Της Ιωάννας Μπινιάρη,
Όλοι γνωρίσαμε και αγαπήσαμε τη Victoria Hislop μέσα από το μυθιστόρημά της Το Νησί, το οποίο κυκλοφόρησε το 2005 και, μάλιστα, το 2010 μεταφέρθηκε με επιτυχία και στη μικρή οθόνη, καθηλώνοντας τους Έλληνες τηλεθεατές στους δέκτες τους. Η αγάπη της συγγραφέως για την Ελλάδα, που αποτυπώνεται σε όλα τα βιβλία της, οδήγησε στο να λάβει τιμητικά τον Σεπτέμβριο του 2020 την ελληνική ιθαγένεια για την παγκόσμια προβολή του μνημείου της Σπιναλόγκας και την ανάδειξη της Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας και του Πολιτισμού.
Να όμως που κατά τη διάρκεια της μακράς απομόνωσης λόγω της πανδημίας την άνοιξη του 2020 (είκοσι σχεδόν χρόνια μετά τη συγγραφή του Νησιού), η Victoria Hislop αποφάσισε να χαρίσει στους αναγνώστες τη συνέχεια του έργου, γράφοντας το μυθιστόρημα Μια νύχτα του Αυγούστου, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Αιτία για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου στάθηκε η απώλεια της μητέρας της, την οποία δεν κατάφερε να αποχαιρετήσει και να κηδέψει όπως ήθελε, λόγω των μέτρων κατά της μετάδοσης της πανδημίας, με αποτέλεσμα η συγγραφέας να αναλογιστεί ξανά τον Γιώργη Πετράκη, που όταν έχασε την πολυαγαπημένη του σύζυγο, Ελένη, στη Σπιναλόγκα δεν του επιτράπηκε να σταθεί πλάι της και να επισκεφτεί τον τάφο της.
Αυτή η νύχτα που αναφέρει ο τίτλος δεν είναι άλλη από τη νύχτα της 25ης Αυγούστου 1957, όταν οι κάτοικοι της Πλάκας στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης σημαδεύτηκαν από ένα συγκλονιστικό γεγονός που μετέτρεψε τη χαρά τους σε θλίψη. Εκείνη την ημέρα είχαν μόλις επιστρέψει οι θεραπευμένοι λεπροί από τη Σπιναλόγκα, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Πλάκα, και είχε στηθεί ένα γλέντι για να γιορτάσουν αυτό το χαρμόσυνο τέλος της ανίατης τότε ασθένειας. Αυτό το βράδυ της χαράς και της γιορτής, όμως, βάφτηκε με αίμα, συγκεκριμένα με το αίμα της Άννας Πετράκη, που δολοφονήθηκε εν ψυχρώ από τον σύζυγό της, Ανδρέα Βανδουλάκη, ο οποίος είχε ανακαλύψει τη μυστική ερωτική σχέση της με τον αγαπημένο του ξάδερφο, Μανόλη Βανδουλάκη.
Όποιος έχει διαβάσει Το Νησί και έχει επίσης παρακολουθήσει την τηλεοπτική σειρά, γνωρίζει συνοπτικά τι συνέβη αργότερα. Ο Ανδρέας καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στη φυλακή, ο Μανόλης εξαφανίστηκε, η Μαρία παντρεύτηκε τον αγαπημένο της Νίκο Κυρίτση, τον γιατρό που φρόντιζε όλα αυτά τα χρόνια τους λεπρούς της Σπιναλόγκας και έφερε το φάρμακο που τους θεράπευσε, και μαζί υιοθέτησαν τη μικρή Σοφία, την κόρη της Άννας και του Ανδρέα που τότε ήταν ακόμα ένα μωρό δύο ετών. Τι απέγιναν μετά από αυτή τη νύχτα, όμως, οι πρωταγωνιστές;
Στη συνέχεια, λοιπόν, του παγκόσμιου μπεστ σέλερ, μεταφερόμαστε ξανά λίγο καιρό πριν από εκείνη τη νύχτα του Αυγούστου, όταν η Άννα και ο Μανόλης βρίσκονταν κρυφά τα μεσημέρια που έλειπαν όλοι από το σπίτι, για να ζήσουν στιγμές έντονου πάθους, οι οποίες σιγά σιγά άρχιζαν να φθίνουν λόγω της φήμης ότι θα επιστρέψουν οι λεπροί της Σπιναλόγκας, αλλά και του επακόλουθου φόβου της Άννας για την ενδεχόμενη επιστροφή της Μαρίας, που προτού νοσήσει από τη λέπρα τύγχανε αρραβωνιασμένη με τον Μανόλη. Παρόλα αυτά, ο εραστής της την καθησυχάζει ότι δεν πρόκειται να σμίξει ξανά με τη Μαρία και, έτσι, σε μια από τις πολλές ερωτικές τους στιγμές δεν αργεί να τους δει ο Ανδρέας, χωρίς, βέβαια, οι ίδιοι να το αντιληφθούν καθώς ήταν «βουτηγμένοι» στην έκσταση της ηδονής τους.
