Του Δημήτρη Σεργάκη,
Ομολογώ πως δεν πάει αρκετός καιρός από τότε που γνώρισα τον απέραντο κόσμο της Ambient και πειραματικής μουσικής. Το Ambient είναι ένα μουσικό είδος, το οποίο δίνει έμφαση περισσότερο στην τονικότητα και την ατμόσφαιρα, παρά στην παραδοσιακή φόρμα της μουσικής. Συνήθως, είναι ορχηστρική μουσική, που δεν έχει σύνθεση ή δομημένη μελωδία, αλλά χρησιμοποιεί «στρώματα» ήχου και επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Είναι σαν να εκθέτεις τον εαυτό σου σε μια σφαίρα από ήχους, μια ιδέα σχεδόν σαν κολλάζ από συχνότητες και να βρίσκεσαι στο επίκεντρο παρατηρώντας όλα αυτά τα πράγματα που δεν ήξερες ότι μπορεί να κάνει ο ήχος. Σήμερα το συγκεκριμένο είδος μουσικής αποτελείται από διάφορα επιμέρους είδη που διαφοροποιούνται κυρίως βάσει της αισθητικής και των μέσων επιτέλεσης. Εξερευνώντας τον κόσμο αυτόν, ανακάλυψα και τη δουλειά του Γιώργου Κελεσίδη, ενός νεαρού μουσικού, που, μεταξύ άλλων, ασχολείται και με την Dark Ambient, Noise και πειραματική μουσική.
Ο Γιώργος Κελεσίδης έχει καταγωγή από την Κομοτηνή. Σε πολύ μικρή ηλικία ήρθε σε επαφή με την ποντιακή μουσική και με την ποντιακή λύρα αργότερα θα ξεκινήσει τις σπουδές του στο Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής στην Άρτα. Μεγαλώνοντας, μελέτησε μουσική και πειραματίστηκε με περισσότερα έγχορδα όργανα, κυρίως με την ηλεκτρική κιθάρα, λύρα, ταμπουρά, ούτι, αλλά και την ψηφιακή ανταπόκριση αυτών μέσω άλλων οργάνων, όπως FM synthesizers, samplers, loopers, κ.ά. Μεταξύ αυτών ασχολείται και με τη σύνθεση ψηφιακού ήχου. Μέσα από το κανάλι του στο YouTube, μοιράζεται διαφορετικές ιδέες, πειραματισμούς και τζαμαρίσματα με άλλους μουσικούς, με μία μεγάλη μουσική γκάμα. Μπορεί κανείς να βρει covers σε έντεχνα κομμάτια με το project «Συνήχησις», τα πρώτα άλμπουμ που αποτελούν «μουσικά ημερολόγια» από τα πρώτα του βήματα, όπως και αρκετούς αυτοσχεδιασμούς με την ηλεκτρική κιθάρα. Ανάμεσα σε αυτά και το “Melanosphere”, ένα άλμπουμ Dark Ambient μουσικής, το οποίο αποτέλεσε τη μουσική επένδυση στο θεατρικό «Η μέθοδος της Δεσποινίδος Μαργαρίτας». Μπορείτε να ακούσετε το άλμπουμ εδώ.
