Της Μυρτώς Κατσούλη,
Από πού να το πιάσεις για τα όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα και τι να πρωτοσχολιάσεις, τι να πρωτοπείς. Πόσο μικρά είναι πλέον και φαίνονται τα εθνικά προβλήματα μπροστά στο υπερεθνικό κόλαφος. Είναι σαν μια μεγάλη υπερδύναμη να πτύει κατά της ανθρωπότητας και να την αφήνει έρμαιο στο έλεος των καιρών, των ορατών-αόρατων εχθρών και της παραδοσιακής ανημποριάς του απλού μέσου ανθρώπου. Μία ανικανότητα άνευ άλλου τινός του πολίτη να συνδράμει με κάποιον τρόπο – πέρα από τον δικτατορικό δημόσιο διάλογο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – στην απαλλαγή του κόσμου από τα συνεχώς βαρύνοντα κακώς κείμενα.
Ήδη η κοινή γνώμη βάλλεται από την επικίνδυνη προπαγάνδα που ασκούν τα ειδησεογραφικά συστημικά κανάλια, τα οποία πάσχουν σε βαθμό κακουργήματος από έλλειψη εντιμότητας, διαφάνειας και αμεροληψίας. Έχουν καταστεί έκδηλα φερέφωνα της πολιτικής, αίροντας και προσβάλλοντας την αρχή της ανεξαρτησίας, που πρέπει να τα διέπει. Εκπέμπουν έμμεσα κατευθυντήρια μηνύματα, προβάλλουν ακώλυτα επίπλαστα και παραποιημένα ντοκουμέντα, παίρνουν θέση, τρομοκρατούν και καταδικάζουν ενίοτε παραδεκτές επιστημονικές γνώμες στον βωμό της αστείρευτης εξουσιαστικής επιταγής. Και δια του λόγου το ασφαλές, δημοσιογράφος-παρουσιάστρια της κρατικής τηλεόρασης ήταν προκλητικά ντυμένη στα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας (κίτρινο-μπλε). Μια κίνηση που ενδεχομένως και να υπεδείκνυε τη στήριξη της Ελλάδας στον ουκρανικό λαό, αφού – προς τα έξω τουλάχιστον – στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της κρατικής τηλεόρασης σε ώρα αιχμής προβάλλεται θεωρητικά η εν γένει εθνική άποψη για παντός είδους ζητήματα της επικαιρότητας, κάτι που, φυσικά, δεν είναι καθόλου απόλυτο.
Γίνεται, πάντως, σε κάθε περίπτωση αισθητή μια, αν όχι προτίμηση, σίγουρα προτιμοποίηση και υπερπροβολή διαφόρων καταστάσεων. Ήδη η πανδημία βρίσκεται σε δεύτερη και σε τρίτη μοίρα, το κίνημα για τα εμβόλια πάλαι ποτέ λησμονημένο. Στη Γαλλία από 14 Μαρτίου καταργούνται τα πιστοποιητικά, ενώ και η Ελλάδα καλείται πλέον να αποδεχτεί ότι η συνέχεια μιας τέτοιας δυσάρεστης για όλους κατάστασης είναι μάλλον ατελέσφορη. Εξάλλου, το καθεστώς των «ανεμβολίαστων» και ο ρατσισμός που γεννήθηκε γύρω από τον αστικό μύθο της «μιασματικής» αυτής συμπεριφοράς, που πλέον καταρρίπτεται, επηρεάζει μόνο την παραμονή σε εσωτερικούς κλειστούς χώρους, κάτι που λειτουργούσε εκβιαστικά σε καιρό που δεν επέτρεπε να κάθεται κάποιος έξω.
