Tης Λυδίας Κούβαρου,
Είναι ξεκάθαρο πως οι σελίδες των social media είναι φτιαγμένες για να διατηρούν το ενδιαφέρον μας. Όπως όλες, έτσι και το TikTok (μιας και είναι η πρώτη παγκοσμίως εφαρμογή σε χρήση, από το 2020) διαθέτει περιεχόμενο για όλα τα γούστα. Από make up tutorials και συμβουλές μόδας, μέχρι το να καθαρίσεις το σπίτι σου και να φροντίσεις τα φυτά σου, υπάρχουν ορισμένα tags που θα σε οδηγήσουν σε ένα ατελείωτο ηλεκτρονικό τούνελ. Ένα από τα hashtag, που συνεχώς αποκτά traction, είναι το #GymTok. Στο TikTok ακόμα και ο πιο “buff” άνθρωπος θα δει ή θα μάθει κάτι καινούργιο.
Με πάνω από 23 δισεκατομμύρια προβολές, συνολικά, οι γυμναστικές κατηγορίες στην εφαρμογή έχουν παρουσιάσει ραγδαία άνοδο στη χρήση τους, ειδικά μετά την έναρξη της πανδημίας. Η καραντίνα —πέρα από το ότι έκανε πολλούς κλειστοφοβικούς— έδωσε την ευκαιρία σε άτομα να εξερευνήσουν ένα νέο χόμπι και να ξεκινήσουν γυμναστική στο σπίτι. Ο αχανής «κλάδος» της γυμναστικής, συνήθως, αποθαρρύνει όσους είναι αρχάριοι ή δεν έχουν αθληθεί αρκετό καιρό. Οι αμέτρητες ασκήσεις που υπάρχουν, η εύρεση της σωστής κίνησης, ώστε να μην υπάρξει τραυματισμός, και η μετρημένη πρόσληψη θερμίδων είναι μερικά από τα πράγματα που πρέπει να έχει κάποιος συνέχεια στο νου του. Εδώ είναι που φαίνεται η αξία των hashtag.
Σε λιγότερο από 3 λεπτά, εξειδικευμένοι personal trainers και διατροφολόγοι μπορούν να προσφέρουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές, ώστε να ξεκινήσει κανείς «το ταξίδι» της άθλησης. Ο τρόπος που σκηνοθετούνται τα βιντεάκια είναι διασκεδαστικός και δελεαστικός, μιας και η άριστη φυσική κατάσταση και διάπλαση των γυμναστών είναι το κύριο σημείο προσοχής. Αντίστροφα, για τους διπλωματούχους προπονητές, η εφαρμογή αποτελεί τη μεγαλύτερη, αυτή τη στιγμή, ευκαιρία να διευρύνουν το πελατολόγιό τους και να αλλάξουν τη ζωή πολλών ατόμων, ακόμα κι αν οι ίδιοι ζουν στην άλλη άκρη του πλανήτη.
Από τους μεγαλύτερους personal trainers, που ξεχωρίζει για την επαγγελματικότητα και τις γνώσεις του, είναι ο χρήστης “JPGCoaching”. O 23χρονος JP Gallardo, με περισσότερους από 2,5 εκατομμύρια ακολούθους στο TikTok, ονομάζεται από την εφαρμογή «ο γκουρού» της γυμναστικής, μιας και σε καθημερινή βάση ανεβάζει βιντεάκια, διορθώνοντας πιθανά λάθη άλλων χρηστών ή αποκαλύπτοντας ψευδείς πληροφορίες γύρω από κάποια άσκηση. Ο νεαρός γυμναστής προσφέρει και one on one συνεδρίες, ακόμα και από zoom —πού μας κατάντησε η καραντίνα. Τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους. Ο Gallardo έχει βοηθήσει πάνω από χίλιους ανθρώπους, μέσα σε διάστημα μόνο 2 ετών, να βρουν την αγάπη τους για τη γυμναστική και να μεταμορφώσουν τους εαυτούς τους.
