 3 χρόνια δεν κατάφερε να κατακτήσει το πρωτάθλημα, αλλά πήγε στο Final Four 2 φορές συνεχόμενα. Τον τελευταίο χρόνο κατέκτησε το Saporta Cup και το καλοκαίρι του ‘97 αποχώρησε για την Benetton Treviso, όπου ξανακέρδισε το Saporta Cup, το 1999.
Το 1999, οι αδελφοί Θανάσης και Παύλος Γιαννακόπουλος ήθελαν να ηγηθεί της ομάδας ένας προπονητής με εμπειρία, για να μετατρέψει τον Παναθηναϊκό σε κορυφαία ομάδα της Ευρώπης. Έτσι και έγινε. Επί Ομπράντοβιτς ο Παναθηναϊκός, εκτός από ότι συνέτριψε τον Ολυμπιακό εντός συνόρων, με 11 Πρωταθλήματα και 7 κύπελλα Ελλάδας, παράλληλα δημιούργησε μια δυναστεία που κέρδισε 5 Ευρωλίγκες, από το 2000 έως το 2011, και ανέδειξε τον σύλλογο σε μπασκετική υπερδύναμη της Γηραιάς Ηπείρου. Ανέδειξε σπουδαίους καλαθοσφαιριστές, όπως ο Δημήτρης Διαμαντίδης, ο Dejan Bodiroga, o Αντώνης Φώτσης κ.ά. Στον ΠΑΟ αγαπήθηκε όπως κανένας άλλος προπονητής και το όνομα του έχει γίνει συνώνυμο επιτυχιών και σύνθημα για την κερκίδα.
Το 2012, αποχωρεί και το 2013 αναλαμβάνει τη Φενερμπαχτσέ, μια ομάδα με αρκετά χρήματα, αλλά χωρίς καλούπι και εμπειρίες. Εκεί κατέκτησε την 9η του Ευρωλίγκα, το 2017, και τη μοναδική του συλλόγου. Παράλληλα κατέκτησε 4 Πρωταθλήματα και 3 Κύπελλα Τουρκίας, έως το 2020, οπότε και ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει για ένα χρόνο από τους πάγκους. Το καλοκαίρι του 2021 επέστρεψε στην πρώτη του ομάδα που τον πίστεψε σαν προπονητή, την Παρτιζάν, έπειτα από 28 χρόνια, και επιθυμεί να την επαναφέρει σε τροχιά επιτυχιών. Με την Παρτιζάν βρίσκεται στην 1η θέση του πρωταθλήματος και 2η στον 1ο όμιλο της Αδριατικής Λίγκας.
Δεν ξέρουμε αν σε όλη αυτή την πορεία έπαιξε κάποιο ρόλο η τύχη του (μιας και το δεύτερο του παρατσούκλι είναι Γκαστόνε, από τον τυχερό ξάδελφο του Ντόναλντ Ντακ), αλλά δεν κερδίζεις τόσα τρόπαια όσα εκείνος αν δεν έχεις, έστω, κάποιο ταλέντο. Ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς είναι αδιαμφισβήτητα ο κορυφαίος προπονητής στη Γηραιά Ήπειρο και ανήκει στο Πάνθεον του Ευρωπαϊκού, αλλά και του Παγκόσμιου, Μπάσκετ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “Legendary story behind Zeljko Obradovic and the start of his coaching career”, Basket News, διαθέσιμο εδώ
- Ζέλικο Ομπράντοβιτς, Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- «Ο πεντάστερος και ο… Γκαστόνε», Gazzetta, διαθέσιμο εδώ
- Το ντοκιμαντέρ της Euroleague για τον Ομπράντοβιτς, Sports DNA on Youtube, διαθέσιμο εδώ