Του Τάσου Μοσχονά,
Tα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου του 2021 παραμένουν ακόμη νωπά στη μνήμη εκατομμυρίων Αμερικανών, και όχι μόνο. Η επίθεση στο Καπιτώλιο από φανατικούς οπαδούς του πρώην Αμερικανού Προέδρου Donald Trump αποτέλεσε μια μαύρη κηλίδα στην ιστορία της αμερικανικής δημοκρατίας, επιφέροντας όχι μόνο 5 θανάτους, δεκάδες τραυματισμούς και σημαντικές υλικές ζημιές στο κέντρο της ομοσπονδιακής νομοθετικής εξουσίας της χώρας, αλλά και μια αμαύρωση της διεθνούς εικόνας της παγκόσμιας υπερδύναμης.
Αρκετοί έκαναν λόγο για «τέλος εποχής» όσον αφορά τη διεθνή κυριαρχία των Η.Π.Α., και όχι άδικα. Το πολίτευμα της χώρας απειλήθηκε όσο ποτέ, μαζί και οι θεσμοί της, με την εκλογική διαδικασία του 2020 -για αρκετούς την πιο διαφανή στην ιστορία της χώρας- να αμφισβητείται διαρκώς και από πολλαπλές πηγές, συμπεριλαμβανομένου και του τότε εν ενεργεία Αμερικανού Προέδρου.
Με την τελική μετάβαση της εξουσίας στον Joe Biden μετά την εκλογική του νίκη, ήταν πλέον προφανές πως τα γεγονότα που οδήγησαν στην άνευ προηγουμένου επίθεση στα σύγχρονα χρονικά, καθώς και η συσχέτισή της με την ψηφοφορία για επικύρωση των αποτελεσμάτων των εκλογών του 2020, θα έπρεπε να τύχουν ειδικής έρευνας και εξέτασης. Σχεδόν 6 μήνες μετά την εκκίνηση της περιόδου Βiden, τον Ιούλιο του 2021, συστήνεται η ειδική Επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων με σκοπό τη συλλογή στοιχείων και την εκπόνηση έκθεσης και πορισμάτων αναφορικά με το τι ακριβώς οδήγησε στα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου – και τι πιθανώς συγκαλύπτεται πίσω από αυτά.
Η Επιτροπή, μετά από 6 μήνες από τη σύστασή της, έχει καταφέρει να συλλέξει πολλαπλά στοιχεία και να ζητήσει την κλήτευση δεκάδων σχετιζόμενων με το γεγονός προσώπων, εντός και εκτός του κύκλου του πρώην Προέδρου. Μέχρι στιγμής, περίπου 500 μάρτυρες έχουν καταθέσει ενώπιόν της με τη θέλησή τους, ενώ έχουν κλητευθεί περί τα 80 άτομα για να καταθέσουν και να απαντήσουν στα ερωτήματά της. Ακόμα, περίπου 50.000 σελίδες εγγράφων και αποδεικτικών στοιχείων βρίσκονται στην κατοχή της, αναδεικνύοντας πως πρόκειται για μια ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση για τη στοιχειοθέτησή της. Αφού η Επιτροπή καταφέρει να βγάλει μια τάξη και συνοχή από τα πολλαπλά στοιχεία, αναμένεται το προσεχές καλοκαίρι ένα ενδιάμεσο προσωρινό πόρισμά της, που θα ακολουθηθεί από ένα αναλυτικό τελικό report το φθινόπωρο. Μέχρι τότε, όμως, θα συνεχίσει να εξετάζει και να κλητεύει ακόμα περισσότερους μάρτυρες, ακόμα πιο κοντά στον Αμερικανό Πρόεδρο. Πιο πρόσφατη περίπτωση και χαρακτηριστική είναι αυτή του Peter Navarro, πρώην Συμβούλου του Προέδρου Trump για θέματα εμπορικής πολιτικής.
Ο Navarro πρόκειται ίσως για πρόσωπο-κλειδί στην εξέλιξη του έργου της Επιτροπής, καθώς αποτελεί ένα άτομο εντός του κύκλου του τέως Προέδρου που έχει ίσως μιλήσει παραπάνω απ’ όσο έπρεπε. Έχοντας από την αρχή υποστηρίξει τον Trump, πολλάκις σε δηλώσεις του υπεραμύνθηκε των επιλογών του σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής και διαχείρισης της πανδημίας. Στην αυτοβιογραφία του, όμως, που κυκλοφόρησε πέρσι, προέβη σε αποκαλύψεις, που έδωσαν λίγο φως στο τι πραγματικά συνέβαινε τις μέρες πριν την επίθεση. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην ψηφοφορία της επικύρωσης της εκλογής Biden και στη συντονισμένη προσπάθεια και πίεση στον τότε Αντιπρόεδρο Mike Pence να ασκήσει βέτο και να καθυστερήσει τη διαδικασία.