Αλλά η εστίαση και η είσοδος σε κλειστούς χώρους πραγματικά είναι το ελάχιστο που μπορεί να επηρεάσει τον μέσο Έλληνα πολίτη, καθώς ο περίγυρος έχει πιο σοβαρά προβλήματα να ασχοληθεί και να λύσει, ειδικά σε περιόδους που βασικά αγαθά, και όχι πολυτελείας, εκλείπουν, όπως η βενζίνη, που έχει κοστολογηθεί πέραν του δέοντος εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, όπως τα οπωροκηπευτικά προϊόντα που ακρίβυναν, η τιμή του ρεύματος που πολλαπλασιάστηκε και τελεί σε σχέση δυσαναλογίας με τον κατώτατο, ακόμα και τον μέσο, μισθό. Σε ποιο εστιατόριο, λοιπόν, καφέ ή μπαρ να κάτσει και να ευχαριστηθεί, να διασκεδάσει και να ξεχαστεί ο μέσος Έλληνας πολίτης, έχοντας να διαχειριστεί τα διάφορα οικονομικά και επιβαρυντικά (αδι)έξοδα;
Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι μια χώρα πανταχού εξαρτημένη και εξαρτώμενη και δε μπορεί παρά να υπακούει στις διάφορες «εκκλήσεις» των καιρών. Αμφισβητείται η εκάστοτε πολιτική ηγεσία, όχι απαραίτητα ως προς την ιδεολογική της ταυτότητα – εξάλλου αυτό είναι απλώς ένα επιφανειακό κέλυφος – αλλά ως προς την αποτελεσματικότητα, τη συνέπεια λόγων και έργων και το όραμα για το γενικό εθνικό καλό. Για το κατά πόσο ισορροπούνται τα κρατικά και τα υπερκρατικά συμφέροντα με τα λαϊκά αιτήματα, χωρίς να αγνοούνται ετσιθελικά, διότι, άλλωστε, η φύση του πολιτεύματος της δημοκρατίας πηγάζει ακριβώς από τη λαϊκή κυριαρχία και την ισχύ της κοινής γνώμης στις συλλογικές αποφάσεις, που ναι μεν αντιπροσωπεύεται από τη Βουλή και τα αρμόδια όργανα, από την άλλη δε, υπάρχει δυσπιστία στον θεσμό, η οποία δε θεραπεύεται στα μάτια του λαού, ακόμα και με την τετράχρονη εναλλαγή της ηγεσίας.
Μία τέτοια διαπίστωση έγινε αισθητή από τον Γιάννη Ιωαννίδη, καθηγητή Παθολογίας, έρευνας και πολιτικής υγείας και στατιστικής στο πανεπιστήμιο του Stanford, ο οποίος σε ανοιχτή επιστολή του καταδίκασε όχι μόνο τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως τον βασικό εκπρόσωπο του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας και του λαού, αλλά και γενικότερα τη διαφθορά του χώρου της πολιτικής και, συγκεκριμένα, το λειτούργημα του Έλληνα πρωθυπουργού. Ο ίδιος ο Ιωαννίδης έχει τοποθετηθεί, επίσης, και για το θέμα της πανδημίας, των εμβολίων και των πιστοποιητικών, εκθέτοντας τεκμηριωμένα την επιστημονική του άποψη ως προς τα πραγματικά ιατρικά και πολιτικά κίνητρα.
Τι, λοιπόν, πλέον ενδιαφέρει και τι μπορούμε να αντλήσουμε ως συμπέρασμα; Θα ήταν ίσως και αχρείαστο να καταλήξουμε σε κάποια διατυπωμένη διαπίστωση, αφού η σωτηρία που ψάχνουμε πηγάζει από την ίδια μας τη συνείδηση. Η λύση δεν είναι ούτε να κλείσουμε την τηλεόραση ούτε να σταματήσουμε να πιστεύουμε την είδηση, σαν αυτοτελές και αντικειμενικό γεγονός. Μπορούμε, όμως, να ενημερωνόμαστε καλύτερα, να ψηφίζουμε πιο εμπεριστατωμένα και να αποφεύγουμε τη μαζοποίηση και τις εκκλήσεις των καιρών. Η όποια επιθυμητή αλλαγή ξεκινά από την προσωπική αναπροσαρμογή, την ευθύτητα απέναντι στις περιστάσεις και την ορθολογική και ανεπηρέαστη άσκηση κριτικής, μέχρι εκεί που φτάνει η συνείδηση του καθενός. Η πίστη μόνο δεν είναι αρκετή ούτε και η απλή ελπίδα για βελτίωση, αν εμείς οι ίδιοι δεν αναλάβουμε τα ηνία της προσωπικής μας συμβολής στο τσίρκο του παραλόγου, το οποίο καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε καθημερινά. Γιατί η συλλογική ευθύνη δημιουργείται από την ορθώς καμωμένη ατομική.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η λογοκρισία της προπαγάνδας, Πάσχος Μανδραβέλης, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η προφητική επιστολή κατά Μητσοτάκη από τον καθηγητή του Stanford Γιάννη Ιωαννίδη, διαθέσιμο εδώ