Η πρώτη του επαφή με την Ambient και Experimental μουσική έγινε το καλοκαίρι του 2017, λίγο πριν την ένταξή του στο τμήμα Λ.Π.Μ, όπου του ζητήθηκε να αναλάβει τη μουσική επένδυση του θεατρικού «Ώσπερ Όναρ» στο Αρχαίο Θέατρο Μαρωνείας, σε συνεργασία με το ΔηΠεΘε Κομοτηνής, έχοντας πλήρη αυτονομία και ελευθερία τόσο στη σύνθεση όσο και στην επιτέλεση. Ξεκίνησε να πειραματίζεται με όσα μέσα είχε διαθέσιμα, και με την ανάγκη να ανακαλύψει μέχρι που μπορεί να φτάσει, ασχολήθηκε με την ηλεκτρονική συνδεσμολογία περισσότερων μέσων για την έξοδο περισσότερων ήχων, το looping, τα modulars και τις μουσικές γλώσσες προγραμματισμού. Από εκεί εμπνεύστηκε μέχρι σήμερα το ambient κομμάτι της μουσικής του, που, στην πορεία, ο πειραματισμός αυτός πέρασε σε πιο θεωρητικό πλαίσιο, προσεγγίζοντας αυτή τη μουσική περισσότερο με βάση τα μαθηματικά και λιγότερο τη δυτική μουσική θεωρία. Μέσα από λάθος εκτιμήσεις πειραματικών τεχνικών προκύπτει και το noise στοιχείο, με τη χρήση θορύβων που κρατήθηκαν ως αισθητική επιλογή του ίδιου, ο οποίος βρίσκει τη μουσική θορύβου «θεραπευτική», υποστηρίζοντας ότι κάποια συναισθήματα μπορούν να εκφραστούν μόνο με θόρυβο. Ο Vomir, ένας καλλιτέχνης της noise μουσικής, περιέγραψε το είδος λέγοντας: «Καμία ιδέα, καμία αλλαγή, καμία εξέλιξη, καμία ψυχαγωγία, καμία μετάνοια».
Με την πρώτη μόλις επαφή κατάλαβε ότι αυτό είναι που τον εκφράζει. Η ελευθερία, η απώλεια φόρμας, η ανάγκη για δημιουργίες νέων φορμών και το γεγονός ότι δεν παραπέμπει στη στερεοτυπική, εύπεπτη και δημοφιλή καλοπέραση τού να σου γίνει έκθεση σε μια μελωδία, η οποία θα σου «κολλήσει». Αυτό το συναίσθημα του καινούριου και του απρόβλεπτου και το πώς μπορεί αυτό να σε εκπλήξει, την εφευρετικότητα των ανθρώπων που έθεσαν τα θεμέλια αυτής της μουσικής και όλη την αμφισβήτηση της υπόστασής της, αν πρόκειται πραγματικά για μουσική ή θόρυβο και πώς μπορείς να αλλάξεις τη γνώμη όσων θέτουν το ερώτημα. Όλα αυτά είναι πράγματα που συνειδητοποίησε ότι του έλειπαν από όλα τα άλλα είδη μουσικής που ασχολήθηκε και ειδικά από την παραδοσιακή, όπου ουσιαστικά κινείται ακριβώς στα ανάποδα μονοπάτια, με πιο στάνταρ φόρμες και πιο μελωδικές έννοιες.
Τον Μάϊο του 2021, ο Γιώργος Κελεσίδης κυκλοφόρησε την πρώτη του επίσημη δισκογραφική δουλειά Dark Ambient πειραματικής μουσικής με τίτλο «Ψυχοθηρία» σε συνεργασία με την Aganda Music Productions. Ο τίτλος αναφέρεται στο κυνήγι της ψυχής που μπορεί να κάνει κάποιος για να βρει τον εαυτό του.
«Εφόσον Ambient μουσική είναι η μουσική περιβάλλοντος και η noise μουσική είναι η μουσική θορύβου, τότε ένα άλμπουμ σαν την “Ψυχοθηρία” είναι μια έμπρακτη πειραματική προσέγγιση στον “Θόρυβο” και τη “Βοή” που διακατέχονται στο ψυχολογικό περιβάλλον κάποιου που προσπαθεί να αδράξει την γκρίζα παλέτα της ψυχοσύνθεσής του».- Γιώργος Κελεσίδης
Περίπου δύο χρόνια πριν, μέσα από σημειώσεις και ιδέες, ξεκίνησε ηχογραφήσεις που έγιναν υπό αϋπνίες και υπερένταση χωρίς να υπάρχει κάποια ουσιαστική δομή ξεκάθαρη για την άρθρωση του υλικού, σκεπτόμενος με ποιον τρόπο μπορεί να συνδυάσει τις ιδέες αυτές με τρόπο «απρόβλεπτο». Χρησιμοποιεί από παραδοσιακά όργανα μέχρι ηλεκτρικές κιθάρες και πλήκτρα ή ακόμη και ηλεκτρονικά όργανα, με το φάσμα του ήχου να καλύπτει από πράα και γαλήνια τοπία μέχρι ατονικά και άρρυθμα μοτίβα σκληρών ήχων.
