Της Νάσιας Τριάντη,
Έντονα συζητείται πώς οι εξελίξεις στο έδαφος της Ουκρανίας θα επηρεάσουν όλες τις υπόλοιπες χώρες, με συνέπειες να αγγίζουν τόσο τον οικονομικό όσο και τον κοινωνικοπολιτικό τομέα. Στην περίπτωση της χώρας μας, εκτός από τις οικονομικές επιπτώσεις που έχει η διάρρηξη των σχέσεων με τη Ρωσία, η τρέχουσα πολεμική κατάσταση έχει επαναφέρει στο προσκήνιο μια προηγούμενη και υποτιθέμενη «κόντρα» ανάμεσα στον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια.
Συγκεκριμένα, ενδιαφέρον προκάλεσε η απουσία του Yπουργού από τη διάσκεψη για τη λήψη απόφασης περί αποστολής πολεμοφοδίων στην Ουκρανία. Μάλιστα, λέγεται ότι δεν εκλήθη καν να παραστεί στην εν λόγω συνάντηση, με τις θεωρίες συνομωσίας περί ρήξης του ενιαίου μετώπου απέναντι στην κρίση της Ουκρανίας να επικρατούν. Λογική, ωστόσο, είναι η ενδυνάμωση τέτοιων θεωριών, τη στιγμή που το υπό συζήτηση θέμα αφορά μια πράξη, τα αποτελέσματα της οποίας ενεργούν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των διακρατικών σχέσεων, και ως εκ τούτου υπόκεινται κατ’ αρχήν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εξωτερικών ενός κράτους. Το γεγονός, ακόμη, ότι ο Πρωθυπουργός έσπευσε να διευκρινίσει ότι οι σχέσεις του με τον Υπουργό «είναι αρμονικές», λειτουργεί προς επίρρωση του παραπάνω συλλογισμού. Θα μπορούσε να πει κανείς, επομένως, ότι υπάρχει διάσταση απόψεων επί του θέματος, με αποτέλεσμα την όχι από κοινού λήψη απόφασης. Αν αυτό πράγματι ισχύει και ο Πρωθυπουργός παρακάμπτει ουσιαστικά τον Υπουργό Εξωτερικών για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα με ουσιώδεις συνέπειες στις σχέσεις της χώρας και με τις δύο αντίπαλες παρατάξεις, αλλά και γενικότερα, τότε εγείρεται ανησυχία και ως προς την αποτελεσματική διαχείριση παρόμοιων καταστάσεων που πιθανόν να αφορούν πιο άμεσα τη χώρα μας, ήτοι οι σχέσεις της με τη γειτονική Τουρκία. Αν πάρουμε ως δεδομένο ότι πράγματι δεν υπάρχει συνεργασία, μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο καταστροφικό μπορεί να αποβεί αυτό για τη σωστή διακυβέρνηση της χώρας, αλλά κυρίως για την παρουσία της σε επίπεδο διεθνούς δικαίου.
Ιστορικά, ο διχασμός αποτελεί συστατικό χαρακτηριστικό των ελληνικών κυβερνήσεων και βασική αιτία για ανεπανόρθωτα λάθη που μας στοίχησαν πολύ. Την ίδια εξέλιξη φαίνεται να έχει και τώρα, κατά τη διάρκεια μιας άκρως ταραχώδους περιόδου για την εξωτερική πολιτική της χώρας, με τον Τούρκο γείτονα να προβαίνει διαρκώς σε προκλητικές ενέργειες. Η ενωμένη δράση Πρωθυπουργού και Υπουργού Εξωτερικών στο ζήτημα της Ουκρανίας αποτελεί αδήριτη ανάγκη και θα εξηγήσω γιατί: το ιστορικό παρασκήνιο των σχέσεων Ουκρανίας και Ρωσίας, καθώς και οι διεκδικήσεις της δεύτερης έναντι εδαφών της πρώτης, δε διαφέρει πολύ από αυτό που μοιράζεται η Ελλάδα με την Τουρκία. Δεν παραγνωρίζουμε ότι οι δύο καταστάσεις δεν είναι ταυτόσημες, ωστόσο, έχουν αρκετές ομοιότητες που επιτρέπουν ενδεχομένως στον Τούρκο Πρόεδρο να ακολουθήσει παρόμοια τακτική για τα εδάφη που διεκδικεί ακόμη και να προσαρτήσει. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η κατάσταση που εξελίσσεται αυτήν τη στιγμή στην Ουκρανία θέτει «προηγούμενο». Επομένως, ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται, καθώς και η στάση της χώρας μας απέναντι σε αυτή, μπορεί να είναι καθοριστική για όταν και αν έρθει και η δική μας σειρά. Ανάλογο παράδειγμα αποτελεί και η διαμάχη Κίνας και Ταϊβάν. Πίσω σε εμάς, όμως, είναι εύκολα αντιληπτό ότι ιδίως στο συγκεκριμένο κομμάτι πρέπει να υπάρχει ενιαίο μέτωπο, κοινή αντιμετώπιση.
