Του Τάσου Γρηγοριάδη,
1957: Ολοκληρώνεται η αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη χερσόνησο του Σινά και ανοίγει ξανά η Διώρυγα του Σουέζ. Η φιλόδοξη Διώρυγα δημιουργήθηκε το 1869 από Γάλλους ειδήμονες. Διευκόλυνε σε εξαιρετικό βαθμό το παγκόσμιο εμπόριο, καθώς τα πλεούμενα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας δεν αναγκάζονται να πραγματοποιήσουν τον χρονοβόρο-επικίνδυνο περίπλου της Αφρικανικής ηπείρου. Η νευραλγική κατασκευή προσέλκυσε τους Ευρωπαίους (Βρετανούς-Γάλλους), που πρακτικά διαχειρίζονταν αυτοβούλως τη Διώρυγα, από το 1869 έως το 1956. Εντούτοις, κατά τη δεκαετία του ’50, επήλθαν ριζικές αλλαγές στην τυπική κάτοχο της Διώρυγας, την Αίγυπτο. Η —εξ Ευρώπης— επιβληθείσα μοναρχία είχε καταλυθεί από τον στρατό και στον απόηχο ποικίλων ανακατατάξεων την προεδρία ανέλαβε ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ. Στο πλαίσιο των μεγαλεπήβολων μεταρρυθμίσεων που εισήγαγε, θεώρησε πως συνέφερε τη χώρα η κρατικοποίηση της Διώρυγας. Η πράξη αυτή εξόργισε τους Αγγλογάλλους, που σε συνεργασία με το Ισραήλ, επιτέθηκαν το φθινόπωρο του 1956 στην Αίγυπτο. Οι Ισραηλινοί απέσπασαν τη Λωρίδα της Γάζας και το Σινά, ενώ οι Ευρωπαίοι τη Διώρυγα του Σουέζ. Αναπάντεχα, μετά από πιέσεις του ΟΗΕ, τον Δεκέμβριο οι Ευρωπαίοι αποχώρησαν και τον Μάρτιο τους ακολούθησαν οι Ισραηλινοί. Παράλληλα, είχε εκκινήσει «αγώνας δρόμου» για τον καθαρισμό της Διώρυγας από τα αποσυντιθέμενα κουφάρια πλοίων (λόγω του πολέμου), ώστε να επιτραπεί ξανά η διέλευση. Καταληκτικά, τα κατεκτημένα εδάφη επεστράφησαν στην Αίγυπτο, η οποία κατάφερε να υλοποιήσει το πλάνο εθνικοποίησης της πολύτιμης Διώρυγας.
1965: Καταφθάνουν στο Βιετνάμ οι πρώτες αμερικανικές δυνάμεις, για να συνδράμουν στον πόλεμο με τους Βιετκόνγκ. Ο πόλεμος του Βιετνάμ θα έμενε στην ιστορία ως μια εξαιρετικά βάναυση, αιματηρή και ταπεινωτική —για τις Η.Π.Α.— σύρραξη. Η πεισματική προσπάθεια του κομμουνιστικού Βορείου Βιετνάμ του Χο Τσι Μινχ να αποσπάσει το Νότιο Βιετνάμ από την Γαλλική σφαίρα επιρροής, θα επέφερε εκτεταμένη σύγκρουση. Οι Η.Π.Α. εντάχθηκαν στην σύρραξη, αρχικά, εμμέσως και σταδιακά πιο έμπρακτα. Προσπαθούσαν να αποτρέψουν τη δημιουργία ενός ακόμη ενιαίου κομμουνιστικού κράτους στην Ινδοκίνα, που θα αποτελούσε υποχείριο της Σοβιετικής Ένωσης. Αντιθέτως, επιζητούσαν μια φιλο-δυτική χώρα, με κομβική θέση στον Ινδοειρηνικό, στο «μαλακό υπογάστριο» της Μαοϊκής Κίνας. Κάπως έτσι, ο Πρόεδρος Λύντον Τζόνσον αποφάσισε να αποσταλούν 3.500 πεζοναύτες της 9ης εκστρατευτικής ταξιαρχίας στο Νότιο Βιετνάμ. Οι δυνάμεις υπό τον Frederick J. Karch αποφασίστηκε να κάνουν απόβαση στην ακτή “Red Beach 2”, βορειοδυτικά της πόλης Da Nang. Αξίζει να σημειωθεί πως έγιναν πολυάριθμες εκκλήσεις από διάφορους αξιωματούχους, η έλευση των Αμερικανών να είναι όσο το δυνατόν διακριτική. Αντ’ αυτού, τους υποδέχθηκαν, μεταξύ άλλων, ποικίλοι αξιωματικοί και ο δήμαρχος της πόλης με συνοδεία παιδιών, που φόρεσαν στεφάνια λουλουδιών στους πεζοναύτες. Εν κατακλείδι, αυτές οι περιχαρείς πρακτικές σύντομα «έδωσαν σκυτάλη» στη φρίκη του πολέμου, που θα κρατούσε από το 1955 έως το 1975, και θα αποσπούσε πάνω από 3 εκατ. ανθρώπινες ζωές σε όλη την Ινδοκίνα.