Σε ιδιαίτερα αποκαλυπτικά αποσπάσματα, η επιχείρηση στην οποία αναφέρθηκε ο Navarro με τον τίτλο “Green Bay Sweep” είχε σκοπό πρώτον να υπονομεύσει/ανατρέψει τη νίκη Biden και δεύτερον να αναβάλλει την ψηφοφορία επικύρωσης των εκλογικών αποτελεσμάτων και να σταματήσει την ομαλή διεξαγωγή της. Ισχυριζόμενος πως οι Ρεπουμπλικανοί είχαν μαζέψει μια «στρατιά» 100 ατόμων στο Κογκρέσο, συμπεριλαμβανομένου και του Αντιπροέδρου, ο Navarro αναφέρθηκε σε συναντήσεις στο ξενοδοχείο Willard Intercontinental της Ουάσινγκτον με μέλη του νομικού επιτελείου του Trump, όπως τον Rudy Giuliani, αλλά και τον σύμβουλο και δεξί χέρι του Προέδρου, Steve Bannon. Αυτές οι συναντήσεις, όπως και η γνώση του ίδιου του Trump για το «εγχείρημα» έχουν αποδειχθεί, μέσω αποκαλύψεων προ ολίγων μηνών, που διέρρευσαν μεγάλο αριθμό τηλεφωνημάτων του Προέδρου στο ξενοδοχείο, μία ημέρα πριν την επίθεση στο Κογκρέσο. Ακόμα και με τη γνώση του Προέδρου, πάντως, οποιαδήποτε προσπάθεια απόσπασης περαιτέρω πληροφοριών κρίνεται δυσχερής, έχοντας ως δεδομένο πως οι επικοινωνίες του όντας ευρισκόμενος στον Λευκό Οίκο προστατεύονται από το απόρρητο του λεγόμενου “executive privilege”. Ο ίδιος, βέβαια, σε καμία περίπτωση δε συνδέει την επίθεση στο Καπιτώλιο με τις συναντήσεις αυτές, αλλά τη θεωρεί την αιτία υποχώρησης του άτυπου «κινήματος», με τον Αντιπρόεδρο Mike Pence, σύμφωνα με φημολογίες, να επιτρέπει την ομαλή διεξαγωγή της ψηφοφορίας, για να αποκατασταθεί ένα συναίσθημα ομαλότητας.
Ερωτηθείς εάν θα συνεργαστεί με την Επιτροπή, ο Navarro κατηγορηματικά αρνείται, μιλώντας για «κυνήγι μαγισσών» και αποκαλώντας τα μέλη της, αλλά και τους δημοσιογράφους, τρομοκράτες, ενώ δε διστάζει να χαρακτηρίσει τον εαυτό του ως αποδιοπομπαίο τράγο της υπόθεσης. Ο επικεφαλής της Επιτροπής Bennie Thompson, από την άλλη, μιλά για ένα άτομο με σημαντικές πληροφορίες άμεσα συνδεδεμένες με τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου του 2021. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ακόμα και αν η κλήτευση Navarro δε συνοδευτεί με νέες αποκαλύψεις, ο κλοιός έχει αρχίσει να στενεύει για τον Donald Trump, που βλέπει μέλη του επιτελείου του το ένα μετά το άλλο να καταθέτουν ενώπιόν της. Αναμένεται ίσως, κάποιος, υπό τον φόβο κυρώσεων, να προβεί σε νέες αποκαλύψεις; Ή θα συνεχιστεί η επίκληση του απορρήτου και του “executive privilege”; Ο Navarro αναμένεται να ετοιμάσει την αγόρευση και τα επιχειρήματά του μέχρι τις 23 Φεβρουαρίου, ενώ στις 2 Μαρτίου, οπότε και θα παρουσιαστεί στην Επιτροπή, θα έχουμε σίγουρα μια πιο ξεκάθαρη εικόνα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 6 panel subpoenas former Trump house trade adviser Peter Navarro, NPR, διαθέσιμο εδώ
- S. Capitol riot probes hits Trump trade adviser Navarro with subpoena, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- 6 Inquiry subpoenas Navarro, who worked to overturn election, The New York Times, διαθέσιμο εδώ