Της Κατερίνας Κωνσταντοπούλου,
Σε έναν κόσμο γεμάτο μίζερους και βιαστικούς θηρευτές του χρήματος και του χρόνου, που ενδιαφέρονται μόνο για την άνεση και τα συμφέροντά τους, παραδόξως δεν έχει επέλθει ακόμα η σήψη και το τέλμα. Ακόμη, υπάρχει μία παλλόμενη δύναμη που αναδύεται από τις στάχτες, μία λανθάνουσα ελπίδα, μία παράτολμη -ίσως και φαινομενικά παράλογη- αισιοδοξία· οι νέοι.
Στα μάτια των νέων η ζωή μοιάζει λιγότερο αδυσώπητη και απηνής. Και ακόμα κι αν τους δείξει το σκληρό της πρόσωπο νωρίς, δεν θα καταφέρει τόσο εύκολα να τους σβήσει τον έρωτά τους για αυτή. Είναι σαν να επιμένουν να ερωτεύονται κάθε μέρα κάποιον που άλλοτε τους πληγώνει και άλλοτε τους αγκαλιάζει. Ο ψυχικός κάματος ηττάται από την ελπίδα και την άσβεστη επιθυμία για ζωή, ταξίδια, έρωτα, όνειρα. Η νεότητα είναι η ηλικία του ανθρώπου, στην οποία βρίσκεται πιο κοντά στον αληθινό προορισμό του: τη δημιουργία. Η όρεξη, το σφρίγος, η ενεργητικότητα και η φιλοπεριέργεια των νέων τούς οδηγούν σε ασίγαστη δίψα για τέχνη, μάθηση, απόκτηση εμπειριών.
«Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι», προέτρεψε ο Ελύτης τους νέους. Γιατί, καλώς ή κακώς, οι νέοι πρέπει να αγωνιστούν για να χτίσουν τον κόσμο που ποθεί η αμόλυντη ψυχή τους. Πρέπει να θεραπεύσουν τη σήψη που έχει επεκταθεί σχεδόν σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής, πρέπει να χτίσουν τον κόσμο από τα θεμέλιά του. Έτσι, καταφέρονται με επαναστατική ορμή εναντίον της καθεστηκυίας τάξης των πραγμάτων, αδυνατώντας να αντέξουν την αδικία και, κυρίως, την ανοχή της αδικίας. Βέβαια, πολλές φορές παρασυρόμενοι από τα ιδανικά τους, φτάνουν στην άγονη αμφισβήτηση και λαμβάνουν αψήφιστα κάποιο ρίσκο. Παρόλα αυτά, η πρόθεσή τους είναι μία: να σταθούν πιο άξιοι φυλακές της ανθρωπιάς από τις προηγούμενες γενιές.
Κι αν αργότερα γινόμαστε νοσταλγοί της νεότητάς μας είναι γιατί συνήθως έχουμε χάσει ανεπιστρεπτί την άδολη νεανική ψυχή, την πηγαία αγάπη για εκείνη τη ζωή που έχουμε πλάσει στα σχέδια και τα όνειρά μας και έχουμε αφήσει τη ζοφερή πλευρά της καθημερινότητας να διαβρώσει την ψυχή μας. Έτσι, ακόμα κι αν βρισκόμασταν στις ίδιες καταστάσεις και συνθήκες με όταν ήμασταν νέοι, πιθανότατα δεν θα καταφέρναμε να αναβιώσουμε τη νεότητά μας.
Είτε θέλουμε να το αποδεχτούμε είτε όχι, οι νέοι είναι οι κλειδούχοι του μέλλοντος. Και όσο πιο άξιοι είναι οι κλειδούχοι, τόσο πιο ευοίωνο διαγράφεται το μέλλον. Για αυτό, είναι ανάγκη οι νέοι να διαθέτουν στη φαρέτρα τους όπλα, αλλά όπλα ανθρώπινα και ακίνδυνα, άσφαιρα: ευγενή ιδανικά, θάρρος, δημοκρατικές συνειδήσεις, φιλαλληλία, αίσθημα του δικαίου. Όπλα που αντί να σκοτώνουν, προστατεύουν τον αδύναμο. Οικογένεια, φίλοι, παιδαγωγοί οφείλουν να συνεισφέρουν, ώστε όσο ακόμα είναι εύπλαστη η ανθρώπινη ψυχή, δηλαδή στα πρώτα χρόνια της ζωής, να σμιλευτούν άνθρωποι με ηθικό έρμα και υψηλούς στόχους, άνθρωποι ερωτευμένοι με την ελευθερία, την ειρήνη και την ανθρωπιά. Άνθρωποι που μπορούν να αποδείξουν ότι είχε δίκιο ο Ελύτης όταν έγραφε: «Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας!»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ, ΠΑΙΔΕΙΑ Ή ΥΠΝΟΠΑΙΔΕΙΑ; , ΙΚΑΡΟΣ, ΑΘΗΝΑ, 1976