Της Μαρίας Κελεπούρη,
Με φόντο το αθηναϊκό αστικό τοπίο και τη σκληρή πραγματικότητά του, μια παρέα νέων ενηλίκων παλεύει να σταθεί επάξια απέναντι στους γρήγορους ρυθμούς που επιβάλλει η πρωτεύουσα, στις απαιτήσεις μιας χρησιμοθηρικής αγοράς και στην ασφάλεια που αυτή δεν τους εξασφαλίζει. Ένα σύγχρονο μυθιστόρημα που σκιαγραφεί την αλήθεια των τελευταίων δεκαετιών, έχοντας ως πρωταγωνιστές του καθημερινές φιγούρες που μάχονται να επιβιώσουν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Πέφτουν σε παγίδες, απογοητεύονται, αντιδρούν και, τελικά, τιμωρούνται από την κοινωνία την οποία οι ίδιοι δημιούργησαν. Στο Ανεπαρκείς καθώς και ράθυμοι, που κυκλοφορεί από τις Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή, ο Θοδωρής Καρανικόλας παρουσιάζει με αμεσότητα τις αγωνίες και τις σκέψεις κάθε ανθρώπου που βουτά στο χάος αυτού του κοινωνικού συστήματος.
Ο Θοδωρής Καρανικόλας έχει στο βιογραφικό του μια συλλογή διηγημάτων και δύο μυθιστορήματα, με ένα εκ των οποίων να αποτελεί την αρχή της παρούσας ιστορίας. Όντας λάτρης της φωτογραφίας αλλά και της μουσικής, διανθίζει τους διαλόγους με άλλες καλλιτεχνικές όψεις και την παραστατικότητα που αυτές δημιουργούν.
Εκτεθειμένοι σε μια κοινωνία που λειτουργεί με γνώμονα την εκμετάλλευση, οι ήρωες αυτού του βιβλίου αντιπροσωπεύουν κοινούς ανθρώπους που, ανάμεσα στο πλήθος, αναζητούν με απεγνωσμένα βλέμματα αυτό που θα έπρεπε να τους προσφέρεται χωρίς να εξαντλούνται στο κυνήγι του. Στην αρχή, είναι τα θύματα μιας ματαιόδοξης νοοτροπίας, ενώ στη συνέχεια γίνονται οι θύτες των προσποιητά ευυπόληπτων πολιτών, που τυγχάνει να έχουν μια περιουσία που δεν ανταποκρίνεται στη φαινομενικά νόμιμη δράση τους. Αυτομάτως, οι άνθρωποι κατατάσσονται σε διαφορετικές κατηγορίες και αυτός ο διαχωρισμός κατασταλάζει στο υποσυνείδητο και υποδαυλίζει την οργή.
Οργή που ψάχνει μια διέξοδο να απελευθερωθεί, νομίζοντας πως έτσι θα δικαιωθεί. Όμως, η μία πράξη φέρνει την επόμενη και ο αδικημένος καταλήγει να εμφανίζεται στον μικρό του κύκλο και στην κοινή γνώμη ως επικίνδυνος τρομοκράτης. Ο τρόμος που νιώθει κανείς απέναντι στο οικονομικό και κοινωνικό σύστημα αντιστρέφεται και προβάλλεται διά μέσου εκείνων που στην πραγματικότητα υπήρξαν τα θύματά του. Οι αγανακτισμένοι ενήλικες του βιβλίου, που προσπαθούν να φανούν αντάξιοι του τίτλου τους, καταφεύγουν σε «υπόγειες» ενέργειες, βάζοντας στόχο το πρόσωπο που τους αδίκησε ή τους εκμεταλλεύτηκε, για να απολαύσουν τη στιγμιαία ικανοποίηση της δικαίωσης.
Πρόκειται για μια προσπάθεια να αποδώσουν δικαιοσύνη, κάτω από τους άνισους όρους που η ίδια η κοινωνία έχει θέσει, η οποία συνεχίζει να υποσκάπτει τις αξίες με κάθε μέσο. Εφόσον, όμως, γίνουν οι υποκινητές και, ταυτόχρονα, οι αυτουργοί αξιόποινων πράξεων, όσο ηθικής σημασίας κι αν είναι η πρόθεσή τους, θα αντιμετωπιστούν ως εγκέφαλοι και μέλη τρομοκρατικής οργάνωσης. Αν και, εκ πρώτης όψεως, στόχος είναι η τιμωρία του εργοδότη που εκμεταλλεύεται τις ευκολίες του παρακράτους, κατ’ επέκταση μετατρέπεται σε μια προσπάθεια να πληγεί ολόκληρη η νοοτροπία του κεφαλαίου. Μέσα, όμως, σε αυτόν τον λαβύρινθο της παρανομίας, χαμένοι δε θα βγουν οι οικονομικά ισχυροί. Κι αυτό γιατί ο κεντρικός άξονας κάθε ενέργειας είναι το κέρδος.
Ο Θοδωρής Καρανικόλας συνθέτει μια αντιπροσωπευτική εικόνα της σύγχρονης πραγματικότητας την οποία καθορίζουν άτυποι νόμοι. Ένα σύμπλεγμα ωφελιμισμού, αυθαιρεσίας και χειραγώγησης των media. Αυτά είναι τα φαινόμενα της σημερινής εποχής και ο άνθρωπος στο κέντρο τους πασχίζει να ισορροπήσει μεταξύ τους. Όμως, η δύναμη αυτών των δικών του κατασκευασμάτων υπερβαίνει πολλές φορές τα όριά του.
Η ιστορία αυτών των τεσσάρων φίλων δε σκιαγραφεί μόνο την παράλογη δυστοπία του σήμερα, αλλά και τον ψυχολογικό της αντίκτυπο στον τρόπο που το άτομο σκέφτεται και πράττει, ως απόρροια των συνθηκών που ζει. Μήπως είναι καιρός να μιλάμε για λογοτεχνία της αγανάκτησης και της οργής; Διόλου απίθανο, αν σκεφτεί κανείς πως σε αυτήν καθρεφτίζεται κάθε διάσταση της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που αναζητά διαθέσιμα υποκείμενα, τα οποία, όμως, πάντοτε κρίνει ως ανεπαρκή και ράθυμα. Μήπως η ίδια είναι τελικά νωθρή και ανεπαρκής;