Της Ευγενίας Σαχινιάν,
Πλέον κανείς δε μπορεί να σταθεί ικανός, ώστε να διαψεύσει τη δύναμη, την οξυδέρκεια και την τόλμη του Ηρακλή. Ακόμη και ο ίδιος ο Ευρυσθέας δε μπορεί να κρύψει τη δειλία του, καθώς το μόνο που του έχει απομείνει για να τον νικήσει και να διαφυλάξει την κυριαρχία του, είναι να τον εξοντώσει σε έναν από τους περίφημους άθλους. Εφόσον δεν το επιτυγχάνει, αυξάνεται και το επίπεδο δυσκολίας σε κάθε μια από τις δοκιμασίες. Ωστόσο, ήδη από τον πρώτο άθλο, το λιοντάρι της Νεμέας, έως τον κάπρο του Ερυμάνθου, που αποτελεί τον τέταρτο σε σειρά άθλο, ο Ηρακλής δείχνει αποφασισμένος να φτάσει ως το τέλος αυτής της περιπέτειας.
Ενώ έχει φτάσει η ώρα του πέμπτου άθλου, ο Ηρακλής βρίσκεται στο παλάτι, περιμένοντας να εκτελέσει την επόμενη επιθυμία του Ευρυσθέα. Στην Ηλεία, η οποία βρισκόταν στα δυτικά της Πελοποννήσου, υπήρχε ένας βασιλιάς, ο Αυγείας. Ο Αυγείας διέθετε στην κατοχή του τεράστιες εκτάσεις στάβλων γεμάτους πρόβατα και άλλα ζώα. Το πρόβλημα ήταν, όμως, ότι η κοπριά που άφηναν τα ζωντανά, είχε κατακλύσει όλη την περιοχή, γεγονός που καθιστούσε αδύνατο το να πάει κάποιος να καθαρίσει τους στάβλους. Η δυσοσμία και η αποπνικτική ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί, δεν επέτρεπε την πρόσβαση ανθρώπων στο μέρος, ενώ όσοι το δοκίμαζαν, υπέφεραν από φρικτές αρρώστιες. Φυσικά, αυτή ήταν και η δοκιμασία του Ηρακλή. Να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία, μιας και ο ίδιος δέχτηκε με χαρά την πρόταση του Ευρυσθέα.
Στη συνάντηση των δύο κύριων προσώπων του μύθου, του Ηρακλή και του Αυγεία, ο βασιλιάς της Ηλείας προσφέρθηκε να δείξει στον Ηρακλή τους στάβλους, για να έχει και εκείνος μια εικόνα. Ο Ηρακλής δυστυχώς αυτό που αντίκρισε με τα μάτια του, δεν το είχε φανταστεί. Περίμενε πως η έκταση των στάβλων θα ήταν ανάλογη με εκείνων που ήδη γνώριζε, όμως, η μοίρα του επεφύλασσε άσχημο παιχνίδι. Το ακόμη πιο τραγικό της υπόθεσης ήταν το ότι ο Αυγείας του ανέφερε πως έπρεπε να τα καθαρίσει μέσα σε μια μέρα, αλλιώς θα τον έκανε για πάντα δούλο του και θα υποχρεωνόταν να καθαρίζει τους στάβλους καθημερινά. Εκείνος του υποσχέθηκε πως μέσα σε μια μέρα οι στάβλοι του θα ήταν πεντακάθαροι και αμέσως έπιασε δουλειά, αρκούσε μόνο να του παραχωρούσε το ένα δέκατο από τα ζώα του.
Αγχωμένος και πανικοβλημένος για το πώς θα καταφέρει να μαζέψει όλες αυτές τις ακαθαρσίες που άφηναν τα πρόβατα, ο Ηρακλής παρατήρησε το εξής: οι στάβλοι τοποθετούνταν πάνω σε δύο βουνά, τα οποία με τη σειρά τους ενώνονταν με τον Αλφειό ποταμό. Έτσι, λοιπόν, σκέφτηκε να σκάψει μεγάλα αυλάκια κοντά στις πόρτες του στάβλου, για να μπει μέσα το ορμητικό νερό και να καθαρίσει τους στάβλους. Όπως και έγινε. Οι στάβλοι άστραψαν χάρη στην έξυπνη ιδέα του Ηρακλή. Λίγες ώρες αργότερα κάλεσε τον Αυγεία να επιθεωρήσει τη δουλειά που είχε κάνει και αυτός δεν πίστευε στα μάτια του. Οι στάβλοι του ήταν επιτέλους καθαροί και περιποιημένοι, κάτι που κανείς δεν είχε κατορθώσει μέχρι την παρέμβαση του Ηρακλή. Όταν, όμως, του υπενθύμισε τη συμφωνία, δηλαδή πως πρέπει να του παραχωρήσει το ένα δέκατο από τα κοπάδια που είχε στην κατοχή του, ο Αυγείας αρνήθηκε να τον ξεπληρώσει και ο Ηρακλής οργίσθηκε τόσο πολύ, που δε δίστασε να σκοτώσει τον ίδιο και τα παιδιά του, αφήνοντας ζωντανό μόνο τον έναν από τους γιούς του, τον Φυλέα, επειδή τον είχε υποστηρίξει, κάνοντάς τον και βασιλιά της Ηλείας.
Τότε σήμανε και η αρχή της εκστρατείας του Ηρακλή με οδυνηρές μάχες και αμέτρητες απώλειες στο πέρασμα του. Σκότωσε, επίσης, και τους Μολίονες, τον Κτέατο και τον Εύρυτο, δίδυμα γιγάντια όντα που ζούσαν στην Ηλεία και αποτελούσαν απειλή για την ανθρωπότητα. Ο άθλος αυτός αποτέλεσε και την αφετηρία για την εκστρατεία στη Λακεδαίμονα, μέσω της οποίας κατάφερε να τιμωρήσει τους δώδεκα απόγονους του Ιπποκόωντα, ετεροθαλούς αδελφού του Τυνδάρεω, και επανέφερε στον θρόνο τον τελευταίο. Στον δρόμο για τη Λακεδαίμονα ερωτεύτηκε τη θυγατέρα του Αλεού, βασιλιά της Τεγέας, και έκαναν μαζί ένα γιο, τον Τήλεφο. Ακολούθησαν και άλλα κατορθώματα, όπως ήταν εξόντωση του κενταύρου Ευρυτίωνα.
Ο ήρωάς μας, επιστρέφοντας στο παλάτι, έκανε μια στάση σε μια πανέμορφη κοιλάδα κοντά στην Ηλεία και, αποφασισμένος να ευχαριστήσει τον Δία για την προσφορά του στην εκτέλεση της αποστολής του, έχτισε εκεί έναν ιερό ναό προς τιμήν του, τον Ναό του Δία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Dixon-Kennedy, M., (1998), Encyclopedia of Greco-Roman Mythology, Library, ABC-CLIO, Inc, California.
- Προβατάκης, Θ. (2002), Η μυθολογία των Ελλήνων, εκδοτικός οίκος Ι. ΡΕΚΟΣ & ΣΙΑ. Ο.Ε.
- «06– Ο στάβλος του Αυγεία». Από την ιστοσελίδα Εισαγωγή στην Ελληνική Μυθολογία. Διαθέσιμο εδώ.