Ώσπου, έρχεται εκείνη η μοιραία για τη ζωή όλων βραδιά, που ένας έντονος διαπληκτισμός στο αυτοκίνητο μεταξύ του Ανδρέα και της Άννας λίγο παραπέρα από το γλέντι της Πλάκας καταλήγει σε ένα φονικό, που, μάλιστα, παρακολουθεί ο ίδιος ο Μανόλης κρυμμένος στις σκιές. Την ίδια νύχτα, εξαφανίζεται για πάντα από το νησί, χωρίς να γνωρίζει κανείς τι απέγινε, εκτός από τον Αντώνη, τον αδερφό της Φωτεινής και πρώτο έρωτα της Άννας, με τον οποίο διατηρούσαν στενές φιλικές επαφές.
Ο αναγνώστης ακολουθεί, όμως, τον Μανόλη, που θα λέγαμε ότι πρωταγωνιστεί στο συγκεκριμένο βιβλίο, και βλέπει την άφιξή του στον Πειραιά μετά από την ολοκληρωτική του εξαφάνιση από την Κρήτη, τους ανθρώπους που γνωρίζει εκεί και που στο πρόσωπό τους βρίσκει μια νέα οικογένεια, αλλά κυρίως βλέπει την πορεία των συναισθημάτων του για τον θάνατο της Άννας. Καθίσταται πλέον σαφές ότι η Άννα δεν ήταν ο απαγορευμένος καρπός για τον Μανόλη, που την έβλεπε σαν παιχνίδι ή τη χρησιμοποιούσε για να ικανοποιήσει τις σαρκικές του ανάγκες, αλλά τελικά ήταν η μεγαλύτερη αγάπη του, ο άνθρωπός του, ο έρωτάς του, μια γυναίκα που θεωρούσε μόνο δική του και δε θα την ξεπερνούσε ποτέ.
Παράλληλα, η Μαρία αρχίζει να επισκέπτεται τον Ανδρέα στη φυλακή, όχι, όμως, για να τον εκδικηθεί ή να τον τιμωρήσει βάναυσα για το κακό που προξένησε στην οικογένειά της, αλλά μόνο για να του κρατήσει συντροφιά. Επιδεικνύοντας πρωτόγνωρο μεγαλείο ψυχής, η Μαρία συγχωρεί τον φονιά της αδερφής της και πλημμυρίζεται από ευχαρίστηση κάθε φορά που αντικρίζει το βλέμμα ευγνωμοσύνης και ευτυχίας στο πρόσωπο του Ανδρέα όταν τον επισκέπτεται. Χάρη σε εκείνη, τον συγχωρεί ο πατέρας του, Αλέξανδρος Βανδουλάκης, που τόσο καιρό δεν είχε επικοινωνήσει μαζί του, επειδή είχε ντροπιάσει την τιμή της οικογένειας και είχε σταθεί η αιτία να χάσει τη σύζυγό του, Ελευθερία, η οποία δεν άντεξε τη δυστυχία και τον καημό για τη μοίρα του μονάκριβου γιου της.
Και το βιβλίο τελειώνει με έναν θάνατο, μια φυγή, και εν τέλει μια μεγάλη αποκάλυψη. Μέσα σε λίγες σελίδες, η συγγραφέας έχει καταφέρει να μας μεταφέρει σε εκείνες τις όμορφες περασμένες εποχές μιας άλλης Ελλάδας, συγκεκριμένα, περιγράφοντας τον τρόπο διασκέδασης στα καπηλειά του Πειραιά τη δεκαετία του ‘60, αλλά και στις ταπεινωτικές και άθλιες συνθήκες διαβίωσης των φυλακών. Παράλληλα, μας δίνει την ευκαιρία να διεισδύσουμε περισσότερο στα συναισθήματα των ηρώων και, τελικά, να τους «ξεπλύνουμε» για όσα κακά έχουν διαπράξει, ενώ συγκεκριμένα η ανιδιοτελής προσφορά και καλοσύνη της Μαρίας που επισκέπτεται τον Ανδρέα στις φυλακές, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει εκεί, μας διδάσκουν την αξία της συγχώρεσης και της συμπαράστασης σε έναν εγκαταλελειμμένο άνθρωπο.
Πρόκειται, λοιπόν, για ένα μυθιστόρημα με γρήγορη ροή γεγονότων που κερδίζει τον αναγνώστη και δίνει απαντήσεις στα ερωτήματα που είχαν ανακύψει μετά από το Νησί. Όσο περισσότερο προχωρά η ανάγνωση τόσο μεγαλύτερη είναι η κυριαρχία δυνατών συναισθημάτων, καθώς μπορούμε σε κάθε στιγμή να νιώσουμε ταύτιση με αυτούς τους ήρωες που τους βλέπουμε με τα πρόσωπα των ηθοποιών που ερμήνευσαν αυτούς τους ρόλους στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά και τελικά τους αγαπήσαμε. Ίσως να μην είχαμε ανάγκη αυτήν τη συνέχεια, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι γνωρίσαμε τους πρωταγωνιστές από την αρχή και, τελικά, τους κρατάμε ακόμα μέσα στην καρδιά μας.
Υ.Γ. Το Νησί επανακυκλοφορεί, επίσης, από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, συνεπώς αξίζει κανείς να προμηθευτεί και τα δύο μυθιστορήματα για να γνωρίσει βαθύτερα και τη Σπιναλόγκα μαζί με τη λέπρα και το στίγμα που τη συνόδευε, αλλά και τους ανθρώπους, που, παρά τις όποιες «αμαρτίες» και τα πάθη τους, αξίζουν πάντα μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή τους!