Όσον αφορά τώρα γενικότερα αυτήν την πολυσυζητημένη «κόντρα» Δένδια – Μητσοτάκη, αυτή εδράζεται κυρίως στη δημοφιλία που φαίνεται να έχει ο Υπουργός Εξωτερικών τόσο εντός των εσωκομματικών κύκλων όσο και εκτός, η οποία τον καθιστά άξιο διάδοχο στην ηγεσία του κόμματος. Μάλιστα, ορισμένοι το τραβούν ένα βήμα παραπέρα, όταν τον αποκαλούν «δελφίνο» του Μητσοτάκη, υπονοώντας ότι όχι μόνο θα τον διαδεχθεί στην ηγεσία του κόμματος, όταν έρθει εκείνη η ώρα, αλλά με το παραμικρό παραστράτημα του νυν Πρωθυπουργού, ο υποψήφιος θα αναλάβει έκτακτα τα ηνία της διακυβέρνησης. Έτσι, αναδύεται ένα ανταγωνιστικό κλίμα, το οποίο δεν ξέρουμε αν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ή αν αποτελεί αντικείμενο εικασιών και συνομωσιολογιών.
Η ίδια, όμως, υποψία αναπτύχθηκε και κατά την επίσκεψη του κ. Δένδια στην Τουρκία και την συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του. Η παρουσία του κατά τη συνάντηση αυτή ήταν επιβλητική και ο λόγος του χειμαρρώδης, ενώ έδωσε απαντήσεις σε όλες τις προκλητικές δηλώσεις που εκτέθηκαν, με αποτέλεσμα την αποθέωσή του από την ελληνική πολιτική σκηνή και την κοινή γνώμη. Τότε, ο Πρωθυπουργός έσπευσε να οικειοποιηθεί τον θρίαμβο, που σημείωσε ο Υπουργός του, λέγοντας πως η συγκεκριμένη εμφάνιση τελούσε υπό τις ακριβείς οδηγίες και τον έλεγχο του ιδίου, μια δήλωση που έπειτα επιβεβαίωσε και ο ίδιος ο κ. Δένδιας. Δεν ήταν λίγοι, ωστόσο, αυτοί που ισχυρίστηκαν πως η επιτυχία, την οποία σημείωσε ο Υπουργός στο τουρκικό έδαφος, ήταν καθαρά προσωπική. Όπως και να έχουν τα πράγματα, ακόμη και η υποψία για μια εξωτερική πολιτική «δύο ταχυτήτων» μπορεί να έχει τις ίδιες επιπτώσεις με αυτές που θα είχε, αν αυτό πράγματι συνέβαινε. Ιδίως στον διεθνή χώρο, η εικόνα διχασμού ανάμεσα στον «εκπρόσωπο» της ελληνικής πολιτικής στο εξωτερικό και τον επικεφαλής της χώρας υποδηλώνει αδυναμία και δίνει την εντύπωση της εύκολης χειραγώγησης προς αλλότρια συμφέροντα μέσω της μεθόδου «διαίρει και βασίλευε».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Μητσοτάκης “φεύγει”, ο Δένδιας “έρχεται”: Αρλούμπες και όνειρα μέσω Τσαβούσογλου…, Γιώργος Καρελιάς, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ο “ψυχρός πόλεμος” Μαξίμου – Δένδια με φόντο την Ουκρανία, Βικύ Σαμαρά, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