Σε κάποιους, οι υπηρεσίες του JP μπορεί να φανούν λίγο ακριβούτσικες —είναι 550 δολάρια τον μήνα— και η λύση εδώ είναι η Katrina Wright. Η Katrina σχεδίασε με μια διατροφολόγο, μια φυσικοθεραπεύτρια και μια ψυχολόγο ένα πρόγραμμα, που εξασκεί όλες τις πτυχές ενός ανθρώπου, για να πετύχει την ολοκλήρωσή του ως αθλητής, με μόνο 9 δολάρια το μήνα. Οι σχεδόν 1 εκατομμύριο ακόλουθοί της, σε Instagram και TikTok, καθώς και η ιδιωτική ομαδική που έχει δημιουργήσει στο Facebook για τους πελάτες της, εξυμνούν το πρόγραμμα και τον σχεδιασμό του, μιας και δεν περιλαμβάνει υπερβολές και είναι προσαρμόσιμο στο επίπεδο του κάθε συμμετέχοντα.
Προφανώς, η ασύστολη και ανεξέλεγκτη παραγωγή αθλητικού περιεχομένου, σε μια τέτοια πλατφόρμα, θα έχει και τα αρνητικά της. Μία ανεπίσημη έρευνα που διεξήχθη από ομάδα επιστημόνων στις ΗΠΑ το 2019, βρήκε πως 1 στα 4 βιντεάκια με προγράμματα γυμναστικής βασίζονται σε παραπληροφόρηση και λανθασμένες κινήσεις. Διαπιστώθηκε πως ασκήσεις με kettlebells, βάρη και έντονη αερόβια άσκηση προσπαθούσαν να πείσουν τους χρήστες να ακολουθήσουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα για να πετύχουν «το τέλειο σώμα», χωρίς, όμως, να δείχνουν σωστά τις ασκήσεις ή να συμπεριλαμβάνουν το κομμάτι της διατροφής, που είναι καταλυτικός παράγοντας. Τα άτομα εντυπωσιάζονται από την εξωτερική εμφάνιση των γυμναστών και πιστά ακολουθούν λανθασμένες οδηγίες, μπαίνοντας σε έναν φαύλο κύκλο, καθώς δε θα δουν ποτέ το σώμα τους να αλλάζει. Δεν είναι τυχαίο πως με την απήχηση που έχουν σήμερα οι “fitness influencers”, έχουν πολλαπλασιαστεί τα ποσοστά διατροφικών διαταραχών στους έφηβους. Οι νέοι βλέπουν τους καλοσχηματισμένους μύες και σχηματίζουν μια πολύ περιορισμένη εικόνα για το τι θεωρείται όμορφο (εντείνοντας την ανάγκη για την ύπαρξη κινημάτων του body positivity/neutrality).
Η γυμναστική βιομηχανία, όπως όλες, είναι μια επιχείρηση που επιθυμεί τη μεγιστοποίηση των κερδών της. Οι περισσότεροι influencers πουλάνε τις υπηρεσίες τους, με βιτρίνα το σώμα τους. Δεν αναφέρουν, όμως, πως για αυτούς είναι πλήρης απασχόληση η απόκτησή του και οι θυσίες που κάνουν καθημερινά, πέρα από αξιοθαύμαστες, είναι και λίγο “privilege”, όταν οι περισσότεροι από εμάς έχουμε φορτωμένη καθημερινότητα. Τα βιντεάκια στο TikTok αποτελούν μια εύκολη αρχή να αγαπήσει κάποιος το σώμα του και τη φυσική άσκηση, καθώς η τεράστια ποικιλία τους τα κάνει προσιτά για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας, υποχρεώσεων κτλ. Αρκεί να ξέρει κάποιος 3 πράγματα: τη ρεαλιστική πλευρά των πραγμάτων, να αποδέχεται τον εαυτό του σε όλα τα στάδια της ζωής του και κάποιον έμπιστο προπονητή/προπονήτρια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- TikTok Workout Trends: Are You Meeting Needs?, Ideafit, διαθέσιμο εδώ
- The Dark Side of “FitTok”, InStyle, διαθέσιμο εδώ
- How Fitness Influencers Are Turning TikTok into FitTok, Men’s Health, διαθέσιμο εδώ