1980: Διεξάγεται το πρώτο επίσημο φεστιβάλ ροκ μουσικής της Σοβιετικής Ένωσης, στην Τιφλίδα της ΣΣΔ Γεωργίας. Παρά την εξάπλωση του μουσικού ρεύματος στη Δύση και ακόμη —μέχρι κάποιο βαθμό— στα κράτη-δορυφόρους της ΕΣΣΔ, η τελευταία αρνούνταν να αποδεχτεί την πραγματικότητα. Η ροκ μουσική είχε αναμενόμενα παρεισφρήσει στις «Σοβιετικές Δημοκρατίες» και οι εκφραστές της —κυρίως νέοι— δεν αποθαρρύνονταν από τη λογοκρισία σε βάρος της. Τα αντίμετρα κατά αυτής της «Δυτικής επιρροής», περιλάμβαναν την απαγόρευση της χρήσης των λέξεων «Ροκ» και «Ροκ μπάντα» και την αντικατάστασή τους με τους όρους: “Beat Music” και «Φωνητικό Μουσικό Σύνολο». Ουσιαστικά, το μουσικό ρεύμα υπόκειτο σε κυβερνητικό έλεγχο και οι πιο ριζοσπάστες καλλιτέχνες δούλευαν εξ αναγκασμού υπογείως. Τα άλμπουμ των έκνομων συγκροτημάτων ηχογραφούνταν σε «πειρατικές» κασέτες και διανέμονταν εμπιστευτικά από χέρι σε χέρι. Εντούτοις, το 1980, μια χαραμάδα ελπίδας άνοιξε για τους λάτρεις της ροκ στην ΕΣΣΔ. Με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας την ίδια χρονιά, έλαβε χώρα το φεστιβάλ ροκ της Τιφλίδας, στις 3-16 Μαρτίου. Αν και προσκαλέστηκαν πολλά συγκροτήματα από όλη τη χώρα, αποκλείστηκαν —είτε φυσικά είτε από τα βραβεία— κάποια άλλα, πιο επικριτικά προς το καθεστώς. Τυπικά, το γεγονός αυτό νομιμοποίησε —εντός ορίων— τη ροκ μουσική στη Σοβιετική Ένωση. Εν αντιθέσει, άλλοι εξέλαβαν το φεστιβάλ ως μια ενέργεια φαινομενικού εκμοντερνισμού και προσπάθεια κατευνασμού-απομάκρυνσης της νεολαίας από τον αυτονομισμό-εθνικισμό.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Egypt opens the Suez Canal, History.com, διαθέσιμο εδώ
- Middle East – UNEF I, Peacekeeping UN, διαθέσιμο εδώ
- Suez Canal-History, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Witness U.S. marines land at Da Nang and North Vietnamese troops infiltrate South Vietnam from Laos, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- U.S. Marines land at Da Nang, History.com, διαθέσιμο εδώ
- TWE Remembers: The First U.S. Combat Troops Arrive in Vietnam, Council on Foreign Relations, διαθέσιμο εδώ
- Tbilisi Rock Festival (1980), Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- History of Rock Music in Russia, Russia Info Center, διαθέσιμο εδώ
- History of Rock in Russia, PNP Records, διαθέσιμο εδώ