Του Στέργιου Κούλη,
Το τελευταίο διάστημα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την απειλή ενός πολέμου δύο μεγάλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Ας δούμε τι κρύβεται πίσω από αυτήν τη διαμάχη. Η Ουκρανία αποτελούσε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας πριν γίνει σοβιετική δημοκρατία, κερδίζοντας την ανεξαρτησία της. Αυτό το όνειρο, όμως, κατέρρευσε το 1991, με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Το 2014, ο Ουκρανός Πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς απέρριψε τη συμφωνία σύνδεσης της Ουκρανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που οδήγησε στην απομάκρυνσή του. Τότε, στην ανατολική Ουκρανία ξεκίνησε μία αυτονομιστική εξέγερση, έχοντας την πλήρη υποστήριξη της Ρωσίας, δημιουργώντας έκτοτε ένα πολεμικό κλίμα. Το 2015, επισυνάφθηκε μια συμφωνία ειρήνης με διαμεσολαβητές τη Γαλλία και τη Γερμανία, η οποία βοήθησε να σταματήσουν μάχες ευρείας εμβέλειας. Ωστόσο, οι προσπάθειες διακανονισμού στον χώρο της πολιτικής, προκειμένου να σταματήσουν οι κόντρες, απέτυχαν. Το 2021, είχαμε μία έξαρση παραβιάσεων της συμφωνίας του 2015, με τη Ρωσία να συγκεντρώνει στρατό κοντά στην Ουκρανία, προξενώντας ένα νέο πολεμικό κλίμα. Τον Απρίλιο, όμως, οι εντάσεις μειώθηκαν, με τη Ρωσία να έχει αποσύρει τα στρατεύματα. Από τις αρχές του 2022, η ένταση έχει αυξηθεί, με τη Ρωσία να έχει περικυκλώσει την Ουκρανία με 175.000 στρατιώτες, κάνοντας πολλοί λόγο για μια ρωσική εισβολή. Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι η Ουκρανία δεν σέβεται τη Συμφωνία του 2015 και κατηγορεί τις Η.Π.Α. και το ΝΑΤΟ για παροχή οπλικού εξοπλισμού στην Ουκρανία.
Ένας πόλεμος τέτοιας εμβέλειας επηρεάζει πολλά πράγματα πέρα από τις ζωές των κατοίκων των δύο χωρών, και ένα από αυτά είναι και η αγορά των κρυπτονομισμάτων. Η απειλή μίας ρωσικής εισβολής έχει ρίξει πολύ την αγορά των κρυπτονομισμάτων — το Bitcoin μόνο έπεσε πάνω από 7%, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πτώση που είχε ποτέ, ενώ η ανταλλαγή πυρών στην ανατολική Ουκρανία έκανε πολλούς επενδυτές να αποχωρήσουν από επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία. Είναι γνωστό άλλωστε πως, σε περιόδους απειλής και φόβου, οι επενδυτές προτιμούν να τοποθετούν τα χρήματά τους σε πιο ασφαλή περιουσιακά στοιχεία, όπως ο χρυσός. Πράγματι, την περίοδο αυτήν των γεωπολιτικών αναταράξεων, ο χρυσός ανέβηκε σε ποσοστό πάνω από το 1%, φθάνοντας στην υψηλότερη αξία των 1902$. Μάλιστα, για το Bitcoin, ο αναλυτής αγοράς στην Oanda, Έντουαρντ Μόγια, προβλέπει ότι μια εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να ρίξει το Bitcoin 10-15% σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
Βέβαια, ο Ndigma, επικεφαλής της Amun, υποστήριξε πως αν υποχωρήσει ο ρωσικός στρατός από τα σύνορα της ανατολικής Ουκρανίας, το Bitcoin μπορεί να ανέβει αρκετά. Από την άλλη, επεσήμανε ότι τα γεωπολιτικά θέματα ενδέχεται να κάνουν τις Κεντρικές Τράπεζες να συσφίξουν τη νομισματική τους πολιτική, πράγμα που σημαίνει μία μεγάλη αύξηση των επιτοκίων, ειδικά από πλευράς της Fed (Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα), η οποία έχει ήδη μία τέτοια σκληρή πολιτική που ενδέχεται να την σκληρύνει περισσότερο, γεγονός το οποίο θα έρθει να ρίξει κι άλλο τα κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, η όξυνση των εντάσεων στην ανατολική Ευρώπη και ο υψηλός πληθωρισμός καθιστούν αναγκαία μία τέτοια πολιτική. Ο Yuya Hasegawa, αναλυτής κρυπτονομισμάτων στην bitbank, τόνισε ότι τα επιτόκια από την Fed θα αυξηθούν μέχρι 50 ποσοστιαίες μονάδες, κάτι το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα ξεφύγει. Καλό είναι να υιοθετηθεί μία μέση λύση, ώστε και να υπάρξει μία ρύθμιση του πληθωρισμού και να μην καταρρεύσει το Bitcoin με επιπτώσεις σε πολλούς επενδυτές και οι παρεμβάσεις των Κεντρικών Τραπεζών να μην είναι τόσο επιθετικές. Ο Μόγια, βέβαια, υποστηρίζει πως η σύσφιξη πολιτικών της Fed θα οδηγήσει σε μείωση της έκθεσης των επενδυτών στο Bitcoin.