Ο ίδιος αναφέρει: «Το μουσικό περιεχόμενο κινείται κατά βάση σε οργανικό πλαίσιο και σε αναδείξεις του ψηφιακού ήχου με κινητήρια δύναμη τα ακουστικά όργανα. Οι συνθέσεις προσπαθούν να κινηθούν σε περιβάλλοντα, όπου, βάσει μαθηματικών αναλογιών, δημιουργούνται δυσανάλογα κλάσματα και βασίζονται πάνω σε αυτά. Μια ίσως λυγισμένη προσέγγιση μορφολογικών, επιτελεστικών και ενορχηστρωτικών θεωριών, καθώς και διαφόρων θεωριών από πιο αποδεκτά είδη μουσικής. Το απρόβλεπτο στοιχείο επίσης έχει τον ρόλο του, κατευθυνόμενο από samples από προσωπικές συνομιλίες βαλμένες σε τελείως διαφορετικά context. Η αισθητική προσπαθεί να επενδύσει στο απρόβλεπτο μετακινούμενη από χαοτικούς και απροσέγγιστους σε θεωρητικό πλαίσιο ήχους σε γαλήνια ηχοτοπία και αργές ακολουθίες ή ισοκράτες. Τόσο στεγνά όσο και υγρά είδη από εφέ βάθους εμπλέκονται μεταξύ τους, δημιουργώντας βομβώδεις ακούσματα, τα οποία είναι αμφισβητήσιμο το εάν φτάνουν σε λύση. Το άλμπουμ είναι στον πυρήνα του πειραματικό και ανάλογα ακολουθεί μη συμβατικές ιδεολογίες στην εκτέλεση και αναδιοργάνωσή του. Σκοπός του άλμπουμ είναι η ανάδειξη της ηχητικής φρίκης που το διακατέχει μέχρι την αποδοχή και το συναίσθημα της άνεσης σε ένα δύσκολο περιβάλλον σαν αυτό λειτουργώντας σαν παραδοχή μιας ευρύτερης εικόνας».
Μέσα στον δίσκο, υπάρχουν δύο κομμάτια στη συνηθισμένη μορφή στιχογραφίας, με στίχους του Γιώργου Κελεσίδη, τα οποία, όμως, διατηρούν το ίδιο νόημα και πραγματεύονται την αυτοχειρία και την αυτοκαταστροφή. Το «Ασφυκτικό», που είναι και το πρώτο κομμάτι του δίσκου με τη Χρύσα Σουσάμογλου, ήταν η πρώτη του απόπειρα να γράψει στίχους, και το κομμάτι «Στη Μαυρίλα» με την Ιφιγένεια Φλώρα, είναι αναφορά σε μια ιστορία με πραγματικά γεγονότα, ωστόσο εν μέσω παραλληλισμών.
«Καλώς ή κακώς τα πράγματα μάς επηρεάζουν και κάποια συμβαίνουν περισσότερο από όσο θέλουμε να συζητήσουμε. Η χρήση ουσιών, η αυτοκτονία, η αυθυποβολή, η ψυχολογική κακοποίηση είναι όλα συντελεστές που αποτελούν στην εξίσωση, ωστόσο, προτιμάμε να τα βάλουμε κάτω απ’ το χαλάκι για να λύσουμε το πρόβλημα στην αισθητική μας που δημιουργείται λόγω αυτών. Ο σκοπός για μένα είναι τα συναισθήματα που αποκτώνται απ’ την ιδέα όλων αυτών των καταστάσεων να αποδομηθούν και να απενοχοποιηθούν. Ο πόνος είναι μέρος μας και δεν πρέπει να τον αγνοούμε…».
Ακούστε το άλμπουμ “Psychotheria” στο Spotify εδώ.
Ακόμη μπορείτε να βρείτε το κανάλι του Γιώργου Κελεσίδη στο Youtube εδώ.