Ο πληθωρισμός και η θεσμική υιοθέτηση κάποιων μέτρων ανέβασαν τα κρυπτονομίσματα στη διάρκεια της πανδημίας. Όμως, τώρα η αγορά έχει πέσει πολύ, με τα κρυπτονομίσματα να έχουν πέσει πάνω από το 33%, με συνολική αξία 1,9 τρις δολάρια, με τα 180 δις διλάρια από αυτά να σβήνονται λόγω των εντάσεων στην ανατολική Ουκρανία, ενώ στην ίδια δυσάρεστη θέση βρίσκονται και οι ψηφιακές μετοχές. Δύο άλλα κρυπτονομίσματα που υπέστησαν ζημία είναι το Solona και το Ethereum, με το Solona να καταγράφει τις μεγαλύτερες απώλειες της τάξεως του 13% και την τιμή του να έχει καταρρεύσει κοντά στα 93$, και το Ethereum στο 24%. Δύο ανταγωνιστικά κρυπτονομίσματα με μεγάλη πτώση, πόσω μάλλον για το Ethereum.
Ο συνιδρυτής του blockchain Ethereum υποστήριξε πώς πολλοί επενδυτές καλωσόρισαν τη μείωση των τιμών στο συγκεκριμένο κρυπτονόμισμα. Οι επενδυτές των κρυπτονομισμάτων δέχτηκαν πολύ θετικά μία bear market αγορά, επειδή, όταν οι τιμές των κρυπτονομισμάτων αυξάνονται, αυτόματα πολλοί επενδυτές είναι ευτυχισμένοι λόγω προσέλκυσης κέρδους. Το 2018 ήταν ευνοϊκή χρονιά για τα κρυπτονομίσματα, και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που επένδυσαν πολύ μεγάλα ποσά και έγιναν εκατομμυριούχοι, οπότε λόγω της καλής εμπειρίας των επενδυτών του 2018, πολλοί είδαν θετικά την bear market αγορά.
Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία και την Ουκρανία, θα λέγαμε ότι η Ουκρανία είναι μία αρκετά δυνατή χώρα στην αγορά κρυπτονομισμάτων, αφού στην παγκόσμια κατάταξη της Chainanalysis έρχεται στην 4η θέση των ανερχόμενων κρυπτο-οικονομιών. Μία αποκλιμάκωση των σχέσεών της με τη Ρωσία τής δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει την κατανάλωση πυρηνικής ενέργειας για να φτιάξει ένα κέντρο εξόρυξης κρυπτονομισμάτων. Πρόκειται για μια επένδυση που αγγίζει 700 εκατ. δολάρια που θα δώσει στην ουκρανική βιομηχανία πυρηνικής ενέργειας ευκαιρίες ανάπτυξης. Η Ρωσία, από την άλλη, επωφελήθηκε από την απόφαση της Κίνας να απαγορεύσει τα κρυπτονομίσματα, κάνοντας τους επενδυτές να αναζητήσουν άλλες χώρες, όπως η Ρωσία. Ενώ υπήρχε σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης Πούτιν και Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας σχετικά με την απαγόρευση των κρυπτονομισμάτων, τελικά αποφάσισαν να τα χρησιμοποιούν ως μέσο συναλλαγών. Μάλιστα, βάσει του Κέντρου Εναλλακτικών Χρηματοοικονομικών του Cambridge, η Ρωσία έχει το μεγαλύτερο κέντρο εξόρυξης κρυπτονομισμάτων στον κόσμο. Αυτό της δίνει μεγάλες ευκαιρίες αξιοποίησης στην αγορά κρυπτονομισμάτων. Για να επιτευχθούν, όμως, όλα αυτά, πρέπει να υπάρξει πρώτα εκεχειρία — άλλωστε, οι πόλεμοι δεν ωφελούν κανέναν.
